تحلیل وضعیت فناوری اطلاعات در ایران |
تحقیقات موسسات جهانی نشان می دهد که هوش مصنوعی در بازار امنیت سایبری جهان، بین سالهای ۲۰۲۰ و ۲۰۳۰ با رشد سالانه ۲۶ درصد روبرو خواهد شد و در پایان دوره به مبلغ ۱۰۱.۸ میلیارد دلار می رسد.
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از گروه علوم و فناوریهای نوین پژوهشگاه فضای مجازی، طبق تحقیقاتی که اخیرا انجام شدهاست، استفاده از هوش مصنوعی در امنیت سایبری در حال افزایش است. انتظار میرود محصولات امنیتی مبتنی بر هوش مصنوعی و رایانش ابری، به سرعت رشد کنند.
سازمانها از ابزاری که مبتنی بر هوش مصنوعی هستند برای شناسایی تهدیدها، کاهش زمان پاسخگویی و بهبود تکنیکها استفاده میکنند (از این تکنیکها استفاده میکنند تا مشکلاتی که نیازمند اقدام فوری هستند را شناسایی کنند.)
مدیران و تیمهای سایبری باید روشهایی پیدا کنند که از مجرمان و خلافکاران سایبری پیشی بگیرند چرا که عقب افتادن از آنها میتواند منجر به حملات تخریبکننده و هزینهبری شود. به کارگیری هوش مصنوعی راه حلی برای این قضیه است.
برنامههای پیشرفته امنیت سایبری نیاز دارند ریسک را کاهش دهند. هوش مصنوعی این نیازشان را رفع کردهاست. همچنین در سالهای آتی، هوش مصنوعی در مراقبت از اطلاعات و شبکههای شرکتها نقش مهمی ایفا خواهد کرد.
تحقیقی که به تازگی انجام شده نشاندهنده پیشرفت هوش مصنوعی است که توانسته به عنوان بخش اصلی امنیت شناخته شود.
گزارشی از طرف شرکت P&S Intelligence (شرکت ارائه دهنده خدمات تحقیق بازار و مشاوره کسبوکارها) بیان میکند، هوش مصنوعی جهانی، در بازار امنیت سایبری، بین سالهای ۲۰۲۰ و ۲۰۳۰ با رشد سالانه ۲۶ درصد روبرو خواهد شد و در پایان دوره به مبلغ ۱۰۱.۸ میلیارد دلار می رسد.
تحول دیجیتال در صنایع مختلف، افزایش نفوذ اینترنت همراه، تغییر از بانکداری سنتی به بانکداری دیجیتال، افزایش سرمایهگذاریهای دولت، فناوری اطلاعات و موسسات مالی در فناوری هوش مصنوعی از جمله عوامل اصلی رشد بازار هستند.
انتظار میرود در دوره پیشبینی، بخش نرمافزاری بازار سریعترین رشد را داشتهباشد.
این گزارش بیان میکند که در سیستمهای هوش مصنوعی به انواع مختلفی از نرمافزارها نیاز است. این نرمافزارها شامل رابط برنامهنویسی برای زبان، گفتار، دادههای حسی، بینایی و همچنین الگوریتم یادگیری ماشین برای درک برنامههای امنیت سایبری است.
با استفاده از یادگیری ماشین، تیمهای امنیت سایبری الگوها را تجزیه و تحلیل میکنند و از آنها یاد میگیرند. بدین ترتیب از حملات مشابه جلوگیری میکنند و به الگوهای رفتاری در حال تغییر پاسخ میدهند. در این شرایط میتوانند در جلوگیری از تهدیدها و پاسخ به حملات نیز بیدرنگ عمل کنند و فعالتر باشند.
محققان انتظار دارند محصولات امنیتی مبتنی بر هوش مصنوعی و رایانش ابری در طول دوره پیشبینی به سرعت رشد کنند. امنیت قابل پیشبینی در رایانش ابری منجر به رویکردهای مبتکرانهای برای متوقف کردن حملات سایبری شدهاست. در حقیقت امنیت قابل پیشبینی در رایانش ابری باعث شده سازمانها بتوانند دادههای فیلترنشده نقطه پایانی را جمعآوری و تجزیه و تحلیل کنند و از آنها برای پیشبینی و محافظت از کاربران در مقابل حملات سایبری آینده استفاده کنند.
بر اساس این گزارش، سازمانها به سرعت از ابزار مبتنی بر هوش مصنوعی برای شناسایی تهدیدها، کاهش زمانی پاسخگویی و بهبود تکنیکها (از این تکنیکها استفاده میکنند تا مشکلاتی که نیاز به اقدامات متقابل فوری دارند را تشخیص دهند.) استفاده میکنند.
شرکتهای بزرگ زیرساختهای امنیت سایبری خود را با محصولات هوش مصنوعی تقویت کردهاند، به همین خاطر امروزه مهاجمان، شرکتهایی که سایز متوسط دارند را مورد حمله قرار میدهند. این قضیه باعث افزایش تقاضا برای اقدامات امنیت سایبری مجهز به هوش مصنوعی شده است.
شرکت P&S Intelligence معتقد است، همهگیری ویروس کرونا به افزایش استفاده از هوش مصنوعی در امنیت سایبری کمک کردهاست. در زمان این بیماری بسیاری از سازمانها مدل کار کردن خود را به دورکاری و کار در خانه تغییر دادهاند و همگی به مراقبتهای بهداشتی اهمیت میدهند. در این شرایط تعداد مهاجمان سایبری نیز به طور چشمگیری افزایش پیدا کرده است.
مجرمان سایبری از شرایط کووید ۱۹ استفاده میکنند تا حملههای جدیدتر و موثرتری انجام دهند. به این ترتیب تقاضا برای راه حلهای امنیت سایبری که مبتنی بر هوش مصنوعی هستند، افزایش یافته است. شرکتهایی که خدمات امنیت مبتنی بر هوش مصنوعی ارائه میدهند در حال ارتقا مجموعه خدمات سایبری خود هستند، سیستمهای امنیت شبکه پیشرفته ارائه میدهند، با استفاده از ابزارهای جداسازی شبکه خدمات خود را ارتقا میبخشند، تهدیدهای ناهنجار و فوری را تشخیص میدهند و از برنامههای اینترنت اشیا در مقابل این تهدیدها حمایت میکنند.
امنیت شبکه در سال ۲۰۱۹ بیشترین سهم هوش مصنوعی را در بازار امنیت سایبری به خود اختصاص داد. به دلیل افزایش استفاده از شبکههای وایرلس و آسیبپذیری آنها، امنیت شبکه توانسته رشد خوبی داشته باشد. شرکتها برای انتقال داده به طور فزایندهای به شبکههای وایرلس وابسته هستند و امنیت شبکه بهتری نیز دارند که ریسک تهدیدات را کاهش میدهد.
انتظار میرود، در طول دوره پیشبینی، ابزار جلوگیری از نشت داده (برای محصولات خاصی) سریعترین رشد را در هوش مصنوعی در بازار امنیت سایبری داشته باشند. شرکت P&S Intelligence معتقد است، این رشد میتواند نتیجه موارد زیر باشد.
نقش مهم تکنولوژی ابزار جلوگیری از نشت داده در شناسایی، نظارت و مراقبت از اطلاعاتی که در حافظه است و همچنین مراقبت از دادههایی که در شبکهها در حال جابجایی هستند.
چتباتها از جمله ابزار مبتنی بر هوش مصنوعی هستند که نوید خاصی برای برنامههای امنیتی میدهند. در این گزارش آمده، استفاده از فناوریهای هوش مصنوعی مانند پردازش زبان طبیعی (NLP) و یادگیری ماشین، چتباتها را قادر میسازد تا در سالهای آینده با تهدیدات سایبری مقابله کنند. چتباتهای پیشرفته میتوانند با هدایت ارتباطات از طریق پروتکلهای امن، آسیبپذیری سیستمها را کاهش دهند و از حملاتی مانند فیشینگ ایمیل جلوگیری کنند.
مطالعه دیگری که توسط شرکت Meticulous Research انجام شده نیز رشد سالم هوش مصنوعی در امنیت سایبری را پیشبینی میکند. در این تحقیق گفته شده، ظهور فناوریهای دیجیتال مخرب در صنایع مختلف، افزایش تقاضا برای راه حلهای پیشرفته امنیت سایبری، افزایش تعداد و پیچیدگی تهدیدهای سایبری و پیشرفتهای مداوم فناوری، عوامل اصلی رشد هوش مصنوعی هستند.
علاوه بر این، نیاز روزافزون به ابزارهای امنیتی مبتنی بر رایانش ابری بین کسبوکارهای کوچک و متوسط و افزایش استفاده از فناوری ۵G باعث رشد هوش مصنوعی با هدف ایجاد امنیت شده است.
Meticulous پیشبینی میکند بخش فناوری یادگیری ماشین، بیشترین سهم از کل بازار امنیت سایبری را در سال ۲۰۲۰ به خود اختصاص میدهد و در طول دوره پیشبینی نیز سریعترین رشد را خواهد داشت. بیشترین سهم از بازار و رشد سریع عمدتا به خاطر توانایی یادگیری ماشین برای جمعآوری، پردازش و مدیریت حجم زیادی از دادههایی است که از منابع مختلفی سرچشمه میگیرند.
یادگیری ماشین به تیمهای امنیتی کمک میکند تا بر اساس تهدیدهای پیشبینی و دادهها، پیشبینی انجام دهند و الگوهای رفتاری بیدرنگ کاربران را تجزیه و تحلیل کنند. از این طریق میتوانند از شبکهها در مقابل تهدیدهای احتمالی مراقبت کنند.
پیشبینی میشود بخش بانکداری، خدمات مالی و بیمه، بیشترین سهم از بازار هوش مصنوعی در امنیت سایبری را در سال ۲۰۲۰ به خود اختصاص دهند. این قضیه بیشتر به دلیل پیچیدگی روزافزون حملات و افزایش تعداد کلاهبرداریهای مالی و بانکی است.
انتظار میرود بخش تولیدی سریعترین نرخ رشد را در طول مدت پیشبینی داشته باشد. این به خاطر افزایش پیچیدگی سطح حملات، افزایش بودجه دولت برای بهبود امنیت در بخش صنعتی، افزایش تعداد حملات بد افزارها و افزایش استفاده از دستگاههای اینترنت اشیا است.
یک سازمان تحقیقاتی با همکاری مایکروسافت و ۱۱ شرکت فناوری چارچوبی را برای مقابله با حملات متخاصم که به سیستم های هوش مصنوعی وارد می شود، فراهم کرده اند.
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از اینترنت آو تینگز، شرکت مایکروسافت با همکاری سازمان تحقیقاتی MITRE چارچوبی برای کمک به کارشناسان امنیت سایبری جهت مقابله با حملات به مدل های هوش مصنوعی فراهم کرده اند.
این چارچوب «ماتریکس تهدید یادگیری ماشینی متخاصم» (Adversarial ML Threat Matrix نام دارد و در گیت هاب فراهم است. علاوه بر مایکروسافت و MITRE یازده شرکت دیگر نیز در این پروژه با آنها همکاری می کنند.
درهمین راستا MITRE دربیانیه ای رسمی در وب سایت خود نوشت: باهمکاری مایکروسافت، بوش، آی بی ام، انویدیا، ایرباس، دیپ اینستینک، تو سیکس لبز، دانشگاه تورنتو، دانشگاه کاردیف، دانشگاه کارنگی ملون، پرایس واترهاوسکوپرز و انستیتو ماشین یادگیری بری ویل این چارچوب را عرضه می کند تا در شناسایی، هشدار و پاسخ به تهدیدها علیه سیستمهای یادگیری ماشینی (ML) به تحلیلگران کمک کند.
مایکروسافت در وبلاگ خود اعلام کرد طی ۴ سال گذشته با افزایش قابل توجه حملات به سیستم هایML تجاری روبرو بوده است. گزارش های بازاری ماتریکس تهدید ناشی از یادگیری ماشینی متخاصم قرار است تیمهای امنیتی را تقویت کند.
این ماتریکس مجموعه ای از رفتارهای خصمانه و آسیب پذیریهایی را در بردارد که شرکت مایکروسافت و MIRTE طی سالها مشاهده کردهاند.
مایکروسافت در پستی در وبلاگ خود گفت: متوجه شده ایم مهاجمان هنگام حمله به یک سیستم یادگیری ماشینی از ترکیبی از «تکنیکهای سنتی» مانند فیشینگ در کنار تکنیکهای یادگیری ماشینی متخاصم استفاده میکنند.
اگرچه هوش مصنوعی امروزه به روند اصلی فناوری تبدیل شده و کاربردهای مختلفی را به کاربران ارائه میدهد، اما درعینحال میتواند مشکلات و خطراتی را نیز ایجاد کند.
به گزارش آنا، با ظهور هوش مصنوعی بهعنوان یک روند اصلی در فناوری، میتوان گفت تواناییها و خطرات احتمالی آن بهطور موازی رو به افزایش است. در حال حاضر تفکری وجود دارد که انسانها و جوامع توسط ماشینهای همهچیزدان نابود خواهند شد. از طرفی نیز بسیاری از مردم قدردان هوش مصنوعی و بهبودهایی که میتواند برای تمدن ایجاد کند هستند.
فناوری یادگیری ماشین (ML) به مجموعه دادههای عظیم نیاز دارد. در بسیاری از سیستمهای دنیای واقعی مانند اتومبیلهای خودران، ترکیبی پیچیده از سنسورهای بینایی رایانهای، برنامهنویسی پیچیده برای تصمیمگیری آنی و روباتیک موردنیاز است. اما در مقابل مشاغلی که از هوش مصنوعی استفاده میکنند، استقرار آن سادهتر است اما نکتهای که وجود دارد این است که هوش مصنوعی میتواند به اطلاعات و کارکردهای مختلف سیستم دسترسی پیدا کرده و درنتیجه خطرات جدی ایجاد کند. بنابراین قبل از اتخاذ این فناوری باید همه جوانب در نظر گرفته شود.
هوش مصنوعی چه خطراتی ایجاد میکند؟
سوگیری تصادفی در سیستمهای هوش مصنوعی چیز جدیدی نیست و برنامه نویسان یا مجموعه دادههای خاص میتوانند آن را محصور کنند. متأسفانه اگر این سوگیری منجر به اتخاذ تصمیمات ضعیف و حتی تبعیضآمیز شود، درنتیجه باعث ایجاد پیامدهای قانونی و خسارت به شهرت آن مجموعه میشود. برای مثال بسیاری از سیستمهای تشخیص چهره و هوش مصنوعی تبعیض نژادی قائل میشوند و افراد سیاهپوست را تشخیص نمیدهند. این نوع سوگیری همچنین موجب پیشبینی اشتباه میشود و هوش مصنوعی نمیتواند تصمیمات دقیقی بگیرد.
ایجاد نظارت انسانی و آزمایش دقیق سیستمهای هوش مصنوعی میتواند خطرات را در مرحله طراحی کاهش دهد. این امر همچنین با رصد دقیق آن سیستمها در هنگام کار، امکانپذیر است. تواناییهای تصمیمگیری سیستمهای هوش مصنوعی باید اندازهگیری و ارزیابی شود تا اطمینان حاصل شود که سوگیری نوظهور یا تصمیمگیری مشکوک بهسرعت رسیدگی میشود.
اگرچه این تهدیدها مبتنی بر خطاهای ناخواسته و شکست در طراحی و اجرا است، اما هنگامیکه افراد قصد دارند سیستمهای هوش مصنوعی را از کار بیندازند یا آنها را بهعنوان سلاح بهکار گیرند، مجموعه دیگری از خطرات ظاهر میشود.
مهاجمان سایبری چگونه میتوانند هوش مصنوعی را دستکاری کنند؟
گمراه کردن سیستمهای هوش مصنوعی میتواند به طرز نگرانکنندهای آسان باشد! مهاجمان سایبری میتوانند مجموعه دادهها را برای آموزش هوش مصنوعی دستکاری کنند، تغییرات نامحسوسی در پارامترهای و الگوریتمهای طراحیشده دقیق انجام دهند تا هرگونه سوءظن نادیده گرفته شود و درعینحال هوش مصنوعی را بهآرامی در جهت موردنظرشان هدایت کنند.
در جایی که مهاجمان موفق به دسترسی به مجموعه دادهها نمیشوند، آنها ممکن است از گریز (دستکاری در ورودیها که منجر به اشتباهات شدید میشود) استفاده کنند. درنتیجه شناسایی سخت میشود.
اگرچه ممکن است بررسی صحت دادهها و ورودیها امکانپذیر نباشد، اما باید تلاش شود تا دادهها از منابع معتبر و قابلاطمینان جمعآوری شود. همچنین هوش مصنوعی باید طوری تقویت شود تا بتواند ورودیهای مخرب را شناسایی کند. علاوه بر این سیستمهای هوش مصنوعی باید به مکانیسمهای پیشگیرانه مجهز شود که در صورت وقوع اشتباه یا عدم عملکرد صحیح، خاموش کردن آن بهراحتی انجام گیرد.
چگونه میتوان هوش مصنوعی را تبدیل به سلاح کرد؟
مجرمان سایبری همچنین میتوانند از هوش مصنوعی برای اثربخشی حملات اجتماعی خود استفاده کنند. درواقع هوش مصنوعی میتواند تشخیص الگوهای رفتاری را کشف کند و بفهمد چگونه میتوان مردم را به قانونی بودن یک ویدئو، تماس تلفنی یا ایمیل متقاعد کرد. سپس میتواند مردم را ترغیب کند که با شبکهها تعامل کنند و دادههای حساس را تحویل دهند. البته تمام تکنیکهای اجتماعی که مجرمان سایبری در حال حاضر به کار میگیرند با استفاده از هوش مصنوعی میتوانند به میزان قابلتوجهی بهبود یابند.
برای مثال یکی از حملات سایبری که به کمک هوش مصنوعی اتفاق افتاد، حمله هکری به سایت «تسک ربیت» (TaskRabbit) در سال ۲۰۱۸ بود. (یک وبسایت آنلاین در زمینه دریافت خدمات خانهداری، اسبابکشی، تمیز کردن خانه و انجام خریدهای خرد). طی این حمله ۳,۷۵ میلیون کاربر این وبسایت در آوریل ۲۰۱۸ تحت تأثیر قرار گرفتند و هویت و اطلاعات حساب بانکی آنها سرقت شد.
در سال ۲۰۱۹ نیز دو حمله هکری توسط برخی هکرها علیه اینستاگرام انجام شد. این حملات که به کمک هوش مصنوعی صورت گرفت، حساب برخی افراد هک شد و اطلاعات و تصویر نمایه آنها تغییر یافت. در دیگر مورد رمزعبور حساب برخی افراد در صفحه آنها به نمایش گذاشته شد.
چگونه امنیت شرکتها را با استفاده از هوش مصنوعی افزایش دهیم؟
هوش مصنوعی میتواند در نظارت بر شبکه و تجزیهوتحلیلها، تنظیم مبنایی از رفتارهای طبیعی و کاهش دادن مغایرتها در مواردی مانند دسترسی سرور و ترافیک دادهها، بهطور آنی مؤثر باشد. تشخیص دخل و تصرفات پیش از وقوع، میتواند به شما فرصتی ارائه کند تا بتوانید صدمهای که قرار است وارد شود را مهار کنید. این امر میتواند بسیار مفید باشد که ناهنجاریها توسط یک سیستم هوش مصنوعی تشخیص داده شود و به واحدهای فناوری اطلاعات هشداری ارسال شود تا آنها موضوع را بررسی کنند.
با کمبود قابلتوجه امنیت اطلاعات، هوش مصنوعی میتواند بار برخی مشکلات را به دوش بکشد و به کارمندان اجازه دهد تا روی مشکلات پیچیده تمرکز کنند. همچنین استفاده از سیستمهای هوش مصنوعی به جای نیروی انسانی میتوان ضمن کاهش هزینههای جاری شرکتها، از مزایای بیشتر آنها بهره برد. آنها میتوانند بهطور ۲۴ساعته کار کنند و موجب بهرهوری بیشتر شوند. همچنین شرکتها میتوانند با نظارت بیشتر و آزمایش دقیق سیستمهای هوش مصنوعی خطرات بالقوه حملات سایبری را کاهش دهند و از دادههای خود محافظت کنند.
درنهایت، اکنونکه هوش مصنوعی به ابزاری اصلی در دست هکرها تبدیل شده، آینده امنیت دیجیتال مشخص نیست. اگرچه هوش مصنوعی ممکن است سپر مؤثری در برابر این نوع حملات سایبری باشد، اما آژانسهای امنیت سایبری و توسعهدهندگان وبسایت باید با راهحلهای بسیار نوآورانهتری برای محافظت مؤثر از دادههای کاربران خود ارائه دهند.
محققان به تازگی یک مدل مبتنی بر هوش مصنوعی توسعه دادهاند که تنها در ۳ ثانیه میتواند کووید ۱۹ را از سایر بیماریهای تنفسی تشخیص دهد.
به گزارش فارس به نقل از سیتیجیان، محققان چینی به تازگی یک مدل مبتنی بر هوش مصنوعی توسعه دادهاند که تنها در ۳ ثانیه میتواند کووید ۱۹ را از سایر بیماریهای تنفسی تشخیص دهد.
براساس مقالهای که اوایل ماه جاری در مجله Nature Communications منتشر شد، دانشمندان چینی یک سیستم هوش مصنوعی (AI) ساختهاند که می تواند به پزشکان کمک کند COVID-19 را از آنفولانزا و سایر بیماری های تنفسی تشخیص دهند.
با نزدیک شدن به فصل آنفلوانزا و تهدید موج دوم کرونا در بسیاری از کشورها، تمایز بین دو بیماری تنفسی که علائم مشابه دارند، برای مهار همه گیر کردن کرونا حیاتی میشود.
محققان دانشگاه Tsinghua و بیمارستانی در ووهان، وابسته به دانشگاه علم و صنعت Huazhong، سیستم هوش مصنوعی را با استفاده از یک مجموعه داده بزرگ با بیش از ۱۱۰۰۰ سیتیاسکن از کووید ۱۹، آنفلوانزا و ذات الریه توسعه دادهاند.
مدل هوش مصنوعی که به عنوان یک سیستم مبتنی بر شبکه عصبی کانولوشن عمیق شناخته میشود، تجربیات انباشته شده توسط متخصصان را به الگوریتم تبدیل کرده است.
نتایج آزمایش نشان داد که این سیستم میتواند بیماریهای تنفسی از جمله COVID-۱۹ ، آنفلوانزا و ذات الریه را با دقت ۹۷.۸ درصد از هم متمایز کند.
بایدها و نبایدهای هوش مصنوعی و آسیب ها و فرصت هایی که این فناوری در آینده برای زندگی دینی انسان به همراه دارد، در پژوهشگاه فضای مجازی بررسی و نظرات اندیشمندان دینی درخصوص آن بیان شد.
به گزارش پژوهشگاه فضای مجازی، چهارمین نشست علمی دفتر مطالعات اسلامی و ارتباطات حوزوی این پژوهشگاه با موضوع «هوش مصنوعی، آسیب ها و فرصت ها برای زندگی دینی» با ارائه محسن انبیایی برگزار شد.
حجت الاسلام انبیایی در ابتدا به مهم ترین تعاریف هوش مصنوعی و بررسی اجمالی آن پرداخت و گفت: هوش مصنوعی اشاره به سامانه هایی دارد که با تحلیل محیط پیرامونی رفتار هوشمندانه ای را از خود به نمایش گذاشته و برای رسیدن به یک هدف خاص به صورت تقریباً مستقل عمل می کند.
وی سطوح مختلف هوش مصنوعی را به دو سطح قوی و ضعیف تقسیم بندی کرد و اظهار داشت: هوش ضعیف توانائی تقلید یکی از کارکردهای شناختی انسانی و هوش مصنوعی قوی توانائی تقلید تمامی آن کارکردها را داراست که سطح قوی آن نیز به سه سطح بدون شعور، با شعور بدون امکان رشد و با شعور و امکان رشد تقسیم می شود.
حجت الاسلام انبیایی افزود: در ابتدای دهه ۱۹۷۰ میلادی شرکت ها با بلندپروازی سراغ هوش مصنوعی قوی رفتند که پروژه های آنان به شکست خورد و همین امر سبب شد تا سالها کسی در این زمینه سرمایه گذاری نکند. در حال حاضر اغلب کشورها و شرکت ها به توسعه فناوری هوش مصنوعی ضعیف مشغول هستند. از موارد هوش مصنوعی ضعیف می توان به ماشین های بدون راننده، موتورهای جستجوگر، دستیارهای برخط، تشخیص چهره، فیلتر هرزنامه و ... را اشاره کرد.
وی با اشاره به آینده پژوهی در زمینه هوش مصنوعی و فراگیری آن در آینده نه چندان دور، خاطرنشان کرد: هر چند هوش مصنوعی حتی در نسخه ضعیف خود می تواند کمک قابل توجهی به رفع بسیاری از دغدغه های تاریخی بشر همچون شناخت و درمان بیماری، فقر و گرسنگی، بحران محیط زیست و ... داشته باشد، اما از سوی دیگر ممکن است برای زندگی بشر چالشهایی را ایجاد کند که حتی به نابودی نسل انسان (در فرجام شناسی مادی) منجر شود که دانشمندان بسیاری نظیر ایلان ماسک و استیون هاوکینگ نیز نسبت به چالش های آن هشدار دادهاند.
استاد حوزه و دانشگاه به اختلاف آرای اندیشمندان دینی در این زمینه اشاره و اظهار کرد: از منظر دینی نیز برخی از حرمت ساخت هوش مصنوعی سخن گفته و روایات ناهیه از مجسمه سازی را دلیل خود اعلام کرده اند؛ البته این افراد معتقدند اگر هوش مصنوعی به شکل انسان و یا یکی از موجودات زنده نباشد، ساخت آن اشکالی نخواهد داشت که به نظر می رسد برای این عده از اندیشمندان، بین مفهوم هوش مصنوعی و ربات خلط موضوعی اتفاق افتاده است.
وی افزود: در مقابل، برخی با استناد به اصاله الاباحه از تحقیقات در این زمینه دفاع کرده اند. پاپ فرانسیس رهبر کاتولیک های جهان با مشورت متخصصین علوم رایانه و ... نظر دوم را انتخاب و شش اصل «رعایت حقوق اولیه تمامی انسان ها و حریم شخصی»، «عدم انحصار»، «شفافیت»، «احساس مسئولیت»، « اعتماد پذیری»و «امنیت» را به عنوان اصول اولیه برای تحقیقات هوش مصنوعی پیشنهاد کرده که مورد توجه نهادهای علمی نیز قرار گرفته است.
حجت الاسلام انبیایی تاکید کرد:در این زمینه دانشمندان دیگر هم قوانینی برای هوش مصنوعی و ربات در نظر گرفته اند که یکی از معروفترین آنها قوانین کدگذاری آیزاک آسیموف است.
وی با ترسیم ۴ محور کلی برای نظام مسائل نظری هوش مصنوعی گفت: نظام مسائل نظری هوش مصنوعی به مسائل فلسفی، مسائل اخلاقی، مسائل الاهیاتی و مسائل فقهی تقسیم بندی می شود که حوزه علمیه و نهادهای فرهنگی باید در این زمینه اهتمام جدی داشته باشند.
استاد حوزه و دانشگاه با بیان دیدگاههای مختلف در مورد تهدیدهای هوش مصنوعی برای زندگی دینی ادامه داد: عده ای در مواجهه با هوش مصنوعی آن را به مثابه خداوند پنداشتند؛ عده ای نیز توسعه هوش مصنوعی را مساوی با پایان دینداری بشر دانسته اند چرا که به غلط پنداشته اند که با پیشرفت علم دین از بین می رود؛ گروه دیگری بر این باورند که توسعه هوش مصنوعی مانع برخی باورهای دینی می شود و باید علم را هم به عنوان منبع معرفتی جدید در کنار دیگر منابع معرفتی قرار داد.
وی اضافه کرد: در همین حال عده ای دیگر از اندیشمندان، تهدید هوش مصنوعی را در برخی رفتارهای دینی از جمله در تفکر، عبادت و تمرکز حواس، ارتباط و خانواده و کار و فعالیت های اجتماعی می دانند؛ گروه دیگری هوش مصنوعی را مانع بایسته های دینی می دانند و آن را باعث افزایش بیشتر شکاف طبقاتی، از بین رفتن حریم خصوصی، تولید جنگ افزارهای به شدت مخرب و وحشتناک، مهندسی اجتماعی و جنگ شناختی و از بین رفتن فرهنگ ها می دانند.
حجت الاسلام انبیایی ادامه داد: در مقابل این تهدیدها هوش مصنوعی سبب ایجاد فرصتهایی برای دینداری هم میشود که نمونههای استخدام هوش مصنوعی برای استفاده دینی را در ادیان مختلف مشاهده می کنیم. بسیاری از مسائل دینی را می توان از طریق هوش مصنوعی ارائه کرد و حتی در زمینه مشاوره با توجه به سابقه عملکرد مخاطبین در فضای مجازی می توان به تحلیل شخصیتی و روانشناسانه آنان دست پیدا کرد و هوش مصنوعی را بر اساس آن نسخه های دینی به مخاطبان ارائه کرد. از دیگر فرصتهای هوش مصنوعی میتوان به انجام مناسک دینی توصلی (بدون قصد قربت)، تبلیغ دینی با فناوری، استنباط احکام دینی، دعا و نیایش و ارتباط سریع و آسان بین جامعه مومنین اشاره کرد.
هوش مصنوعی یکی از گرایشهای مقطع کارشناسی ارشد مهندسی کامپیوتر است. هوش مصنوعی از آن دست رشتههایی است که به دلیل تازگی و جذابیت موضوعی که دارد، علاقهمندان بسیاری را پیدا کرده است. صحبت در مورد هوش مصنوعی و ابراز اطلاعات در بین افراد مختلف زیاد شده است و علاقهمندان زیادی وجود دارند که دوست دارند در این زمینه تحصیل و کار کنند. حرف مشترک تعدادی از دانشجویان هوش مصنوعی دانشگاه صنعتی شریف این است که خبری از سفارش پروژه از سوی نهادهای دولتی نیست، فضای اشتغال مناسب است و از سطح آموزش دروس این گرایش در دانشگاه شریف و دانشگاه تهران نسبتا راضی هستند.
دانشگاه شریف در زمینه کاربرد هوش مصنوعی در ژنتیک قوی کار میکند و دانشگاه تهران در حوزه رباتیک بهتر عمل میکند. اما حمایتهای دولتی هنوز در راه هستند. اغلب دانشجویان و استادان هوش مصنوعی معتقدند بخش خصوصی به خوبی اهمیت استفاده از هوش مصنوعی را درک کرده و در نتیجه فضای اشتغال مناسبی برای دانشآموختگان این رشته پدید آورده است. این امر باعث شده که گرایش هوش مصنوعی برای داوطلبان کنکور مهندسی کامپیوتر، پرطرفدار محسوب شود.
اما آنسوتر از ایران، امارات نخستین همایشِ پس از قرنطینه خود را با عنوان «هوش مصنوعی، همه چیز» برگزار کرد. امارات متحده عربی نخستین همایش هوش مصنوعی خود را با هدف تقویت تواناییهای دولت و ارتقای کیفیت زمامداری در مرکز تجارت جهانی شهر دوبی برگزار و تعدادی از برترین متخصصان و صاحبنظران حوزه هوش مصنوعی در آن شرکت کردند. این اقدام به منظور پیشبرد استراتژی هوش مصنوعی امارات موسوم بهAI Strategy ٢٠٣١ صورت گرفت تا این کشور بتواند از این طریق بازارهای اقتصادی جدیدی خلق کرده و امارات را به مقصدی برای سرمایهگذاری در حوزه هوش مصنوعی در منطقه مبدل کند.
گپوگفتهای متعددی در این همایش صورت پذیرفت. هانی ویس، مدیر فروش شرکت فوتائیم در پاسخ به این سوال که در چندماه گذشته، استفاده از هوش مصنوعی چه تأثیری بر مشتریها و پویاییِ خریدوفروش گذاشته، میگوید: «اختصاصیکردن کالاها و خدمات، مصرف را بهینه میکند، وقت کمتری از مشتری میگیرد، و ما میتوانیم آنچه میخواهد را زودتر فراهم کنیم. همه اینها با هوش مصنوعی بیشتر هم میشود. هوش مصنوعی سبب میشود بهتر و هوشمندانه عمل کنیم و نیازهای مشتری را دقیقتر پیشبینی کنیم. همه ۳۷هزار تن کارکنان ما، دوره ویژه کار با هوش مصنوعی را گذراندهاند و اهمیت دادههای اطلاعاتی را میفهمند، حتی یک صندوقدار هم میداند که یک کلیک ساده برای مشتری ما چه معنا و فایدهای دارد.»
شیخا مدثر، مدیرعامل شرکت کریم در پاسخ به این سوال که شما امنیت حریم خصوصی و اطلاعات فردی را چطور تأمین میکنید، میگوید: «اطلاعات و دادهها، یکی از مهمترین نکات کار دیجیتال است. ما کارخانه و چیزهایی از این دست نداریم. دادههای مجازی سوختِ کسبوکار ماست. پس سه عنصری که ما روی آن تمرکز میکنیم، عبارتند از: اول داشتن تیمی از بهترین کارشناسان امنیت سایبری. دوم، داشتنِ زیرساخت اطلاعاتی و سیستم مطمئنی برای تأمین اطلاعات. بسیاری از دادههای ما روی ابرِ اطلاعاتی یا کلاود بارگذاری میشود و در نهایت، کارکرد خاصی هم در فرآیندهای مدیریت داده داریم.»
هانی وایس در پاسخ این سوال که مهمترین درسی که از این بیماری همهگیر آموختهاید و آن را در حرفه خود به کار میگیرید چیست، میگوید: «همزمان با بیماری همهگیر، موج عظیمی از سفارش اینترنتی رسید. یعنی رشدی در حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰درصد بیش از معمول، حتی در عربستان این رشد به ۱۰۰۰درصد رسید. نکته دیگری که در این دوره متوجه شدیم و واقعا جالب است، این است که ۲۸درصد سفارشهای اینترنتی از سوی کسانی رسید که قبلا اصلا به هیچ سامانه آنلاینی دسترسی نداشتند.»
ریک ویلمر، مدیرعامل شرکت رباتیکِ چابوتیکس در پاسخ این سوال که آیا رباتها به زودی در صنعت خوراک جای انسان را میگیرند، میگوید: «خودکارسازی در صنعت غذا قطعا در راه است و رسیدن بیماری کووید-۱۹ به آن شتاب میدهد، چون دغدغه شیوع بیماری از طریق پختوپز وجود دارد. پس اگر عامل انسانی را بهنوعی از این معادله کنار بگذاریم و ربات را جایگزینش کنیم، مردم احساس امنیت بیشتری میکنند.»
نمیتوان تأثیر رباتها را بر بازار کار نیروی انسانی نادیده گرفت. جیمی ریچاردسن، از مجموعه قصر سفید (وایت کسل) در اینباره میگوید: «رباتها بنا نیست جایگزینِ کارگران بشوند. ما این کار را نوعی توانبخشیِ کارکنان خودمان میدانیم. چون سبب میشود بتوانیم برای پذیرایی آماده باشیم.» گرچه رباتها در دوران این بیماریِ همهگیر بسیار مفیدند، کارشناسان قانع نشدهاند که آنها میتوانند در زمینه خوراک و آشامیدنی جای نیروی انسانی را بگیرند.»
(منبع:شهروند)
درحالیکه سازمانهایی همچون WHO (سازمان بهداشت جهانی) و UN (سازمان ملل) منابعی برای تسهیل پژوهش درباره بیماری کوید ۱۹ اختصاص دادهاند، نگاههای بسیاری به هوش مصنوعی دوخته شده است تا مگر بتواند از شدت بحران بکاهد. جوامع علمی دنیا به تکاپو افتادهاند تا راهحلی قرن بیستمی برای مشکلی قرن بیستمی بیابند.
درحالیکه سازمانهایی همچون WHO (سازمان بهداشت جهانی) و UN (سازمان ملل) منابعی برای تسهیل پژوهش درباره بیماری کوید ۱۹ اختصاص دادهاند، نگاههای بسیاری به هوش مصنوعی دوخته شده است تا مگر بتواند از شدت بحران بکاهد. جوامع علمی دنیا به تکاپو افتادهاند تا راهحلی قرن بیستمی برای مشکلی قرن بیستمی بیابند.
در ادامه خواهیم دید چگونه از هوش مصنوعی برای کنترل شیوع ویروس کرونا استفاده شده است:
شرکت دیپمایند اعلام کرد که در حال آزادسازی ساختار پیشبینی پروتئینهای گوناگونی است که میتواند تحقیقات در باب ویروس کوید19 را ارتقاء دهد. این شرکت از آخرین نسخه سیستم آلفافولد [یک سیستم هوش مصنوعی] برای یافتن این ساختارها استفاده کرده است.
علیبابا اخیرا ادعا کرده است که سیستم هوش مصنوعی جدیدش میتواند موارد مبتلا به ویروس کرونا را در سیتی اسکنهای قفسه سینه بیماران با دقت 96 درصد از موارد مبتلا به سینهپهلوی ویروسی[3] بازشناسد. همچنین، مؤسس آن، جک ما[4]، اعلام کرده است که مؤسسه وی 2.15 میلیون دلار برای توسعه واکسن این بیماری وقف خواهد کرد.
طبق گفته علیبابا، الگوریتم جدید آنها فرآیند کامل تشخیص را به 20 ثانیه کاهش میدهد. با توجه به اینکه در روشهای سنتی تقریبا 15 دقیقه برای تحلیل یک سیتی اسکن نیاز است، این امر پیشرفت بزرگی محسوب میشود.
تیم هوش مصنوعی بایدو ابزاری را منتشر کرده است که زمان پیشبینی ویروس کوید19 را از 55 دقیقه به 27 ثانیه کاهش میدهد. این کاهش زمان، امری مهم برای فهم ویروس و کشف داروهای کاتالیز است.
جان براوناشتاین[6] از مدرسه پزشکی هاروارد، عضوی از یک تیم بینالمللی است که از یادگیری ماشین[7] برای مرور رسانههای اجتماعی و دیگر اشکال داده بهدستآمده از کانالهای رسمی سلامت عمومی و تأمینکنندگان مراقبتهای بهداشتی استفاده میکنند تا تحلیلهای بهداشتیِ فوری درباره شیوع بیماری به دست دهند.
بلودات، یک شرکت نظارت بر سلامتی واقع در تورنتو است که در سال 2014 افتتاح شده است؛ این شرکت با جمعآوری دادههای بیماری از هزاران منبع آنلاین در این مسئله مسامهت داشته است. آنها با استفاده از اطلاعات پروازی شرکتهای هواپیمایی پیشبینیهایی درباره اینکه بیماریهای واگیردار دفعه بعد احتمالا در کجا ظاهر خواهند شد، به دست میدهند.
شرکت طب اینسیلیکو، شرکتی که از هوش مصنوعی برای کشف دارو استفاده میکند، از شبکههای مولد تخاصمی (GAN) به منظور پالایش طراحیهای مولکول استفاده میکند. این مسئله را افرادی میپسندند که نمره بالایی به ویژگیهای شبهدارویی[11] و نیز فعال بودن شیمیایی میدهند و درضمن، مولکولهایی را که به دلیل ویژگیهایشان نمیتوانند کارکرد دارو داشته باشند مانند ترکیبات فلزی[12] کنار میگذارند.
ترکیب و آزمایشِ مولکولی فرآیندی کند است. اینجا جایی است که هوش مصنوعی با فراهم آوردنِ زمان برای ترکیب[13] و ایجاد گزینههای بیشتر برای طراحیِ ساختارهای مولکولیِ متنوع به صحنه میآید. با وجود این، ممکن است ترکیب و اعتبارسنجی زمانبر باشد و به منابع قویتری نیاز داشته باشد. بنابراین، شرکت اینسیلیکو تا 100 مولکول را به منظور ترکیب و تست انتخاب کرده است.
پزشکها در چین ابزار قدرتمند جدیدی ارائه کردهاند که برای تشخیص سریع مبتلایان احتمالی به کرونا به ایشان کمک میکند. این نرمافزار مبتنی بر هوش مصنوعی که اینفرویژن نامیده شده است، میتواند موارد مشکلدار بالقوه را به سرعت تشخیص دهد.
این نرمافزار به شدت به کیتهای توسعه نرمافزار کلارا[15] متکی است؛ کلارا یک قالب اپلیکیشن هوش مصنوعی برای مراقبت از سلامتی است که شرکت ان.وی.دی.آ[16] برای تصویربرداری پزشکی به کمک هوش مصنوعی[17] ایجاد کرده است.
اینفرویژن میتواند علائم معمول یا علائم جزئی کوید 19 را در بیماران مشکوک شناسایی کند. بدین منظور، نرمافزار به دنبال علائم سینهپهلویی که میتواند ناشی از ویروس باشد، میگردد.
مثال دیگر الگوریتم هوش مصنوعی بنوولنت است که دادههای ساختار مولکولی را به اطلاعات زیستپزشکی[19] درباره گیرندهها و بیماریها مرتبط میکند تا اهداف دارویی بالقوه[20] را بیابد. نرمافزار آنها پروتئین کیناز 1 (AAK1[21]) را که مرتبط با وفقدهنده آنزیم است، یک هدف محتمل بیماری میداند. AAK1 درونبری[22] (یعنی فرایند آوردن مواد به درون سلولها) را تنظیم میکند و ازاینرو شیوهای رایج برای گسترش عفونتهای ویروسی است. محققان با کمک نرمافزار هوش مصنوعی بنوولنت داروی محتملی با نام «باریسیتینیب»[23] را شناسایی کردهاند.
تشخیص چهره ایمنتر از اثرانگشت است چراکه احتمال انتقال ویروس از طریق لمس سطوح توسط انسان را کاهش میدهد. ازاینرو، شرکت سنستایم از هوش مصنوعی در اسکن چهرههای افرادی که ماسک بر صورت دارند استفاده میکند. آنها در حال ارتقاء تشخیص بدون تماس[25] مبتلایان از طریق نرمافزار اندازهگیری دما در ایستگاههای مترو، مدارس و سایر مکانهای گردهمآیی در پکن، شانگهای و شنژن هستند.
شرکتهای چینی به منظور تقویت رصد بدون تماس شیوع بیماری کرونا از پهپادها استفاده میکنند. بر اساس اخبار واصله، شرکت پودو تکنولوژی[26] در شنژن ماشینهایش را در بیش از 40 بیمارستان کشور چین برای کمک به پرسنل درمانی به کار انداخته است.
شرکت میکرومالتیکوپتر[27] شرکت دیگری در شنژن است که از پهپادها به منظور انتقال نمونههای پزشکی و انجام تصویربرداری حرارتی[28] استفاده میکند.
شرکت رباتهای یو.وی.دی که در دانمارک قرار دارد از رباتهای خود برای ضدعفونی کردن اتاقهای بیماران بدون مداخله انسانی استفاده میکند. بیماریهای همهگیر، امداد انسانی را سخت و خطرناک کرده است. ریسک مبتلا شدن پرسنل درمانی به بیماری بالاست. غلاف رباتهای سیار یو.وی.دی با تابش اشعه ماوراءبنفش بر روی منطقهای که قرار است ضدعفونی شود به حیات هر گونه ویروس خاتمه میدهد.
در حال حاضر، در مرحله بحرانی شیوع این ویروس قرار گرفتهایم. درجاییکه متخصصان و سیاستگذاران در دنیا بر ویروس کوید19 تمرکز کردهاند، نظارت، کشف بیماری و تشخیص بیماری اهمیت بهسزایی یافته است. با کمک هوش مصنوعی میتوان مقدار زیادی در زمان صرفهجویی کرد و زندگیهای بسیاری را نجات داد.
نگارندگان: امیرحسین زادیوسفی؛ سیدجمال قریشی
تهیه شده در گروه مطالعات بنیادین پژوهشگاه فضای مجازی
[1] DeepMind
[2] AlphaFold System
[3] viral pneumonia cases
[4] Jack Ma
[5] LinearFold
[6] John Brownstein
[7] machine learning
[8] BlueDot Surveillance
[9] Insilico
[10] generative adversarial networks GANs
[11] drug-like properties
[12] metal compounds
[13] by bringing the synthesis time
[14] inferVISION
[15] Clara SDKs
[16] NVIDIA
[17] AI-powered Medical Imaging
[18] BenevolentAI’s Potential Drug Discovery
[19] biomedical
[20] potential drug targets
[21] enzyme adaptor-associated protein kinase 1 (AAK1)
[22] Endocytosis
[23] Baricitinib
[24] SenseTime
[25] contactless identification
[26] Pudu Technology
[27] MicroMultiCopter
[28] conduct thermal imaging
[29] UltraViolet Disinfection (ضدعفونی ماوراءبنفش)
در سال 2019، تعداد مقالات منتشر شده درباره هوش مصنوعی و یادگیری ماشین، فقط در ایالات متحده بهحدود 25 هزار عنوان رسید؛ در حالی که این تعداد در سال 2015 میلادی نزدیک به 10 هزار عنوان بود. فقط در کنفرانس سال گذشته NeurIPS که بزرگترین کنفرانس یادگیری ماشین و علوم اعصاب رایانشی جهان محسوب میشود، از هزاران شرکتکننده، دو هزار مقاله پذیرفته شد.
آیتیمن- شکی نیست که این شتاب در رشد مقالات، نشاندهنده، محبوبیت، سرمایهگذاری و به همین نسبت، افزایش رقابت درون جامعه تحقیقاتی هوش مصنوعی است. اما برخی دانشگاهیان معتقدند که این شوق و اشتهای بیپایان برای پیشرفت در این زمینه، بیش از آنکه مفید باشد، زیان خواهد داشت.
زاخاری لیپتون، استادیار دانشگاه کارنگی ملون، که همزمان در مدرسه کسبوکار تپر (Tepper) و واحد یادگیری ماشین این دانشگاه مسوولیت دارد، پیشنهاد کرده که مهلت یک سالهای برای مقالات مرتبط در کل جامعه دانشگاهی مصنوعی اعمال شود که به گفته او، میتواند موجب تفکر بیشتر شود، بدون اینکه لزوم رسیدن به ضربالاجل، موجب تولید محتواهای کم ارزش شود.
وی میگوید: بهمنی از مقالات که با آن روبهروییم، در واقع به کسانی آسیب میزند که استنادات زیاد و موقعیت دانشگاهی خوبی ندارند. سطح بالای مقالات بیارزش در این حوزه، موجب شده که «مقاله داشتن» معنای خود را از دست بدهد.
وی میافزاید: واقعیت این است که داشتن مقاله، دیگر ارزش خود را از دست داده است؛ زیرا حتی در بین مقالات پذیرفته شده نیز، مقالات بیارزش بسیار زیاد است.
تیمنیت گبرو (Timnit Gebru)، راهبر تیم هوش مصنوعی اخلاقی گوگل نیز نظر مشابهی دارد. او در توییتی که پیش از آغاز به کار کنفرانس AAAI درباره هوش مصنوعی که اوایل ماه جاری میلادی در نیویورک برپا شد، نوشت: من درگیر کنفرانسها و رویدادهای مرتبط با خدمات بسیاری هستم تا جایی که نمیتوانم به همه برسم. کارهای زیادی باید برگزاری یک کنفرانس باید انجام شود، مثل تدارکات، بررسی و تایید مقالات، سازماندهی و غیره. دانشگاهیان میگویند، شما که در صنعت هستید، وقت بیشتری برای تحقیقات دارید، ولی در مورد من که اینگونه نیست. به نظر میرسد که خواندن، کد نویسی و تلاش برای فهمیدن، کارهایی است که باید در اوغات فراغتم به آنها برسم، در حالی که مسوولیت اصلی من هستند.
شواهد نشان میدهد که این فشار برای تولید مقاله، منجر به انجام تحقیقاتی شده که میتواند برای عموم گمراه کننده باشد و تحقیقات آینده را نیز از مسیر درست خارج کند. در فراتحلیلی که لیپتون و جیکوب استاینهارد (عضو هیات علمی دانشکده آمار دانشگاههای کالیفرنیا، برکلی و آزمایشگاه هوش مصنوعی برکلی) انجام دادند، این دو پژوهشگر به شکلگیری روندهای مشکلساز در فعالیتهای تحقیقاتی حوزه یادگیری ماشین به این شرح اشاره کردهاند:
- ناتوانی در ایجاد تمایز بین گمانهزنیها و توضیحات و در شناسایی منابع دستاوردهای تجربی
- استفاده از ریاضیاتی که به جای شفافسازی، موجب سردرگمی میشود
- سوءاستفاده از زبان، مثلا با استفاده بیش از حد از اصطلاحات فنی
این دو پژوهشگر، اعتقاد دارند که رشد سریع جامعه تحقیقاتی هوش مصنوعی موجب کمبود نیروهای بازبینی کننده مقالات شده است. از سوی دیگر مشوقهای اغلب نادرست، مانند اثر مثبت پذیرفته شدن مقاله در کنفرانسهای علمی در دریافت بورس تحصیلی، از عوامل رشد مقالات بی کیفیت است.
این پژوهشگران، نمونههایی نیز از تحقیقاتی ارایه دادهاند که میتواند گمراه کننده باشد.
نمونه اول مربوط به مقالهای از پژوهشگران هوش مصنوعی گوگل است. آنان نشان دادند که یک سیستم هوش مصنوعی میتواند در یافتن نشانههای سرطان پستان در ماموگرام از متخصصان بهتر عمل کند. اما پس از آن، مقالهای در نشریه Wired منتشر شد که نشان میداد غربالگری ماموگرام، از نظر برخی، یک مداخله ناقص است. سیستمهای هوش مصنوعی مانند آن چیزی که محققان گوگل درباره آن صحبت میکنند، میتواند به بهبود نتایج منجر شود، اما در عین حال ممکن است به تشخیص نادرست و درمان بیش از حد نیاز نیز منجر شود.
نمونه دیگر مربوط به پژوهشگران مایکروسافت و دانشگاه بیهانگ چین است. این پژوهشگران مدل هوش مصنوعی را توسعه دادهاند که میتواند اخبار را مثل انسان بخواند و درباره آنها نظر بدهد؛ اما در مقاله این پژوهشگران، به سوءاستفادههای احتمالی ازاین مدل اشاره نشده است. بیتوجهی به پیامدهای اخلاقی این مدل، واکنشهای زیادی برانگیخت و تیم تحقیقاتی را بر آن داشت تا یک مقاله به روز شده را برای رفع نگرانیها منتشر کند.
مولف : کایل ویگرز
مرجع : VentureBeat
نخست وزیر هند از دانشمندان خواسته تا بر روی فناوریهای جدید از جمله ۵G، هوش مصنوعی و منابع انرژی تجدید پذیر تمرکز کنند تا بهبود در کیفیت زندگی افراد عادی حاصل شود.
به گزارش فارس به نقل از شینهوا، نارندرا مودی، نخست وزیر هند از دانشمندان خواسته تا بر روی فناوریهای جدید از جمله ۵G ، هوش مصنوعی (AI) و منابع انرژی تجدید پذیر تمرکز کنند تا بهبود در کیفیت زندگی افراد عادی حاصل شود.
مودی این اظهارات را در حالی که رئیس جلسه شورای تحقیقات علمی و صنعتی (CSIR) شامگاه جمعه بود، بیان کرد.
براساس بیانیه صادر شده توسط نخست وزیر هند، هوش مصنوعی و باتریهای مقرون به صرفه و طولانی را برای ذخیره انرژی تجدیدپذیر هموار میکنند.
وی همچنین بر لزوم تلفیق دانش سنتی و علم مدرن برای توسعه محصولات در سطح جهانی تأکید کرد.
مودی از دانشمندان خواست که بر روی نیازهای آرمانی هند کار کنند و به موضوعات اجتماعی در زمان واقعی توجه کنند.
در این بیانیه آمده است ایجاد آزمایشگاههای مجازی به گونهای است که میتوان علم را به همه دانش آموزان در هر گوشه از کشور منتقل کرد.
در این بیانیه اضافه شده است: مودی همچنین تدابیری را برای تقویت همکاری در پروژههای تحقیق و توسعه در بین هندی هایی که در مناطق مختلف جهان کار میکنند، پیشنهاد کرد.
نارندرا دامورداس مودی سیاستمدار هندی از رهبران حزب هندو ـ ملیگرای حزب بهاراتیا جاناتا است و از سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۴ سروزیر ایالت گجرات هند بود.
مودی نامزد بهاراتیا جاناتا در انتخابات پارلمانی ۲۰۱۴ برای تصدی پست نخستوزیری بود و با پیروزی این حزب مودی به جای منموهان سینگ از حزب کنگره هند نخستوزیر هند شد.
علی شمیرانی - هوش مصنوعی همانقدر که میتواند مفید باشد، آینده بشریت را هم میتواند به نابودی و خطر بکشاند. آنقدر خطرناک که اخیرا حتی مدیر عامل شرکت آلفابت (گوگل)، که به نوعی از پیشبران این پدیده در جهان به شمار میرود، خود به وحشت افتاده و خواستار ورود جامعه جهانی به مقرراتگذاری در این عرصه برای مهار شرکتهای درگیر و نحوه استفاده از آن شده است.
تعدادی از مدیران ارشد شرکتهای گوگل، فیس بوک و اپل با اعضای کمیسیون اروپا دیدار کردند تا در مورد سیاست گذاری در حوزه هوش مصنوعی تصمیم بگیرند.
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از اینترستینگ اینجینیرینگ، اگر چه هوش مصنوعی میتواند رفاه و آسایش زندگی انسان را افزایش دهد، اما میتواند خطرات مهمی را هم برای افراد ایجاد کند و لذا قانونگذاری برای استفاده صحیح از آن ضروری است.
اتحادیه اروپا که نگران خطرات همه گیر شدن هوش مصنوعی است، به تازگی کمیسیون اروپا را مأمور مذاکره با شرکتهای فناوری در این زمینه کرده است. فیس بوک، گوگل و اپل از جمله شرکتهایی هستند که سرمایه گذاری سنگینی برای ارائه خدمات هوش مصنوعی انجام داده اند و حالا مدیران ارشد خود را به شهر بروکسل در بلژیک فرستاده اند تا در مورد اهمیت و تبعات کاربرد هوش مصنوعی به بحث بنشینند.
ساندار پیچایی مدیرعامل گوگل، جان جیاناندرا معاون ارشد اپل در حوزه هوش مصنوعی و مارک زاکربرگ مدیرعامل فیس بوک در این مذاکرات حضور داشته اند. این افراد با مارگارت وستاگر معاون اجرایی کمیسیون اروپا در مورد شیوه قابل پذیرش استفاده شرکتهای فناوری از هوش مصنوعی به بحث نشسته اند. قرار است کمیسیون اروپا تا پایان این هفته نسخه اولیه سیاست گذاری خود در زمینه استفاده از هوش مصنوعی را منتشر کند.
به زودی در ایالت ویکتوریای استرالیا از یک سیستم هوش مصنوعی برای هشدار دادن در مورد سکته قلبی افراد تماس گیرنده با شمارههای اضطراری استفاده خواهد شد.
به گزارش فارس به نقل از زددی نت، مقامات محلی در ایالت ویکتوریای استرالیا روز گذشته اعلام کردند که با صرف بودجهای ۱.۳۶ میلیون دلاری یک سیستم هشدار سکته قلبی مبتنی بر هوش مصنوعی ابداع کردهاند که میتواند با بررسی صدا و شرایط روحی فرد تماس گیرنده از پشت تلفن ابتلای وی به سکته قلبی را با دقت بالایی تشخیص دهد.
این سیستم با همکاری دانشگاه مناش و مرکز آمبولانس ایالت ویکتوریا ابداع شده است. استفاده از این سیستم موجب خواهد شد افرادی که دچار سکته قلبی شدهاند و به سختی میتوانند با تلفن کمک اضطراری تماس گرفته و سخن بگویند به سرعت شناسایی شوند و برای نجات و انتقال آنها به بیمارستان اقدام شود.
سیستم هوش مصنوعی یادشده تنها با بررسی کلمات، زبان و الگوهای صوتی تماس گیرنده به این جمع بندی میرسد که آیا او در حال سکته قلبی است یا خیر. با توجه که برای درمان سکته قلبی هر ثانیه اهمیت زیادی دارد، انتظار می رود استفاده از این سیستم موجب افزایش نجات بیماران شود.
نخستین بار در جهان، مولکول دارویی که به وسیله هوش مصنوعی ابداع شده، روی بدن انسان آزمایش می شود.
آی تی من- این مولکول دارویی را استارتاپ انگلیسی Exscientia با همکاری شرکت داروسازی ژاپنی سومی تومو (Sumitomo Dainippon Pharma) ابداع کرده و کاربرد آن، درمان بیمارانی است که به اختلال وسواس فکری-عملی (OCD) مبتلا هستند.
عموما ساخت داروها و رسیدن آنها به مرحله آزمایش، حدود 5 سال طول می کشد، ولی ساخت این دارو که با استفاده از هوش مصنوعی و یادگیری ماشین ساخته شده، تنها 12 ماه تا رسیدن به این مرحله زمان برده که به گفته پروفسور آندرو هاپکینز، مدیر ارشد اجرایی Exscienta، این موضوع دستاوردی تاریخی در کشف داروهاست. وی در این رابطه گفت: ما پیش از این شاهد استفاده از هوش مصنوعی برای تشخیص بیماری و تحلیل داده ها و اسکن های بیماران بوده ایم؛ اما این نخستین مورد از کاربرد مستقیم هوش مصنوعی در ابداع یک داروی تازه است.
مولکول ابداعی که DSP-1181 نامیده می شود، با استفاده از الگوریتم هایی ساخته شده که به بررسی ترکیبات دارویی ممکن و تطبیق آنها با پایگاه داده ای عظیم از پارامترهای دارویی می پردازند.
به گفته پروفسور هاپکینز، برای پیدا کردن مولکول های مناسب، میلیاردها تصمیم دلازم است و این تصمیمی بسیار بزرگ در مهندسی یک داروست. وی افزود: زیبایی الگوریتم ما این است که مستقل از بیماری است و آن را برای هر گونه بیماری می توان به کار برد.
قرار است این دارو نخستین بار در ژاپن وارد مرحله آزمایش روی انسان شود و در صورت موفقیت آمیز بودن، تست آن در سایر نقاط جهان انجام خواهد شد. استارتاپ انگلیسی مبدع این دارو، هم زمان روی داروهایی برای درمان سرطان و بیماری های قلبی- عروقی نیز کار می کند و امیدوار است که یک مولکول دارویی دیگر را نیز برای آزمایش های کلینیکی تا پایان سال جاری میلادی آماده کند. به گفته هاپکینز، امسال نخستین مورد از طراحی دارو با هوش مصنوعی به انجام رسید، ولی تا پایان دهه جاری، انواع داروها را می توان با هوش مصنوعی ابداع کرد.
معاون وزیر ارتباطات از برنامه ریزی برای ایجاد اکوسیستم بین المللی هوش مصنوعی با همکاری ۱۰ کشور و محوریت ایران خبر داد تا با استفاده از تجربیات کشورها، بتوان از مزایای این فناوری بهره برد.
خبرگزاری مهر - پیش بینی مؤسسه تحقیقاتی PWC نشان میدهد که حجم اقتصاد هوش مصنوعی در دنیا تا سال ۲۰۳۰ به ۱۵.۷ تریلیون دلار میرسد و این درحالی است که کل اقتصاد دنیا در سال ۲۰۳۰ حدود ۱۰۰ تریلیون دلار تخمین زده میشود. نکته مهم این است که از این اقتصاد، سهم کشورهای پیشرفته آسیایی ۱۰ درصد و سهم خاورمیانه ۲ درصد عنوان شده است.
هوش مصنوعی به سیستمهایی گفته میشود که میتوانند واکنشهایی مشابه رفتارهای هوشمند انسانی از جمله درک شرایط پیچیده، شبیهسازی فرایندهای تفکری و شیوههای استدلالی انسانی و پاسخ موفق به آنها، یادگیری و توانایی کسب دانش و استدلال برای حل مسائل را داشته باشند.
در این راستا با ستار هاشمی معاون فناوری و نوآوری وزیر ارتباطات به گفتگو نشستیم تا برنامههای ایران برای استفاده از این تکنولوژی را جویا شویم؛ مشروح این گفتگو به شرح زیر است.
* هوش مصنوعی یکی از دستاوردهای مهم دنیای فناوری محسوب میشود که میتواند نقش پررنگی در زندگی بشر داشته باشد. با وجود این تعریف، سوال ما درباره این مفهوم، در قالب ۲ بخش مطرح میشود. نخست اینکه ایران به لحاظ دانشی و نیروی انسانی در حوزه هوش مصنوعی چه وضعیتی دارد و دومین بحث این است که ما چقدر توانسته ایم در صنایع مختلف و در سطح خدمات از این ظرفیت بهره بگیریم؟
ما در بحث نیروی انسانی و حوزه دانشی هوش مصنوعی، وضعیت خوب و مناسبی در دنیا داریم. یعنی اینکه طبق گزارشات منابع موثق، ایران در فارغ التحصیلی دانشگاهی و تولید علم در هوش مصنوعی، در کل دنیا در رتبهای بین ۷ تا ۱۵ دسته بندی میشود. این رده بندی متناسب با حوزههای خاص تخصصی و اینکه چقدر دامنه هوش مصنوعی در علم تولید شده موثق است، اعلام میشود.
* دلیلی که این رتبه بندی تغییراتی دارد چیست و رده بندی مشخصی را نمیتوانید عنوان کنید؟
ما میتوانیم هوش مصنوعی را از نگاه کاربردی ببینیم و یا از نگاه توسعه لبههای دانشی در مباحث نظری به آن توجه کنیم. این دو موضوع و این که اگر کاربردی به آن نگاه کنیم چه طیفی از کاربردها را در برخواهد گرفت، باعث میشود که رنکینگ ما جابجا شود.
اما آن چه که در نگاه کلان میتوان به آن اشاره کرد این است که در بحث تولید علم در زمینه هوش مصنوعی شرایط خوبی در دنیا داریم. اما در بحث جذب هوش مصنوعی، به این معنی که ما بتوانیم از این ظرفیت در صنایع مختلف استفاده کنیم، نیاز به توجه بیشتری داریم.
از این حیث رتبه ما طبق آماری که منتشر شده در دنیا ۷۲ است. یعنی برای استفاده از ظرفیت هوش مصنوعی در صنایع مان رتبه ۷۲ را داریم.
* چرا با وجودی که وضعیت تولید علم در حوزه هوش مصنوعی در ایران خوب است اما در استفاده از کاربردهای آن دارای رتبه قابل توجهی نیستیم و از این فناوری در صنایع مختلف بهره نمی بریم؟
ضرورت هوش مصنوعی در کشور تبیین نشده است و با وجودی که در صحبتهای برخی مدیران دولتی و خصوصی از هوش مصنوعی یاد میشود اما باور جدی به آن وجود ندارد و این موضوع باعث میشود که در استفاده از هوش مصنوعی، شاهد اهتمام لازم نبوده تا این فناوری به مباحثی مانند بهره وری کمک کند.
در حالی که هوش مصنوعی میتواند برای ما در بسیاری از موارد گره گشا باشد و در روانسازی فرایندها در سازمانها و صنایع مختلف، کمک کند، اما به دلیل عدم شناخت کافی، به این موضوع توجهی نشده است.
چرا که یکی از کارکردهای مهمی که میتوان در زمینه هوش مصنوعی به آن اشاره کرد، همین بحث افزایش بهره وری و کاهش هزینهها در حوزههای مختلف است که شامل زنجیره تأمین تا مباحث مرتبط با حوزههای پزشکی، دستیارهای هوشمند، مدیریت ترافیک، مدیریت هوشمند شهری و مباحث متعدد کاربردی بسیار گستردهای میشود.
دلیل دیگر نیز این است که اگرچه علم هوش مصنوعی قطعاً یک فرصت است اما جنس آن فکرافزاری بوده و باید مدیران ما به این دانش تجهیز شوند. مدیران باید بخشی از وقت خود را برای تکنولوژیهای نوظهور بگذارند و به آن بپردازند؛ به همین دلایل ما شاهد استفاده حداکثری از هوش مصنوعی در صنایع مختلف نیستیم.
*با این تفاسیر میتوان گفت که ما از ظرفیتهای هوش مصنوعی در کشور غافل هستیم و از مزایای آن تاکنون بهره نبرده ایم؟
خیر؛ این به این معنی نیست که ما اساساً از این ظرفیت غافل هستیم و استفاده نکردیم. حتی ما در جاهایی در سطح قابل قبولی از ظرفیت هوش مصنوعی استفاده میکنیم. برای مثال بحث پردازش تصویر از جمله مواردی است که بدون تردید به لحاظ زیرساختی، در بستر هوش مصنوعی شکل میگیرد و هوش مصنوعی است که به ما این امکان را میدهد که بتوانیم محدوده آلودگی هوا را رصد کنیم و اجازه ندهیم خودروها وارد این محدوده و یا محدوده طرح ترافیک شهری نشوند. این امکان عملاً با استفاده از ابزار هوش مصنوعی رقم خورده است. در مقطعی ما با استفاده از نیروی پلیس این طرح را مدیریت میکردیم اما هم اکنون شاهد نیروی انسانی برای مدیریت ترافیک نیستیم و این نشان از بهره وری و افزایش دقت با استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی است.
موضوع دیگری که در زمینه هوش مصنوعی در کشور از آن استفاده شده، مدیریت حمل و نقل با استفاده از کاربردهایی مانند اپلیکیشنهای مسیریاب و نقشه است که امکان تخمین زمان حرکت از یک نقطه به نقطه دیگر را فراهم میکند. این مدل سازی پایهای مبتنی بر الگوریتم هوش مصنوعی است.
در بحثهای سنجش از دور نیز در مجموعههای فضایی کشور برای برآورد خسارتهای سیل، از ظرفیت هوش مصنوعی استفاده شد؛ چرا که با پردازش تصویر، توانستیم بالغ بر ۲ هزار میلیارد تومان در برآورد خسارات ناشی از سیل، صرفه جویی کنیم.
بنابراین موضوع این نیست که ما از این ظرفیت استفاده نمیکنیم بلکه منظور این است که هوش مصنوعی قابلیتهای بیشتری در صنایع مختلف دارد و میتوان آن را به صنایع خودروسازی، فولاد، محیط زیست و سایر صنایع تعمیم داد. به بیان کلی باور من این است که به سختی بتوان به صنعت و حوزهای فکر کرد که هوش مصنوعی نتواند در آن حوزه کمک کند.
* با وجودی که کاربردهای هوش مصنوعی در حال ورود به زندگی روزمره ما است اما به نظر میرسد هنوز این فناوری یک فناوری وارداتی است و برای بومی سازی آن اقدامی صورت نگرفته، دلیل آن چیست؟
به نکته مهمی اشاره کردید؛ از نگاه ما اگر به هوش مصنوعی به موقع پرداخته شود، حتماً بومی خواهد بود. باید توجه داشت که آنچه که در علم هوش مصنوعی به عنوان پیش نیاز یا سنگ بنای شکل گیری مورد توجه قرار میگیرد، بحث «داده» است.
اگر پیام هوش مصنوعی را درک کنیم، متوجه میشویم که دادهها به صورت طبیعی از یک صنعت به صنعت دیگر، ماهیت متفاوتی داشته و با توجه به زیرساخت شکل گیری و اثر آن در اقتصاد دیجیتال، قابلیت بومی شدن دارند. به عنوان مثال لازمه فرمان گیری دستیارهای صوتی از شما با یک زبان خاص، این است که شما بتوانید از آن گفتمان، دیتای مورد نیازتان را داشته باشید.
این دیتا به عنوان زیرساخت هوش مصنوعی به صورت طبیعی در کشور وجود دارد و تا زمانی که نتوانیم ابزارهای مورد نیاز را برای این فضا، سفارشی سازی و طراحی کنیم، نمیتوان بهره وری مورد نیاز را تأمین کرد.
بنابراین یکی از ویژگیهایی که هوش مصنوعی دارد این است که نقش خود را در اقتصاد دیجیتال باز میکند و با توجه به ماهیت فکرافزاری خود، میتواند در داخل کشور و متناسب با نیاز کشور، بومی شود.
* شاید بتوان از وزارت ارتباطات به عنوان یکی از متولیان هوش مصنوعی در کشور نام برد، شما برای بومی سازی این فناوری تاکنون چه اقداماتی انجام داده اید؟
ما به عنوان حاکمیت باید مراقب این باشیم که وارد تصدی گری نشویم. آنچه که باید ما به آن بپردازیم این است که کمک کنیم فرهنگسازی شکل گیرد و زیرساختهای پردازشی مورد نیاز فراهم شود. همانطور که به بحث دیتا توجه میکنیم، باید به بستر پردازشی هوش مصنوعی نیز توجه کرده و با راهبری پژوهشگاه ICT، بستر پردازشی مناسب برای هوش مصنوعی را در کشور توسعه دهیم.
برای مثال موضوع تأمین بستر پردازشی هوش مصنوعی را با محوریت دانشگاه پلی تکنیک (امیرکبیر) دنبال کردیم که این مهم، برای سازمان هواشناسی در پیش بینی دیتاهای آب و هواشناسی مورد استفاده قرار گرفته است. هم اکنون این دانشگاه به عنوان پیشرو درحوزه هوش مصنوعی روی بستر پردازشی کار میکند.
در همین حال برنامه ریزی کرده ایم که در طرح کریدور فاوا به عنوان یک پروژه پیشران، بسترسازی پردازشی هوش مصنوعی دنبال شود و مسیر را برای استفاده صنایع مختلف، تسهیل و تسریع کنیم.
* در حال حاضر توسعه هوش مصنوعی در کشور به چه زیرساختهایی نیاز دارد؟
زیرساختهای پردازشی؛ به این معنی که زمانی به صورت سنتی یک درخواست به سمت سرور میآمد و آن درخواست پاسخ داده میشد، اما رفته رفته با توجه به اینکه تجهیزاتی که در اختیار افراد قرار میگرفت هم کوچکتر و هم ارزانتر شد، به صورت طبیعی حجم قابل توجهی از دادهها تولید شد. این که این دادهها را بتوان در قالب مناسبی ذخیره کرد و براساس آن، پردازش مناسب شکل گیرد، منتج به دانشی شد که ارزش افزوده ایجاد کند و آن دانش، هوش مصنوعی است. پس متناسب با این حجم تولید داده، نیازمند افزایش بستر پردازش هستیم.
ما هم اکنون استارتاپ هایی داریم که در این حوزه ورود و کمک کرده اند زیرساختهای پردازشی برای هوش مصنوعی شکل گیرد.
* برای حمایت از این استارتآپها چه اقداماتی انجام شده است؟
حمایت از استارتآپهای حوزه هوش مصنوعی در قالب استفاده از ظرفیت طرح نوآفرین و صندوق نوآوری و شکوفایی صورت میگیرد. چرا که جنس این شرکتها، دانش بنیان است و تلاش این است که از این طریق بتوانیم به ایدههای این بخش کمک کنیم.
البته این موضوع نیز مهم است که خیلی از استارتآپها و فعالان حوزه هوش مصنوعی، توانستند با ارائه سرویس مناسب، مشتری خارج از کشور هم داشته باشند. این نشان میدهد که این شرکتها مدل اقتصادی مناسبی را در توسعه ساختار خود دیده اند و ما نیز سعی میکنیم در قالب تسهیل گری، موانع سر راه آنها را رفع کنیم.
هم اکنون با این نگاه ۴ استارتآپ در حوزه بستر پردازشی هوش مصنوعی در کشور فعال هستند و سوپرکامپیوتر دانشگاه امیرکبیر نیز در حوزه پردازش در دستورکار قرار دارد.
* در خصوص لایههای بالای پردازش هوش مصنوعی، وضعیت چطور است؟ استارتآپهایی که در حوزه خدمات هوش مصنوعی (AI) در حال سرویس دهی هستند، چه وضعیتی دارند؟
خدمات این حوزه متنوع است و تعداد استارتآپهایی که از بستر هوش مصنوعی و پردازشهای هوش مصنوعی استفاده میکنند رو به افزایش است.
بنابراین باید کمک کنیم رتبه ما در حوزه هوش مصنوعی ارتقا یابد. با توجه به اینکه ظرفیت دانشی این تکنولوژی در کشور وجود دارد، میتوان کمک کرد که حتی بخشی از جمعیت نخبگان ما که دارند از کشور خارج میشوند به این سمت بیایند و مهاجرت معکوس اتفاق بیافتد.
* در برخی اخبار، به موضوع همکاری با چند کشور در حوزه هوش مصنوعی اشاره شده است. وضعیت تعامل ما با کشورهای دیگر مانند مالزی چگونه است و قرار است چه مدل همکاری در این زمینه صورت گیرد؟
همکاری متقابل با چند کشور در حوزه هوش مصنوعی از جمله برنامههای ما است. برای مثال چین در استفاده از هوش مصنوعی پیشرو در دنیا است و این کشور سرمایه گذاری زیادی روی ۵G نیز انجام داده است. یکی از کارکردهای نسل پنجم ارتباطات (۵G) جمع آوری حجم قابل توجهی از دیتا و برنامههای کاربردی است. در همین حال یکی از ویژگیهای این فناوری، پهنای باند قابل توجهی است که میتواند ظرفیت ایجاد داده مناسب را برای شکل گیری الگوریتمهای هوش مصنوعی رقم بزند.
برای مثال شرکت هوواوی که روی ۵G برنامه ریزی کرده، روی توسعه یک سری از کارتهای خاص و پردازنده هوش مصنوعی تمرکز دارد و سال گذشته میلادی نیز، قدرتمندترین کلاستر (مجموعه سرور فیزیکی) را در دنیا به نام اطلس ۹۰۰ بهره برداری کرد.
کشور چین عملاً نگاه به آینده دیتا را با ۵G محقق میکند و بعد از آن متناسب با این نیاز، تمرکز زیادی روی هوش مصنوعی خواهد داشت. این کشور اعلام کرده در حوزه هوش مصنوعی حدود یک میلیون نفر، نیروی انسانی نیاز دارد.
ما نیز میتوانیم از دادههایمان در این حوزه ارزش افزوده ایجاد کنیم و قصد داریم در این خصوص از تجارب کشور چین استفاده کنیم.
نکته این است که کشورها متناسب با جنس داده و فرآیندها و مزیتهایی که دارند میتوانند دستاوردهای خود را در این حوزه به اشتراک بگذارند تا کار با هزینه کمتر و سرعت بیشتری دنبال شود.
ما همچنین با مالزی تعاملاتی را آغاز کردیم و دنبال این هستیم که دستاوردمان را در این حوزه با کشور مالزی به اشترک بگذاریم و از ظرفیتهای این کشور و درس آموختههای آن برای شکل گیری استارتآپهای هوش مصنوعی، بهره بگیریم.
همچنین در برنامه کاری مان تعامل با کشورهای منطقه و همسایه را دنبال میکنیم. این یک نگاه دوطرفه است؛ ضمن اینکه از تجربیات آنها استفاده میکنیم و در مواقعی نیز راهکارهایی که به آن رسیده ایم را به اشتراک میگذاریم.
* پس پروژه خاصی با کشورهایی مانند مالزی وترکیه تعریف نکرده اید؟
آنچه در معاونت نوآوری وزارت ارتباطات دنبال میشود برنامه ریزی برای شکل گیری یک انجمن و یا فروم در حوزه هوش مصنوعی است که با هدف برگزاری نشستهای دورهای، آن را تا پایان سال نهایی میکنیم.
در این انجمن نگاهمان این است که مدیران دولتی و خصوصی و شرکتهایی که دارای محصولاتی در حوزه هوش مصنوعی هستند گردهم بیایند. در این انجمن از تعدادی از شرکتهای فعال در منطقه و کشورهایی که با آنها تعاملات دانشی و مبادله تجارب مرتبط داریم نیز دعوت میشود تا فضایی برای شکل گیری زیست بومی با محوریت هوش مصنوعی ایجاد شود؛ با این نگاه که این موضوع در چه درجهای از اهمیت قرار دارد و چه حد کسب وکارهای مختلف از این فناوری، متأثر خواهند بود.
چرا که ما معتقدیم هوش مصنوعی به سمتی میرود که بسیاری از کسب و کارهای سنتی که امروز میبینیم در آینده نزدیک وجود خارجی نخواهند داشت.
* از تجارب کدام کشورها استفاده میکنید؟
کشورهایی که در برنامه ریزی ما قرار دارند شامل چین، مالزی، روسیه، قطر، عمان، عراق، افغانستان، ترکیه، آذربایجان و ارمنستان میشوند.
* این کشورها اوضاع بهتری نسبت به ما در حوزه هوش مصنوعی دارند؟
در برخی موارد ما مطلقاً بهتر هستیم ولی بعضی از این کشورها، در موضوعات خاص از ما جلوتر هستند و میتوان از ظرفیتهای آنها استفاده کرد. برای مثال کشور چین که در دنیا پیشرو است.
*با توجه به تنوع کاربرد هوش مصنوعی در صنایع مختلف، آیا ما در زمینه مقررات با موانع قانونی و چالش مقرراتی در این حوزه مواجه هستیم و آیا این چالشها میتواند در رتبه بندی ما تأثیرگذار باشد؟
یکی از مسائلی که ما با آن مواجه هستیم موضوع قانونگذاری و رگولیشن است که باید به آن پرداخته شود. برای مثال در دنیا روی مباحث پزشکی قوانین جدی وجود دارد که اگر شما به هر عنوانی بدون مجوز، به دادههای یک بیمار دسترسی پیدا کنید، این میتواند جریمههای بسیار سنگینی دربر داشته باشد به همین دلیل است که اگر استارتآپ ها میخواهند به حوزههای پزشکی ورود کنند، این کار باید بسیار با احتیاط انجام شود.
به همین دلیل برای توسعه مدلی مبتنی بر ساختارهای هوش مصنوعی در حوزه پزشکی، رعایت حریم خصوصی افراد در اولویت است. در حوزه بانکداری نیز همین است. شاید حریم خصوصی در گام اول به چشم نیاید اما در عمل زمانی که هوش مصنوعی میخواهد که دیتا را به صورت ورودی دریافت کند و به صورت خروجی ارزش افزوده ایجاد کند، مدیریت این دیتا یک چالش به حساب میآید.
به همین دلیل در گام اول موضوع ناشناسی دیتا مطرح میشود و دادهها به نحوی تغییر یابد که هویت افراد امکان افشا نداشته باشد.
* پس عملاً یکی از موانع بر سر راه هوش مصنوعی مقررات گذاری است. اگر دادههای فردی افشا شود مرجع پاسخگو که خواهد بود؟ دادههای یک سازمان به چه نحوی باید در اختیار مؤسسات فعال در حوزه هوش مصنوعی قرار گیرد؟
این از مباحثی است که باید به آن پرداخته شود و در دنیا نیز جای بحث دارد و حل نشده است. یک جایی میتوان از این ظرفیت استفاده کرد. برای مثال در کارخانههایی مثل ذوب آهن یک سری فرایندها به صورت دستی انجام میشود و این درحالی است که هوش مصنوعی میتواند کمک کند. در خیلی از صنایع، با تکنیکهای هوش مصنوعی میتوان فرآیندها را از مدل دستی تغییر داد. اما باید در مواردی نیز از دادهها مراقبت کرد و کمک کنیم قوانین شکل بگیرند. مانند موضوعاتی که حوزه سلامت و بانک به آن اشاره کرد.
* در حال حاضر متولی قانونگذاری هوش مصنوعی کیست؟
ما در یک دسته بندی باید محوریت را به سمت سازمان فناوری اطلاعات ایران ببریم. چرا که جنس خدمات و دادهای که متناسب با آن تولید میشود IT است. اما با این وجود مقررات گذاری روی دیتا، پیچیدگی خاص خود را دارد و ظرفیت هوش مصنوعی با حاکمیت دیتا متفاوت است.
به این معنی که مقررات گذاری در حوزههای تخصصی، باید توسط رگولاتور هر حوزه شکل گیرد.
* یعنی هر بخشی برای خود به صورت جداگانه مقررات گذاری کند؟
منظور این است که هر سازمان در حوزه مقررات گذاری به صورت تخصصی میتواند کار کند و مقررات خاص خود را برای دسترسی و پردازش داده داشته باشد. برای مثال بانک مرکزی در حوزه مالی، یا وزارت بهداشت در حوزه سلامت.
* پس تنها مخاطرهای که هوش مصنوعی دارد مربوط به حریم شخصی و اطلاعاتی است که ممکن است مورد سوءاستفاده قرار گیرد؟
اتفاقی که در هوش مصنوعی میافتد مربوط به بحث دانش و آگاهی و اشراف، زیرساخت پردازشی و بحث سوم نیز رگولیشن و مجوزهای دسترسی است؛ با این نگاه که دادههای مرتبط با این فناوری و هویت افراد در آن افشا نشود.
برای مثال ارزش سهام بسیاری از شرکتهای بزرگ دنیا مانند فیس بوک به واسطه افشای اطلاعات، افت میکند و این موضوع بسیار مهم است.
* اگر اجازه دهید به موضوع فروم هوش مصنوعی و ایجاد زیست بوم و اکوسیستم آن بپردازیم. آیا در این طرح، برنامه شما تجمیع ظرفیتها و تسهیل ساز و کارهای اجرایی است تا منجر به افزایش ضریب نفوذ هوش مصنوعی در کشور شود؟
ما معتقدیم که بحث تجمیع و تسهیل یکی از وظایف کلان حاکمیت است؛ یعنی ما بتوانیم ظرفیتهای اشتراکی که میتوان مورد استفاده قرار گیرد را تجمیع و کمک کنیم به سازوکار اجرایی که قرار است استارتاپها در آن بستر حرکت کنند.
ما عملاً با همین نگاه داریم کار را جلو می بریم. یعنی بتوانیم ظرفیتها را در کنار هم داشته باشیم و هم افزایی ایجاد کنیم. این گفتمان اگر شکل گیرد باعث میشود به راههایی که سایرین پیمودند به صورت ویژه بپردازیم و مسیرهایی که هنوز به نتیجه مشخص منجر نشده را نرویم.
این با گفتمان فعالان این حوزه در داخل کشور و نیز تعامل با یک سری شرکتها در سایر کشورها شکل گیرد. جنس این کار، فکرافزاری است و موقعی شکل میگیرد که با افراد وارد گفتمان شویم تا نیازها شناسایی شود.
* در جمع بندی اظهارات شما، آیا زیرساختهای ما برای هوش مصنوعی آماده است و به بیان دیگر آیا ما آمادگی لازم را برای رویارویی با این فناوری داریم؟ یا نیاز داریم که گفتمانی شکل گیرد تا ظرفیتها ارائه شود؟
اگر زیرساخت را معطوف به نیروی انسانی بدانیم، بدون شک نیروی انسانی ما نیرویی است که میشود به صورت موثرتری از آن بهره گرفت. به لحاظ زیرساخت پردازشی، زیرساخت پردازشی هوش مصنوعی چیزی نیست که انتها داشته باشد. با افزایش حجم دیتا به صورت طبیعی، نیازها افزایش پیدا میکند. مثال عینی آن این است که زمانی ارتباط ما با دنیای بیرون از طریق دایل اپ بود. جنس نیازها هم در همان قالب تعریف میشد. اما کم کم که ظرفیتهای دیتای ما توسعه پیدا کرد، متناسب با آن نیازها هم بیشتر شد. الان هم که در کشور پوشش کامل 3Gو 4G وجود دارد، کماکان کاربردها به نحوی توسعه پیدا کرده که عملاً شاهد هستیم که تبادل داده در شبکه ملی اطلاعات قابل توجه است و قابل مقایسه با قبل نیست؛ پس این ظرفیت انتهایی ندارد.
* چشم انداز هوش مصنوعی را چطور میبینید؟ آینده هوش مصنوعی، زندگی بشر را به کدام سو میبرد؟
من فکر میکنم در هوش مصنوعی کشور ما مزیت دارد و باید بتوانیم از این ظرفیت استفاده حداکثری کنیم. فضای ۱۰ سال آینده دنیا به سمت اقتصاد هوش مصنوعی در حرکت است و ما باید بتوانیم سهم خودمان را در این اقتصاد داشته باشیم.
اینکه آینده هوش مصنوعی، زندگی بشر را به کدام سو میبرد، سوال سختی است. چون که اتفاقاتی در هوش مصنوعی افتاده و کاربردی شده، ۵ سال پیش فقط یک خیال بود. اما الان این سرویس در دسترس عموم است. باید به هوش مصنوعی توجه جدی داشت.
یکی از زیرشاخههای اصلی هوش مصنوعی، یادگیری ماشین است. شاید در نگاه اول به این موضوع که یک ماشین امکان یادگیری دارد، توجه شود که خیلی هم در درجه اهمیت نیست. اما اگر اینطور به این موضوع نگاه کنیم که بسیاری از اتفاقاتی که در زندگی بشر افتاده از طریق یادگیری است، اهمیت آن بیشتر میشود و زمانی این اهمیت دوچندان خواهد شد که ماشین (کامپیوتر) یاد میگیرد همانطور که انسان یاد میگیرد. تنها یک تفاوت جدی دارد و آن این است که ماشین با سرعت خیلی بیشتر از انسان یاد میگیرد و این شوخی نیست، خیال و توهم نیست و یک واقعیت است.
ماشین امکان یادگیری دارد و سرعت آن بیشتر از انسان است و حالا شما فکر کنید که قرار است از این ظرفیت، برای حل مسائلی که در زندگی بشری داریم استفاده شود.
بنابراین میتوان گفت که رشد هوش مصنوعی بهگونه ای است که خیلی از کسب و کارهایی که امروز شاهد آن هستیم در آینده وجود نخواهد داشت. یکی از مصادیق آن این است که هم اکنون با هوش مصنوعی در حوزه فن بیان روی اشعار مشاهیر دنیا کار میکنند. برای مثال ماشین میتواند با دادن کلید واژه، اشعار شکسپیر را تولید کند؛ اگرچه دقت آن به ۱۰۰ درصد نرسیده اما با این سرعت، رسیدن به ۱۰۰ درصد هم دور از ذهن نیست. پس بعید نیست که در فضای مجازی با هوش مصنوعی عملاً سراینده اشعار حافظ و سعدی و مولانا داشته باشیم. شک نکنید که صنعت مترجم ماشینی تا چند سال آینده به ۱۰۰ درصد دقت میرسد.
همین طور در حوزه خودرو؛ زمانی بحث خودروهای خودران شوخی به نظرمی آمد اما هم اکنون این موضوع در دنیا عملیاتی شده است و زمانی که فراگیر شود دیگر صنعت بیمه موضوعیت نخواهد داشت. در کنار آن اتفاقی که میافتد این است که خیلی از معلولان جسمی حرکتی را میتوان با کارکرد هوش مصنوعی به حرکت درآورد. با پوشیدن یک کلاه که در آن یک سری الکترود کار گذاشته میشود و سیگنالهای حرکتی برای بخشی از مغز با استفاده از علم رباتیک، دستور داده میشود، بیمار به حرکت درمی آید.
پس با وجودی که ظرفیت پرداختن به هوش مصنوعی در کشور وجود دارد و سرمایه نیروی انسانی در این حوزه وجود دارد، باید بتوانیم از آن استفاده کنیم.
نخستین جایی که از شیوع ویروس ووهان یا همان کرونا مطلع شد و به نهادهای مربوطه خبر داد، استارتاپی بود که از الگوریتمهای هوش مصنوعی استفاده میکند.
آیتیمن- روز نهم ژانویه امسال، سازمان بهداشت جهانی متوجه شیوع نوعی از بیماری شبه آنفلوآنزا در چین شد. موارد متعددی از ذات الریه در ووهان چین گزارش شده بود که احتمال میرفت دلیل آن، لمس حیوانات زنده از سوی فروشندگان در بازار غذاهای دریایی هوآنان باشد.
سه روز قبل از آن؛ یعنی ششم ژانویه، مرکز پیشگیری و کنترل بیماری در آمریکا خبر شیوع این ویروس را شنیده بود. اما یک پلتفرم کنترل بیماریها در کانادا، از هر دو آنها پیش افتاده بود و روز 31 دسامبر، خبر شیوع بیماری را مخابره کرده بود.
این پلتفرم که بلودات (BlueDot) نام دارد، با استفاده از الگوریتمهای هوش مصنوعی، از گزارشهای خبری، شبکههای مربوط به بیماریهای حیوانات گیاهان و اعلامیههای رسمی، اخبار شیوع بیماریها را گردآوری میکند و به مشتریانش درباره سفر به مناطق پر خطر، مانند ووهان چین، هشدار میدهد.
در زمان شیوع بیماریها، سرعت نقش مهمی را در زمینه پیشگیری و مقابله بازی میکند؛ ولی متاسفانه مقامات چینی در این زمینه سابقه خوبی ندارند و اخبار مربوط به بیماریها، آلودگی هوا یا سوانح طبیعی را مخفی میکنند. اما مقامات بهداشت عمومی در سازمان بهداشت جهانی (WHO) و مرکز مرکز کنترل و پیشگیری بیماری (CDC) ناچارند برای کنترل بیماریها به اطلاعیههای مقامات چینی اتکا کنند و اینجاست که هوش مصنوعی میتواند سرعت لازم را فراهم کند.
کامران خان، بنیانگذار و مدیر ارشد اجرایی بلودات میگوید: ما میدانیم که دولتها در زمینه ارایه اطلاعات در سریعترین زمان قابل اتکا نیستند. ما میتوانیم از مطالبی که در رسانهها، فرومهای اینترنتی و بلاگها منتشر میشود، اخبار شیوع احتمالی بیماریها کسب کنیم.
به گفته کامران خان، الگوریتم این شرکت از پستهای شبکههای اجتماعی استفاده نمیکند؛ زیرا در این پلتفرمها دادهها در هم و برهم است. اما این شرکت یک ترفند جالب به کار برده است. بلودات با دسترسی به دادههای سیستم جهانی بلیتفروشی هواپیما، میتواند حدس بزند که افراد آلوده به ویروس یا بیماری، کی و چه زمانی، به کجا سفر خواهند کرد. این الگوریتم به درستی پیشبینی کرد که ویروس تاجدار ووهان (که در ایران به آن ویروس کرونا گفته میشود) در روزهای اولیه پس از پیدا شدن نمونههای اولیهاش، از ووهان به بانکوگ و سپس سئول، تایپه و توکیو اشاعه پیدا میکند.
عمران خان که خود در زمان شیوع بیماری سارس متخصص بیماریهای واگیردار در بیمارستانهای تورنتو کانادا بود، این آرزو را داشت که راه بهتری برای ردیابی بیماریها پیدا کند. ویروس سارس در سال 2003 میلادی نخستین بار در چین مشاهده شد و سپس در هنگ کنگ و بعد در تورنتو شایع شد و جان 44 نفر را گرفت.
خان درباره ویروس تاجدار ووهان میگوید: الان تاریخ به نوعی برای من تکرار شده است. در سال 2003 شاهد آن بودم که ویروس سارس شهر را فراگرفت و بیمارستان را فلج کرد. همه در آن زمان گرفتار فشار روحی و جسمی شدیدی بودیم و من با خودم فکر کردم که نباید بگذاریم این وضعیت تکرار شود.
عمران خان پس از آزمایش چندین برنامه پیشبینی، استارتاپ بلودات را در سال 2014 بنیان گذاشت و موفق شد 9.4 میلیون دلار سرمایهگذاری جسورانه جذب کند. حالا 40 کارمند، پزشک و برنامهنویس در بلودات کار میکنند و برنامه تحلیلی کنترل بیماریها را توسعه میدهند. این برنامه از پردازش زبان طبیعی و تکنیکهای یادگیری ماشین به منظور جستوجو در متن گزارشهای خبری به 65 زبان مختلف، در کنار دادههای پروازها و گزارشهای شیوع بیماریهای حیوانات و گیاهان استفاده میکند.
وی میگوید: ما با استفاده از پردازش زبان طبیعی و یادگیری ماشین، الگوریتممان را آموزش دادهایم که موارد مشابه را هم از هم تشخیص بدهد، مثلا باید تفاوت شیوع سیاهزخم (anthrax) را در مغولستان از اجرای زنده گروه هوی متال آنتراکس درک کند.
به گفته خانف پس از اینکه مرحله جمعآوری خودکار دادهها به انجام رسید، نوبت تحلیلگران میرسد. در این مرحله همه گیرشناسان (اپیدمیولوژیستها) بررسی میکنند که آیا نتیجهگیریهای الگوریتم از نظر علمی درست است یا نه و پس از اینکه نتایج تایید شد، گزارش لازم به دولت، کسبوکارها و مقامات بهداشت عمومی ارسال میشود.
این کزارشها به مقامات بهداشت عمومی 12 کشور، شرکتهای هواپیمایی و بیمارستانهای مرزی، که احتمالا مبتلایان را بستری کردهاند، ارسال میشود.
البته بلودات نخستین تجربه در استفاده از هوش مصنوعی برای تشخیص شیوع بیماریها نیست. نخستین بار شرکت گوگل سرویس Google Flu Trends را با همین هدف راهاندازی کرد؛ اما این پروژه پس از آنکه میزان شدت آنفلوآنزاس سال 2013 را به درستی تشخیص نداد، متوقف شد. حالا بلودات امیدوار است که بهتر از پروژه گوگل عمل کند. این استارتاپ پیشتر هم توانسته بود شیوع ویروس زیکا را در فلوریدای جنوبی به درستی پیشبینی کند.
پیشبینی تعداد قربانیان
اما یک گروه آمریکایی نیز سه ماه قبل با انجام مدلسازی کامپیوتری پیشبینی کرده بودند که این ویروس طی 18 ماه منجر به مرگ 65 میلیون نفر میشود.
محققان مرکز جان هاپکینز به عنوان بخشی از یک تحقیق در اکتبر ۲۰۱۹، یک مدل فرضی از بیماری مسری را روی رایانه مدلسازی کردند.
این شبیه سازی پیش بینی کرد که احتمالا فقط طی ۱۸ ماه ۶۵ میلیون نفر از سراسر جهان قربانی یک ویروس میشوند.
این شبیه سازی رایانهای نشان میدهد که پس از ۶ ماه تقریبا در تمام کشورهای جهان مواردی از ابتلا به ویروس ووهان مشاهده میشود و طی ۱۸ ماه ۶۵ میلیون نفر به دلیل ابتلا به آن قربانی میشوند. شبیه سازی مذکور براساس یک ویروس خیالی به نام CAPS انجام شد. در این فرضیه ویروس مذکور در مزارع خوک برزیل به وجود آمده بود. این ویروس در مقابل واکسیناسیون مدرن مقاوم بود و بنابراین نسبت به سارس نیز مرگبار و ابتلا به آن آسانتر بود.
ساندار پیچای مدیر ارشد اجرایی گوگل در مقاله ای به اهمیت قانونمند کردن هوش مصنوعی اشاره کرد. او خواهان همکاری شرکت ها برای ایجاد قوانین است.
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از پرس اسوسیشن، به گفته ساندار پیچای اهمیت هوش مصنوعی به اندازه است که نمی توان آن را قانونمند نکرد زیرا در صورت کنترل نکردن آن، خساراتی به بار می آورد.
پیچای در مقاله ای در نشریه فایننشال تایمز در این باره اشاره کرده استفاده صحیح از هوش مصنوعی حتی می تواند به نجات جان انسان ها کمک کند اما چالش هایی مانند «دیپ فیک» و سواستفاده از فناوری شناسایی صورت نشان می دهد این نوآوری خطری برای امنیت عمومی نیز به حساب می آید.
او در ادامه مقاله نوشته؛ برای جلوگیری از آنکه هوش مصنوعی تحت تاثیر تبعیض قرار گیرد و همزمان امنیت و حریم خصوصی مردم حفظ شود، باید در این حوزه قانونگذاری انجام شود. من در هند بزرگ شدم و همیشه فناوری مرا مسحور می کرد. هر اختراع جدید زندگی خانواده مرا به طرز معناداری دگرگون می کرد. اکنون این فرصت را در اختیار دارم تا به شکل گیری فناوری های جدیدی کمک کنم که زندگی افراد در سراسر جهان را دگرگون می کند. یکی از آنها هوش مصنوعی است. در تاریخ نمونه های بسیاری وجود دارد که ویژگی های مثبت فناوری همیشه تضمین شده، نیستند.
پیچای در ادامه به قوانین گوگل درباره هوش مصنوعی اشاره کرد و گفت: قوانین فعلی مانند « قانون حفاظت از اطلاعات عمومی در اروپا»(GDPR) را می توان به عنوان سنگ بنای قانونگذاری برای هوش مصنوعی استفاده کرد. همکاری بین المللی برای ایجاد استاندارد جهانی کارآمد بسیار مهم است. برای دستیابی به این منظور باید درباره ارزش های مرکزی این فناوری به توافق برسیم. شرکت هایی مانند ما نمی توانند فناوری های جدید بسازند و اجازه دهند بازار درباره شیوه استفاده از آنها تصمیم بگیرد. به همان اندازه ما وظیفه داریم اطمینان حاصل کنیم که از فناوری برای مقاصد خوب استفاده شود و در دسترس همه افراد قرار گیرد.
او همچنین اضافه کرد این شرکت فناوری می خواهد برای ایجاد قوانین با شرکت های دیگر همکاری کند.
مؤسسه الکترونیکس چین اعلام کرد که پیشبینی میشود تا 2 سال آینده چرخش مالی صنعت هوش مصنوعی این کشور به 30 میلیارد دلار در سال افزایش یابد.
به گزارش فارس به نقل از راشاتودی، صنعت هوش مصنوعی یکی از حوزههای فناوری در چین است که رشد باثباتی را تجربه کرده و پکن قصد دارد تا 2030 به یکی از کشورهای پیشرو در آن تبدیل شود.
مؤسسه الکترونیکس چین گزارش داد: این کشور در زمینه بینایی رایانهای که یکی از شاخههای علوم کامپیوتر است، و تشخیص زبان پیشرو در جهان است که پیشبینی میشود این صنعت تا سال 2022 به گردش مالی 8 میلیارد دلاری برسد.
این مؤسسه اعلام کرده است که حجم چرخش مالی صنعت هوش مصنوعی در چین تا سال 2022 به 30 میلیارد دلار افزایش مییابد.
آمریکا و چین به عنوان دو اقتصاد برتر جهان سرمایهگذاریهای سنگینی را در حوزه توسعه فناوری هوش مصنوعی انجام داده است.
وزارت علوم و فناوری چین در سال 2019 پیشنهاد کرده بود در 20 شهر این کشور منطقه ویژه هوش مصنوعی به صورت آزمایشی ایجاد شود.
این هفته هم دولت استان گوانگجو اعلام کرد که یک منطقه را به توسعه فناوری هوش مصنوعی اختصاص خواهد داد.
دولت ترامپ در تازه ترین اقدام خود برای محدود کردن دسترسی سایر کشورهای رقیب به فناوری های پیشرفته صادرات نرم افزارهای هوش مصنوعی را محدود می کند.
به گزارش فارس به نقل از آسین ایج، بر اساس اعلام دولت ترامپ صادرات نرم افزارهای هوش مصنوعی به سایر کشورهای جهان محدود میشود.
هدف از این کار جلوگیری از دسترسی کشورهایی مانند چین به نرم افزارها و فناوریهای حساس مرتبط با هوش مصنوعی اعلام شده است. بر اساس دستور ترامپ که از روز دوشنبه اجرایی خواهد شد، شرکتهای فناوری آمریکایی که در زمینه تولید نرمافزارهای انتشار تصاویر زمین شناسی فعالیت میکنند باید قبل از صادرات تولیدات خود به دیگر کشورها مجوز بگیرند.
در این زمینه تنها کشور کانادا استثنا شده و هیچ کشور دیگری در دنیا از این معافیت صادراتی برخوردار نیست. به نظر میرسد برخی شرکتهای فناوری آمریکا که صادرات گستردهای در حوزه هوش مصنوعی دارند از این تصمیم انتقاد کنند، زیرا این امر موجب کاهش درآمد آنها خواهد شد.
این دستور بر روی صادرات محصولات مورد استفاده در تولید پهپادها، حسگرها و برخی ماهوارهها نیز تاثیر منفی خواهد داشت. بسیاری از این محصولات تنها کاربرد غیرنظامی دارند.
«آمریکا» از ترس چین هوش مصنوعی را محدود میکند
تازهترین اخبار منتشر شده حاکی از آن است، آمریکا صادرات هوش مصنوعی به چین را از ترس اینکه به دست چینیها نیفتد، محدود میکند.
به گزارش خبرنگار گروه علمی و دانشگاهی خبرگزاری فارس به نقل از انگجت، تازهترین اخبار منتشر شده حاکی از آن است، آمریکا صادرات هوش مصنوعی به چین را از ترس اینکه به دست چینیها نیفتد، محدود میکند.
نگرانی دولت ایالات متحده در مورد دخالت چینیها در فناوری منجر به محدودیتهای قابل توجه در مورد هوش مصنوعی میشود؛ طبق این خبر جدید، از این پس شرکتهای آمریکایی برای صادر کردن هوش مصنوعی خود باید مجوز بگیرند.
وزارت بازرگانی در تاریخ ۶ ژانویه قوانینی را وضع میکند که در صورت تمایل برای صادر کردن برخی از نرمافزارهای تصویربرداری جغرافیایی مبتنی بر هوش مصنوعی به کشورهای دیگر علاوه بر کانادا، شرکتها مجبور به گرفتن مجوز میشوند.
جای تعجب نیست که مقامات آمریکایی نگران این فناوری باشند، چرا که هواپیماهای بدون سرنشین(پهپادها) و ماهوارههایی ساخته شدهاند که میتوانند با استفاده از هوش مصنوعی اشیاء و مکانهای مختلف را شناسایی کنند.
این قانون به عنوان بخشی از نیاز بزرگتر برای صادرات شدیدتر از فناوریهای حساس به کشورهایی با نگرش کمتر از دوستانه نسبت به ایالات متحده مورد توجه قرار میگیرد.
اگرچه این قانون میزان دستیابی به هوش مصنوعی را که میتواند برای اهداف مفید واقع شود از جمله شناسایی تأثیر تغییرات آب و هوایی یا پراکندگی شهری محدود میکند.
تصورش را بکنید یک روز با حال بد میآیید خانه؛ بر سر درب خانه فریاد میکشید که چرا با سرعت کافی برایتان باز نشده است و داد و بیدادی سر چراغ خانه راه میاندازید که چرا خراب شده - و حالا بلندگوی هوشمند شروع میکند به پخش موزیکی آرامشبخش و دستگاه قهوهسازی که برایتان موکایی دلچسب درست میکند. یا وقتی میروید فروشگاه، دستیار روبات که میفهمد شما ناراحتید و قیافهی عبوسی به خود گرفتهاید برمیگردد و میرود سراغ مشتری بعدی. شبیه فیلمهای علمیتخیلی است، نه؟
راستش، فناوریهای شناسایی عواطف و احساسات همین الانش هم در خیلی از ابعاد زندگی ما دیده میشوند و در آینده میتوان گفت حال و هوای ما انسانها از فیلتر نگاههای تیزبین گجتها، لوازم خانگی، خودروها و هر چه به فکرتان میرسد رد خواهد شد. در این مقاله با ما همراه شوید تا ساز و کار این فناوریها را و اینکه ممکن است تا چه میزان کارایی داشته باشند (که البته عاری از خطر هم نخواهند بود) با هم مورد بررسی قرار دهیم.
هوش عاطفی مصنوعی
اکثر سیستمهای مجهز به قابلیت شناسایی عواطف، حالات افراد را از روی صدا و حالت چهره متوجه میشوند (و همچنین هر حرفی که میزنند و مینویسند). برای مثال، اگر گوشههای دهان فرد بلند شود دستگاه احتمالاً حتم میدهد فرد حالش خوب است؛ این درحالیست که بینی چروکیده نشانگر خشم یا انزجار است. صدای بلند و لرزان و گفتاری شتابزده میتوان نشان از ترس داشته باشد.
سیستمهای پیچیدهتر همچنین ژستهای حرکتی فرد و حتی محیط اطراف او را به همراه حالات چهره و گفتارش تحلیل میکنند. چنین سیستمی متوجه میشود که فرد برای مثال با هفتتیرِ نشانهگرفتهشده روبرویش، مجبور شده لبخند بزند.
سیستمهای شناسایی عواطف و احساسات عموماً یاد میگیرند از میان هجمهای از اطلاعات عنواندار، رابطهی بین یک احساس و نمود بیرونیاش را تشخیص دهند. این اطلاعات میتواند شامل ضبطهای صوتی یا ویدیوییِ نمایشهای تلویزیونی، مصاحبهها یا آزمایشاتی که در آنها از افراد واقعی استفاده شده است، کلیپهایی از اجراهای تئاتر یا فیلمها، دیالوگهایی که بازیگران حرفهای میگویند شود.
سیستمهای سادهتر میتوانند روی عکسها و یا پیکرههای متنی آموزش ببینند (بسته به هدفی که برای آن طراحی شدند). برای مثال، پروژهی جدید مایکروسافت سعی میکند عواطف و احساسات، جنسیت و سن تقریبی را از روی عکس تشخیص دهد.
شناسایی احساسات و عواطف به چه دردی میخورد؟
گارتنر پیشبینی میکند تا سال 2022 از هر ده گجت، یکی به فناوری شناسایی عاطفه مجهز خواهد بود. با این حال، برخی سازمانها همین الان هم دارند از این سیستمهای مجهز استفاده میکنند. برای مثال مشتریان وقتی وارد یک دفتر، بانک یا رستوران میشوند ممکن است ابتدا یک روبات دوستانه به آنها خوشامد بگوید. در زیر چند حوزهی معدود آوردهایم که در آنها استفاده از چنین سیستمهایی ممکن است کارایی داشته باشد.
امنیت
از شناسایی عاطفه میتوان برای جلوگیری از خشونت استفاده کرد- چه خشونت خانگی و چه خشونت از هر نوع دیگر. مقالات علمی بیشماری به این مبحث پرداختهاند و کارآفرینان همین الانش هم دارند چنین سیستمهایی را به مدارس و سایر سازمانها میفروشند.
استخدام
برخی شرکتها سیستمهای مجهز به هوش مصنوعیای را به خدمت میگیرند که قادر به شناسایی عاطفه باشند (مانند دستیارهای منابع انسانی). این سیستمها کلیدواژهها، زیر و بم صدا و حالات صورت متقاضیان را در مرحلهی اول فرآیند گزینش (که بیشتر وقتها بسیار زمانبر است) ارزیابی میکنند و گزارشی برای استخدامکنندههای انسان گردآوری میکنند مبنی بر اینکه آیا فرد کاندید شده واقعاً به گرفتن چنین مقام شغلیای علاقه دارد یا نه و یا در مورد سمت شغلیاش صداقت داشته یا نه (و غیره).
تمرکز روی مشتری
اداره راه و ترابری دبی سال جاری سیستمی بسیار جالب در مراکز خدمات مشتریان خود راهاندازی کرد: دوربینهای مجهز به فناوری هوش مصنوعیای که عواطف و احساسات افراد را زمانی که وارد میشوند با زمانی که خارج میشوند مقایسه میکنند تا میزان رضایتمندی آنها را تشخیص دهند. اگر امتیاز محاسبهشده زیر رقم مشخصشده باشد، سیستم به کارمندان توصیه میکند در راستای ارتقای سطح کیفی خدمات اقداماتی انجام دهند.
معاشرت با کودکانی با شرایط خاص
پروژهای دیگر هدفش کمک به بچههای مبتلا به بیماری اوتیسم است تا بتوانند احساسات آدمهای اطراف خود را درک کنند. این سیستم روی عینک هوشمند گوگلگلس اجرا میشود. وقتی کودک با فردی دیگر تعامل میکند، عینک از گرافیکها و صدا استفاده میکند تا سر نخهایی از احساسات و عواطف فرد مقابل به کودک بدهد. آزمایشات نشان داده است که کودکان با استفاده از این دستیار مجازی خیلی قابلیت معاشرتشان سرعت گرفته است.
این شناساگرهای عاطفی تا چه میزان کارامد هستند؟
فناوریهای تشخیص عاطفه هنوز نوپا هستند و مانده تا به مرحلهی بینقص برسند. مورد دیگر فناوری تشخیص پرخاش است که در خیلی از مدارس آمریکا به کار گرفته میشود. برای مثال سیستم شاید یک سرفه را از جیغی سرسامآور خطرناکتر تشخیص دهد.
محققین دانشگاه کالیفرنیای جنوبی دریافتهاند که فناوری تشخیص چهره را خیلی راحت میتوان فریب داد. این دستگاه به طور خودکار یک سری حالا خاص چهره را به عواطف خاص ربط میدهد اما در نهایت نمیتواند فرق بینشان را بفهمد. برای مثال، نمیتواند فرق بین لبخندهای شیطانی یا حسرتآمیز را از لبخندهای واقعی تمیز دهد.
در نتیجه، سیستمهای تشخیص عاطفه که به بطن ماجرا اهمیت میدهند بسیار دقیقتر عمل میکنند. اما خوب هم پیچیدهترند و هم بسیار نادر.
در بخش ارتباطدهی هم ماشین فقط به افراد نگاه نمیکند بلکه از آموزههایش هم کمک میگیرد. برای مثال، سیستمی که روی عواطف توی فیلمها آموزش دیده شاید نتواند دعواهای واقعی را تشخیص دهد.
احساسات و عواطف در قالب دادههای شخصی
گسترش فناوریهای تشخیص عاطفه بحث دیگری را نیز پیش میکشد: صرفنظر از اینکه این سیستمها چقدر میتوانند مؤثر باشند، در حقیقت دارند به فضای شخصی آدمها تجاوز میکنند. برای مثال سناریوی زیر را در نظر بگیرید:
خیلی تصادفی از لباس یک رهگذر خوشتان میآید و قبل از اینکه حتی بدانید میبینید که با کلی آگهی تبلیغات لباس از برخی برندها بمباردمان شدهاید. یا در طول یک نشست به نشانهی مخالفت اخم میکنید و بعدش میبینید آن ارتقای شغلی نصیبتان نمیشود.
طبق یافتههای گارتنر، بیش از نیمی از شهروندان آمریکا و بریتانیا نمیخواهند هوش مصنوعی حالات درونی و احساسات آنها را درک و تعبیر کند. این را هم بگوییم که در برخی مکانها استفاده از فناوریهای مجهز به شناسایی چهره قانوناً ممنوع شده است. در ماه اکتبر سال جاری، برای مثال کالیفرنیا طی قانون جدیدی که وضع کرده بود ضبط، گردآوری و تحلیل اطلاعات بیومتریک با استفاده از دوربینهای مخصوص پلیس (شامل حالات صورت و ژستهای حرکتی) توسط مأمورین اجرای قانون ممنوع اعلام شد.
طبق گفتههای مصوبین این لایحه، استفاده از فناوری تشخیص چهره به مثابهی این است که بخواهید عابر هر ثانیه پاسپورت خود را نشان دهد. در حقیقت این با حقوق شهروندی مغایرت دارد و میتواند کاری کند افراد سر هر خطای جزئیای (مثل بلیت پرداختنشدهی پارکینگ) احساس گناه کنند.
بیعاطفگیِ مصنوعی
مشکل حریم خصوصی به قدری حاد است که فریب دادن شناساگرهای احساسات حتی سوژهی پژوهشهای علمی نیز شده است. برای مثال، دانشمندان امپریال کالج لندن فناوری حفظ حریمخصوصیاس ساختهاند که احساسات را از صدای انسانی حذف میکند. نتیجه این است که دستیار صوتی مجهز به فناوری شناسایی عواطف میتواند فحوای کلام را بفهمد اما حال و احوال گوینده را نمیتواند تعبیر و تفسیر کند.
محدودسازی هوش مصنوعی به طور حتم ساخت بخش عاطفه در سیستمهای هوش مصنوعی را پیچیده میکند (این سیستمها همین الانش هم مستعد خطا کردن هستند چه برسد نتوانند عواطف و احساسات را نیز تشخیص دهند). اما محض احتیاط خوب است در برابر این چشمانداز جدید گارد هم داشته باشیم (ممکن است روزی ماشینها بخواهند ضمیر ناخودآگاهمان را نیز قلقلک دهند).
منبع: کسپرسکی آنلاین
تنظیم: روابط عمومی شرکت ایدکو (توزیع کننده محصولات کسپرسکی در ایران)؛
«هوش مصنوعی» که انسان موفق به تولید آن شده، به زودی با آنالیز وجوه مختلف ذهن، جای انسان را میگیرد، به همین دلیل مرکز فضای مجازی رویارویی هدفمند با این فناوری را در دستور کار قرار داده است.
خبرگزاری مهر- گروه دانش و فناوری؛ معصومه بخشی پور: مفهوم «هوش» همواره یکی از جذابترین و تقریبا پیچیده ترین مفاهیم بوده و هست و از آنجایی که علم متعقد است که جایگاه هوش، مغز است انسان همواره در جستجوی کدگشایی عملکرد این عضو اسرارآمیز بدن بوده است. با این وجود امروزه علم تقریبا به این میزان از بلوغ رسیده که بتواند ماشین ها و ابزاری بسازد که هوشمندانه عمل کنند؛ به عبارت دیگر بشر توانسته «هوش مصنوعی» تولید کند.
شاید این پیش فرض که فناوری «هوش مصنوعی» به تازگی تولید شده و در زمره فناوریهای نوین قرار گرفته فرض درستی نباشد چرا که سالهاست که برخی ماشین ها و ابزار این قابلیت را دارند که در کنار انسان، تمام امور را انجام دهند و انسان تنها ناظر عملیات آنها باشد.
اما آنچه که امروز هوش مصنوعی را به عنوان یک فناوری نوین بارز کرده، ورود آن به مباحث مختلف زندگی ما است. هوش مصنوعی به کلیه مباحث مختلف زندگی ما ورود کرده و دیگر نمی توان گفت هوش مصنوعی تنها بخشی از توانایی انسان را در برمی گیرد.
به بیان دیگر، پیش از این هوش مصنوعی تنها به بخشی از توانایی انسان، شامل بخشی از یادگیری و قدرت استنتاج، بخشی از قدرت تحلیل و بخشی از قدرت پردازش اطلاعات حجیم، ورود کرده بود اما آنچه که امروز هوش مصنوعی را برای ما بسیار بارز، اساسی و حیاتی کرده و محققان بر آن اتفاق نظر دارند، این است که هوش مصنوعی قرار است جای انسان را به طور کامل بگیرد. نمونه های این اتفاق از هم اکنون در زمینه هواپیماهای بدون خلبان و خودروهای خودران دیده می شود.
به همین دلیل است که کشورهای مختلف در حال بررسی ابعاد مواجهه با این فناوری هستند. برای مثال این کشورها در حال بررسی این موضوع هستند تا بدانند زمانی که هوش مصنوعی وارد زندگی بشر می شود آیا می توان مطمئن بود که همانطور که انسان وقایع را پردازش می کند، هوش مصنوعی نیز عمل کرده و مانند انسان در لحظه و در زمان لازم تصمیم می گیرد و یا خیر؟
پیشتازان هوش مصنوعی کدامند
کشوری مانند چین هدفگذاری کرده که تا سال ۲۰۳۰ تنها از فناوری هوش مصنوعی بیش از ۷ هزار میلیارد دلار درآمد داشته باشد. بنابر آخرین گزارش منتشر شده در نشریه نیچر، چینیها قصد دارند تا سال ۲۰۳۰ هدایت هوش مصنوعی دنیا را در اختیار بگیرند. هدف چین رهبری صنعت هوش مصنوعی دنیا است و برای رسیدن به این هدف سه برنامه عمده دارد که شامل سرمایه گذاری در تحقیقات بنیادی، مقصدی برای نخبگان هوش مصنوعی دنیا و تبدیل شدن به یک قطب صنعتی پیشرو در هوش مصنوعی دنیا می شود.
این کشور سالها است که در انتشار مقالات هوش مصنوعی رتبه نخست دنیا را دارد. براساس شاخص اچ ایندکس، چین ششمین کشور از لحاظ پژوهشگران توانمند هوش مصنوعی در دنیاست. از جمله شرکتهای مطرح چین در صنعت هوش مصنوعی نیز می توان به صنایع Tencent ، Baidu و Alibaba اشاره کرد.
هدف چین در حوزه هوش مصنوعی تمرکز بر علوم کشاورزی است. چرا که برای این کشور با وجود داشتن بیش از ۱.۶ میلیارد نفر جمعیت، آینده جهان از حیث غذا، مدیریت آب و زمین در درجه اهمیت قرار دارد. به همین دلیل این کشور به این نتیجه رسیده که با پرداختن به فناوری هوش مصنوعی، می تواند در حوزه کشاورزی و در مدیریت آب، غذا و زمین موثر واقع شود و هم درآمد کسب کند.
از سوی دیگر آمریکای شمالی و اروپای شمالی هم رقمی تا ۲ هزار میلیارد دلار را برای درآمدزایی در حوزه هوش مصنوعی هدفگذاری کرده اند که البته این برنامه ریزی صرفاً به ماشین هوشمند و گوشی هوشمند برنمی گردد. بلکه این کشورها در حال پیاده سازی فناوری هستند که بتواند وجوه مختلف ذهن انسان را آنالیز و به صورت هم زمان پیاده سازی کند.
اروپا و آمریکا به طور مشخص در حوزه علوم انسانی هوش مصنوعی ورود پیدا کرده اند و آمریکا علاوه بر این حوزه، در بحث دارو و سلامت هم، هوش مصنوعی را به کار گرفته است.
به بیان دیگر آمریکاییها درحال حرکت به سمتی هستند که هوش مصنوعی را معادل یک انسان کند. به این معنی که این ماشین، فلسفه یاد بگیرد، بتواند اگر و آنگاه کند و مباحث مربوط به یادگیری و قدرت یادگیری، استنتاج و تجربه را برای خود تعبیه کند.
اگرچه جواب این سوال که آیا ما می توانیم ماشینی بسازیم که از انسان هوشمندتر باشد، هنوز مشخص نیست و متخصصان در مورد آن اختلاف نظر دارند، اما آنچه مشخص است این است که بزرگان فناوری، ابعاد هوش مصنوعی را بین خود تقسیم کرده اند و ما فعلا نظارهگر هستیم و بعد از وقوع این فناوری، مانند سایر فناوریها به آن خواهیم پرداخت.
هوش مصنوعی زبان شناسی و مردم شناسی می کند
یکی از وجوه اصلی در حوزه هوش مصنوعی که موضوع مورد توجه کشورها است، مساله زبانشناسی است. به همین دلیل بسیاری از استارتآپها در حال کار روی موضوع پردازش گفتار NLP (natural language processing) هستند.
چرا که در پدیده هوش مصنوعی، آنچه که در درجه اهمیت قرار دارد این است که دسته ای از ماشین های آینده، قرار است دستیار و کمک یار انسان در همه وجوه باشند. برای مثال هوش مصنوعی می تواند یاد بگیرد که مانند یک پزشک، عمل کرده و مشکلات افراد را در حوزه های مختلفی مانند پزشکی حل کند. این ماشین می تواند کمک یار انسان در حل مسائل اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی باشد.
فرض کنید که شما یک مهندس باشید. هوش مصنوعی کمک یار شما، یاد می گیرد مهندس باشد. به بیان دیگر این دستیار باید بتواند با شما حرف بزند و گفتار داشته باشد. به طوری که در گفتار، شما نتوانید تشخیص دهید که این کمک یار، هوش مصنوعی است و یا آقای پزشک و مهندس!
وجه دیگر هوش مصنوعی بحث مردم شناسی است. ذهن ما می تواند چنان استنتاج کند و اطلاعات را کنار هم بگذارد که مردم را از جهات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، امنیتی و حقوقی دستهبندی کند. امروز ماشین هایی با این قابلیت در حال ساخت است و به مسئلهای بسیار مهم تبدیل شده است. به همین دلیل گفته می شود که در آینده نزدیک همه چیز در اختیار کشوری خواهد بود که روی هوش مصنوعی مسلط شده و این بسیار اساسی و حیاتی است.
سرمایه گذاری روی استارتآپهای هوش مصنوعی
نگاهی به وضعیت فعالیت شرکتهای فناوری بزرگ در دنیا نشان می دهد که این شرکتها در حال تقویت استارتآپهایی در حوزه هوش مصنوعی هستند.
هم اکنون ۵ شرکت بزرگ فناوری دنیا شامل گوگل، آمازون، اپل، مایکروسافت و فیسبوک که تقریبا تمامی سرویس ها و خدمات مهم فضای مجازی را به دست خودشان گرفته اند، روی استارتآپهای هوش مصنوعی سرمایه گذاری کرده اند.
گوگل امروز صاحب قوی ترین دستیار ماشینی دنیا است و تمام تلاش این شرکت که بیش از ۲۰۰ سرویس ارائه می کند، این است که آینده فضای مجازی از دستش خارج نشود.
این غولهای فناوری در حال تقویت استارت آپ های هوش مصنوعی هستند تا بتوانند به این عرصه مسلط شوند. به همین دلیل گوگل هم اکنون دارای ۱۵ استارت آپ هوش مصنوعی و اپل دارای ۱۶ استارت آپ هوش مصنوعی هستند.
از اینترنت اشیا تا هوش مصنوعی
از آنجایی که رویای نفوذ ابعاد مختلف هوش مصنوعی در زندگی روزمره ما روز به روز رنگ واقعیت به خود می گیرد، مواجهه هدفهمند با این پدیده در کشور و تدوین راهکارهای آینده نگرانه برای آن، ضروری به نظر می رسد. در این راستا عباس آسوشه معاون مرکز ملی فضای مجازی در گفتگو با خبرنگار مهر، در مورد پدیده «هوش مصنوعی» و اقداماتی که در این راستا در کشور در حال انجام است، الزامات و مخاطرات مواجهه با این فناوری، توضیح می دهد.
وی با بیان اینکه از حدود یک سال پیش در مرکز ملی فضای مجازی در حال کار روی بحث هوش مصنوعی هستیم، گفت: در حال تهیه یک سند و نقشه راهی هستیم که ابعاد مختلف هوش مصنوعی را دربرگیرد.
آسوشه با اشاره به فناوری اینترنت اشیا و علوم شناختی به عنوان محورهای هوش مصنوعی گفت: اینترنت اشیا زمینه لازم را برای بارور شدن و هوشمند شدن همه چیز در اختیار ما می گذارد.
وی با بیان اینکه هم اکنون حوزه هوش مصنوعی، استارتآپ ها و پلتفرم های مختلف از تولید گرفته تا هوش تجاری، کارخانه و صنعت، امنیت، بحث های مهندسی و علم داده و تجارت الکترونیک را درگیر کرده است، تاکید کرد: دنیا درحال حرکت بسیار شتابان و هدفگذاری شده در این حوزه است. در بحث نرم افزار و پلتفرم های نرم افزاری مبتنی بر اینترنت اشیا ( IOT ) ما کارهای جدی می توانیم انجام دهیم، اما متاسفانه جهتگذاری مشخصی نشده است.
آسوشه با بیان اینکه سند توسعه اینترنت اشیا بیش از ۶ ماه است که ابلاغ شده است، افزود: قبل از اینکه این سند را آماده کنیم از دستگاههای مختلف نماینده گرفتیم. معاونت علمی رئیس جمهور را به کمک طلبیدیم و دبیرخانه را در معاونت علمی قرار دادیم. دستگاههای مختلف را دعوت و سند را تکمیل کرده و به تمام دستگاه های مرتبط ابلاغ کردیم. حدود ۳ ماه بعد تقسیم کار ملی در این زمینه انجام و برای دستگاه های مختلف ارسال شد.
معاون مرکز ملی فضای مجازی خاطرنشان کرد: برغم اینکه طبق دستور شورای عالی فضای مجازی، سند IOT آماده و در حوزه اینترنت اشیا تقسیم کار ملی صورت گرفته است اما متاسفانه دستگاههای مختلف آن را جدی نگرفتند و با پیگیری هایی که در دست انجام است، مرتب ناامیدتر می شویم. این تقسیم کار ملی براساس مصوبه شورای عالی فضای مجازی است اما بسیاری از دستگاهها به آن بی اعتنا هستند. آنها نمی دانند که آینده مربوط به هوش مصنوعی است و اگر آن را درنیابیم آینده را خواهیم باخت.
آسوشه گفت: ما در سند الزامات IOT و به تبع آن هوش مصنوعی، به سمت حوزه های با اولویت بالا و حوزه هایی که اثرات امنیتی شدیدی نداشته باشند رفته ایم. بومیسازی چرخه حیات یا زیستبوم IOT باید اتفاق بیفتد. همه اینها باید الزامات شبکه ملی اطلاعات را رعایت کرده باشند؛ ما معتقدیم که زیست بومی IOT در بستر شبکه ملی اطلاعات باید جریان پیدا کند و تمام الزامات این سند، باید در اینترنت اشیا و هوش مصنوعی رعایت شود.
جایگاه هوش مصنوعی در ایران کجاست
وی با بیان اینکه اگر به همین شکلی که امروز درحال حرکت هستیم، پیش برویم، ۱۰ سال بعد، از آنچیزی که امروز هستیم هم عقبتر خواهیم بود، گفت: فکر نکنیم که ۱۰ سال دیگر به اندازه ۱۰ سال رشد خواهیم داشت. چرا که دنیا به اندازه هزار سال رشد کرده و ما فاصله مان بیشتر می شود. به همین خاطر زمانی که مقام معظم رهبری، حکم شورای عالی و مرکز ملی فضای مجازی را انشا فرمودند یکی از اهدافی که برای شورا قرار دادند مواجهه فعال، هوشمندانه و خردمندانه با فضای مجازی بوده است.
آسوشه با اشاره به اینکه گوگل ۱۵ استارتاپ اساسی را در حوزه هوش مصنوعی به خدمت گرفته است، ادامه داد: به طور کلی باید گفت که شرکتهایی مانند گوگل و اپل به طور جدی در حوزه هوش مصنوعی کار میکنند و برای خودشان تا سال ۲۰۲۵ و ۲۰۳۰ اهدافی قرار داده اند. اما ما در کشور کدام شرکت بزرگ تک شاخ (یونی کورن) را داریم که بتواند استارتآپهای ما را در کنار خودش بگیرد و ابعاد مختلف هوش مصنوعی را هدایت کرده و در کشور مورد بهره برداری قرار دهد؟
معاون مرکز ملی فضای مجازی تصریح کرد: با این شرایطی که در کشور برای بخش خصوصی درست کرده ایم، این بخش هر روز ضعیف تر می شود. در حالیکه گوگل و اپل خودشان را برای ۱۰ تا ۲۰ سال آینده تجهیز کرده و برای آنکه حکومت جهانی شان خدشه دار نشود، هزینه می کنند.
وی با بیان اینکه متاسفانه ما در هدایت بخش خصوصی خیلی فعال و اثرگذار نبودهایم، اضافه کرد: با این قوانین مالیاتی و بیمه ای و انواع قوانینی که واقعا دست و پا گیر هستند و متناسب با عصر فضای مجازی مورد بازبینی قرار نگرفتهاند، اجازه بزرگ شدن به بخش خصوصی این حوزه ندادهایم. این قوانین و مقررات صرفاً برای دوران سنتی ما تعبیه شده بود.
ارسال نامه عملکرد هوش مصنوعی به رئیس جمهور
معاون مرکز ملی فضای مجازی با بیان اینکه راجع به اینها باید فکر شود و بخش های حقوقی و قانونگذار و قضایی باید راجع به این مباحث کار کنند، ادامه داد: به دلیل موضوعات متنوع و بسیار اثرگذار، صف حجیمی از آیین نامه ها و اسناد در پشت درهای شورای عالی تشکیل شده است، لذا برای کارهایی هم که انجام شده، سرعت لازم وجود ندارد.
وی با بیان اینکه ما در مرکز ملی فضای مجازی نامه هایی را با عنوان «بلوغ سازمانی» در بحث تاثیر عملکرد هوش مصنوعی در اقتصاد، بهداشت، آموزش و پرورش و کشاورزی، برای رئیس جمهور ارسال کرده ایم، اضافه کرد: در بحث پولی مالی نیز در حال آماده سازی مسائلی هستیم که از طرف رئیس جمهور به مجموعه هایی که متولی آن هستند ارسال شود.
معاون مرکز ملی فضای مجازی ادامه داد: مضمون این نامه ها این است که نهادهای متولی در آینده نزدیک در کنار هوش مصنوعی، اینترنت اشیا، بلاکچین، پلتفرم ها و سایر فناوریهای تحول آفرین، چه شکل و نمایی خواهند داشت یا باید داشته باشند.
هوش مصنوعی چه مخاطراتی دارد
آسوشه در مورد مخاطرات رویارویی با هوش مصنوعی اظهار داشت: اصلی ترین بحث هوش مصنوعی این است که انسان آرام آرام اعتماد به نفسش را از دست می دهد و آرام آرام بدون ماشین هیچ کاری نمی تواند بکند. اگر امروز گوشی شما کمک می کند که شما تصمیم بگیرید، فردا و به واسطه هوش مصنوعی، شما از گوشی تان و دستیارتان می خواهید که برای شما تصمیم بگیرد. در بخش اقتصادی، سرمایهگذاری و حتی ایجاد ارتباط و همکاری با یک مجموعه، این اتفاق می افتد. به همین دلیل ما در سند اینترنت اشیا تاکیدمان این بوده که باید حواسمان جمع باشد که با بهره گیری از هوش مصنوعی، کرامت انسانی با حضور ماشین هایی که تقریبا همه کارها را برای ما انجام می دهند، زیر سوال نرود.
وی ادامه داد: این ماشین ها مثل انسان هستند؛ وقتی با ماشین برخورد کرده و تعامل دارید اصلا احساس نمی کنید که انسان نیست. همه جواب ها و سوالات که مطرح می شود درست مثل این است که یک انسان پیش روی شما نشسته و شما را می بیند و پیشینه شما را هم از روی شبکه برمی دارد و آنالیز می کند. به طور کلی به واسطه هوش مصنوعی، مباحث اخلاقی در آینده به چالش کشیده خواهند شد.
آسوشه با اشاره به اینکه این موضوع در همه جا مطرح است، گفت: برای مثال اروپایی ها در کنفراس داووس ۲۰۱۹ بحث «اخلاق در فضای مجازی» را به صورت جدی مطرح کردند. در کشور ما نیز موضوع اخلاق خط قرمز است و ما باید مواظب باشیم که هوش مصنوعی مانند یک سیل به سمت ما میآید. امروز این سیل اگرچه یک مسیل ضعیف است اما به زودی چنان قوی خواهد شد که شما بدون آن نمی توانید دیگر زندگی کنید و اگر اقدامات لازم را انجام نداده باشیم با مشکل مواجه می شویم.
دولت گریزی با فناوری هوش مصنوعی
معاون مرکز ملی فضای مجازی اضافه کرد: تهدید بعدی این است که این نوع فناوری های نوین را «فناوری دولت گریز» می نامند. مثل بلاکچین، اینترنت اشیا و علوم شناختی؛ به این معنی که این فناوریها به نحوی حرکت می کنند که قدرت و اختیارات دولت، در برابر آنها بسیار پایین می آید. اینکه می گوییم سازمانها و وزارتخانه ها برای تقابل با هوش مصنوعی باید آماده باشند به این علت است که به زودی و در آینده نزدیک، ماشین ها می آیند و جای آنها را می گیرند. بنابراین تهدید بعدی هوش مصنوعی، قابلیت دولت گریزی آن است.
آسوشه ادامه داد: بحث دیگر مباحث مربوط به امنیت کشور است. مسائل امنیتی کشور با هوش مصنوعی شدیداً تحت تاثیر قرار میگیرد و اگر هوش مصنوعی را در اختیار بگیرند، مقابله با هجمه دشمنان کار سختی خواهد شد. امروز ما چیزی به نام هوش مصنوعی در کشور نداریم؛ امروز تنها گوگل است که اطلاعات ما را می برد، یا یک سری پیام رسان هستند که اطلاعات ما را در اختیار دارند و ماشینهایی وجود دارند که حجم وسیعی از اطلاعات را آنالیز می کنند. اما اگر هوش مصنوعی بیاید و یک مغز متفکر با دستیاری که یک مغز متفکر دارد به این عرصه وارد شود، دیگر تنها موضوع جمع آوری اطلاعات مطرح نیست و موضوع متفاوت می شود.
وی گفت: به این معنی که اطلاعات جمع آوری می شود و با اخلاق ، رفتار، اقدامات روزانه و مسیر و کارهایی که روزانه برای هر فرد وجود دارد، ترکیب خواهد شد. تا پیش از این اطلاعاتی که گوگل و پیام رسان ها جمع آوری می کردند، اطلاعات خام بود و خیلی به کار نمی آمد؛ اما در هوش مصنوعی جمع آوری اطلاعات به صورت پردازش شده است که می تواند اثرات بسیار شگرف و عمیقی را در بحث های امنیتی، اجتماعی ، فرهنگی و اقتصادی ما بگذارد.
به گفته معاون مرکز ملی فضای مجازی به مرور، انسان با حضور هوش مصنوعی و هوشی که وجوه مختلف انسان را می تواند شبیه سازی کند، کشور را بی هویت می کند. به عبارت بهتر، با هوش مصنوعی مرز کشورها زیر سوال میرود. همانطور که امروز هم فضای مجازی مرز کشورها را به یک شکل دیگر زیر سوال برده است.
از هوش مصنوعی نمی ترسیم
آسوشه می گوید: ما از فناوری هوش مصنوعی نمی ترسیم؛ بلکه معتقدیم که ابزاری در اختیار ما قرار گرفته که روش کار کردن با آن را باید به مردم یاد دهیم. باید بررسی شود که در کدام قسمتهایی از فناوری هوش مصنوعی ورود کنیم و یا در کدام قسمتها باید سرمایهگذاری و حمایت کنیم. در همین حال باید مشخص شود که موضوع آگاهی مردم در این حوزه بر عهده چه نهادی خواهد بود.
وی با اشاره به اینکه سند و نقشه راه توسعه هوش مصنوعی در کشور با توجه به این الزامات، باید به شورای عالی فضای مجازی ارائه شود، ادامه می دهد: ما خیلی سخت نمی گیریم و انتظار نداریم که درها را به سمت همه چیز ببندیم. وقتی هم اکنون روی موبایل ما اپلیکیشن پاک می شود، مرز ما کجا است؟ به این معنی است که شرکتی می تواند به گوشی موبایل ما دسترسی داشته باشد و اپلیکیشن مورد نظر خود را پاک کند، پس مرزی برای ما وجود نخواهد داشت. به همین دلیل به این فناوریها، فناوری دولت گریز می گویند.
معاون مرکز ملی فضای مجازی معتقد است که در آینده شاهد خواهیم بود که حتی توزیع آب و برق و ترافیک با استفاده از فناوری هوش مصنوعی انجام می شود و دولت در آن نمی تواند نقشی ایفا کند.
به گفته آسوشه، هوش مصنوعی و IOT اثرات بسیار پیچیده تر از عناصر و اپلیکیشن هایی که امروز با آن مواجه هستیم و کشور را دچار مخاطره کردهاند دارند. برای مثال به واسطه نفوذ اپلیکیشنی مانند «ویز»، ترافیک شهری ما توسط یک مجموعه خارجی در آمریکا کنترل می شود. حال فرض کنید به واسطه هوش مصنوعی برق، آب، توزیع مواد غذایی ما نیز اینگونه شود. چرا که این پلتفرم ها در حال توسعه هستند.
معاون مرکز ملی فضای مجازی با بیان اینکه این قصه ژول ورن نیست و واقعی است، ادامه داد: اما متاسفانه دستگاهها با این واقعیت روبرو نشده و به قول خودشان کارهای واجب تری دارند. به همین دلیل ما پیشنهادمان این است که دست بخش خصوصی را بازگذاشته و تنها بر آن نظارت کنیم. اما این اتفاق تاکنون نیافتاده است.
وی گفت: متاسفانه فقط پول خرج کنیم و اخیرا هم نصف آن را توی جیبمان می گذاریم و مابقی را خرج می کنیم. به همین دلیل وقتی صحبت از بخش خصوصی به میان می آید، این موضوع را پیش می کشند که اطلاعات مردم را نمی توانند در اختیار بخش خصوصی بگذارند.
سند هوش مصنوعی چه زمان آماده می شود؟
آسوشه در مورد اینکه سند هوش مصنوعی چه زمان آماده می شود، گفت: در این زمینه چند بحث پیش درآمد وجود دارد. یکی از آنها «نظام جامع تنظیم مقررات» است. هم اکنون سندی با عنوان «حمایت از افراد موضوع داده» داریم که این آماده و به شورای عالی فضای مجازی ارسال شده است. سند دیگری با نام «الزامات خدمات محتوایی در فضای مجازی» آماده است و در انتظار تصویب در شورای عالی فضای مجازی است. به بیان دیگر مجموعه ای از موارد آماده شده اما با توجه به تعدد موضوعات قابل طرح در شورا، زمان بندی مشخصی نمی توان برای طرح و تصویب این موارد در صحن شورا ارائه داد. هر موضوعی که در شورای عالی فضای مجازی مطرح می شود حداقل دو یا سه جلسه زمان می برد و این یعنی حداقل دو تا ۳ ماه زمان.
وی می گوید: شورای عالی فضای مجازی پیش از این اختیاراتی را به کمیسیون های عالی مرکز ملی فضای مجازی داده بود که در حضور رئیس جمهور فعلی، این اختیارات را گرفته و سرعت تصویب طرح ها کند شده است. روال به این شکل بود که طرح در کمیسیون عالی مربوطه تصویب می شد و برای اعضا ارسال می شد که اگر تا ۵ روز، نکته ای از سوی اعضا ارائه نمی شد، به منزله تصویب طرح تلقی می شد. این موضوعات از سوی شورای عالی فضای مجازی به کمیسیون های عالی ارجاع می شد.
هوش مصنوعی گذشته، حال و آینده ما را آنالیز می کند
آسوشه با بیان اینکه آنچه که امروز در هوش مصنوعی مورد توجه است، بحث بیگ دیتا و تحلیل اطلاعات حجیم با سرعت تولید بالا و متنوع است، افزود: این ماشین ها می طلبند که ما تحلیلگرهای متفاوتی در نقاط مختلف شبکه داشته باشیم. درحالی که در مدل داده کاوی سابق، جمع آوری اطلاعات اتفاق می افتاد و در جای دیگری به صورت آفلاین، این اطلاعات پردازش می شد. اما در هوش مصنوعی اطلاعات به صورت آنی در کنار اطلاعات قبلی و پلن آینده، تحلیل و پردازش می شود. به بیان دیگر هوش مصنوعی گذشته، حال و آینده شما را آنالیز و تحلیل می کند.
معاون مرکز ملی فضای مجازی در مورد راهکار مواجهه با هوش مصنوعی معتقد است که فضا را باید به جوان ها بدهیم. باید کشور را حساب شده به دست جوان های خلاق سپرد و آنها را آماده مسئولیت پذیری کنیم. از سوی دیگر باید بخش خصوصی را در کشور فعال کنیم. ما بخش خصوصی را در کشور کشته ایم و انواع سدها را برای آنها گذاشته ایم. این درحالی است که برای تک شاخ شدن، باید محیط را برای استارتآپهای حوزه هوش مصنوعی فراهم کنیم.
گزارش تازه موسسه تحلیلی ولز فارگو گزارش کرده که تا سال 2030 میلادی، نزدیک به 200 هزار شغل در صنعت بانکداری ایالات متحده در معرض حذف به دلیل توسعه هوش مصنوعی خواهد بود.
فناوران- مایک مایو، تحلیلگر ارشد صنعت بانکداری در موسسه ولز فارگو (Wells Fargo) که گزارش 200 صفحه ای این موسسه زیر نظر او تدوین شده است، می گوید: این بزرگ ترین تعدیل نیروی انسانی در تاریخ بانکداری ایالات متحده خواهد بود.
البته ولز فارگو این گزارش را در اختیار رسانه ها قرار نداده است.
مایو می افزاید: امروزه مشخص شده است که فناوری می تواند عامل بزرگ ترین جایگزینی سرمایه به جای نیروی کار باشد و بانک ها با هزینه کرد در زمینه فناوری از هزینه های غیر فناورانه خواهند کاست.
وی می گوید: پیش بینی های ما حاکی است که کاهش نیروی انسانی از همین ماه آغاز خواهد شد و این پیش بینی می تواند با گزارش های مالی سه ماهه سوم بانک های منطقه ای، فرامنطقه ای و ملی، هم زمان باشد.
به گفته مایو، مشوق اصلی این رویکرد، نیاز بی سابقه بانک ها به کاهش هزینه ها و در مقابل افزایش بهره وری است. مهم ترین مساله نیز در این زمینه، هزینه های نیروی انسانی است که نیمی از کل هزینه های بانک ها را تشکیل می دهد.
به عقیده وی، کاهش نیروی انسانی یک پنجم تا یک سوم کارکنان بک آفیس، شعب، مراکز پاسخگویی و کارکنان سازمانی را دربرخواهد گرفت و مهم ترین واحدهایی که از تعدیل در امان خواهند بود شامل مشاغل مرتبط با فناوری، فروش و مشاوره می شود.
تحول در راه است
در دو سال گذشته، هولدینگ بانکی BB&T Corp رویکردی دیجیتالی را در پیش گرفته که بر اساس آن، از هوش مصنوعی و روباتیک در بخش های بک آفیس، خدمات مشتریان و عملیات انطباق استفاده می کند.
برنامه این بانک که ابتدا «متحول شو یا بمیر» نام داشت و سپس نامش کمی تعدیل شد و به شکل «نوآوری کن و شکوفا شو» درآمد، در فاز پایانی خود قرار دارد.
پروژه مذکور در این هولدینگ بانکی از اواخر سال 2016 میلادی منجر به کاهش 6.5 درصدی نیروی انسانی (به میزان 2439 شغل) و 18.6 درصدی تعداد شعب (409 شعبه) شده است. BB&T در سال 2018 نیز تعداد 654 نفر را از طریق خرید موسسات بیمه منطقه ای به کارکنان خود افزوده است.
کلی کینگ، رییس هیات مدیره و مدیر ارشد اجرایی این بانک در آوریل 2017 در معرفی این برنامه گفت: ما روی بهبود هزینه های عملیاتی از طریق استفاده از هوش مصنوعی و روباتیک سرمایه گذاری می کنیم که فرصتی بزرگ برای ما و سایر بانک ها خواهد بود.
وی افزود: ما در این زمینه کاملا مصمم هستیم و عقیده داریم که با این کار راه های زیادی برای کاهش هزینه ها پیدا خواهد شد.
این ابتکار عمدتا بر اختصاص منابع به پلتفرم های دیجیتال شبکه فناوری اطلاعات بانک، کاهش تعداد شعب، افزایش هزینه کرد در بانکداری اجتماعی و اتکا به رشد طبیعی و تثبیت هزینه ها متمرکز است.
این هولدینگ چندی پیش هم در قراردادی 66 میلیارد دلاری با هولدینگ بانکی SunTrust ادغام شد که به گفته کینگ؛ نه تنها این ادغام ماهیتی استراتژیک داشته، بلکه اقدامی ضروری و مهم در فلسفه نوآوی کن و شکوفا بمان بوده است. BB&T به همراه ولز فارگو و سایر بانک های منطقه ای و فرامنطقه ای صدها میلیون دلار روی فناوری هایی هزینه می کنند که معتقدند از محل داده کاوی از رفتارهای مشتریان، برای آنها کاهش هزینه های چشم گیری را به همراه خواهد داشت.
مایو برآورد می کند که مجموع هزینه کرد شرکت های مالی بزرگ به 150 میلیارد دلار در سال می رسد. وی می گوید که اگر بانک ها بخواهند از فناوری برای رشد سریع تر درآمدها نسبت به هزینه ها به ویژه در محیط دشوار اقتصادی بهره بگیرند، باید به سوی هوش مصنوعی بروند. البته یک تهدیدهایی هم در این مسیر وجود دارد که از آن جمله می توان به قدیمی بودن زیرساخت ها، هزینه های پیش بینی نشده و ریسک های جدیدی که خود فناوری به وجود می آورد، اشاره کرد.
نظر بانک مرکزی آمریکا
هیات پایداری اقتصادی بانک مرکزی ایالات متحده (فدرال رزرو) در ماه نوامبر گذشته در گزارشی، 4 حوزه ای را که هوش مصنوعی روی صنعت بانکداری تاثیر می گذارد، به این شرح اعلام کرد:
خدمات سمت مشتری می توانند مجموعه داده های مشتریان را با الگوریتم های جدید برای بررسی اعتبار یا سیاست های بیمه ای ترکیب کنند. چت بات ها قادر به ارایه کمک و حتی مشاوره مالی به مشتریان هستند که به کاهش زمان انتظار آنها برای صحبت با یک اپراتور انسانی می انجامد.
ظرفیت هوش مصنوعی برای تقویت عملیات بک آفیس، از جمله مدل های پیشرفته برای بهینه سازی سرمایه، مدل سازی مدیریت ریسک، تست حساسیت و تحلیل تاثیر بازار به کار می آید. رویکردهای هوش مصنوعی می تواند در استراتژی های معاملات و سرمایه گذاری، از شناسایی سیگنال ها درباره تغییرات قیمتی تا استفاده از رفتارهای معاملاتی گذشته برای پیش بینی سفارش بعدی مشتری، به کار گرفته شود.
توسعه هوش مصنوعی در انطباق و کاهش ریسک در زمینه هایی مانند تشخیص تقلب، بهینه سازی سرمایه و مدیریت پرتفوی کارآمد خواهد بود.
البته این هیات در فدرال رزرو هشدار داده که رشد استفاده از هوش مصنوعی سوالاتی را هم در زمینه ریسک های احتمالی متوجه امنیت بانک ها، محافظت از مشتری با سیستم های مالی را به دنبال خواهد داشت.
از سوی دیگر، محققان می گویند که اتوماسیون سازی و هوش مصنوعی، زمینه ساز دورانی دشوار برای نیروی کار خواهند که شد و حتی اگر تعداد کلی مشاغل ثابت بماند، جابه جایی های متعددی در نیروی کار شاهد خواهیم بود.
گوگل 26 مارس یعنی ۶ فروردین شورایی را تشکیل داد تا به بررسی مسایل اخلاقی مربوط به پروژه های هوش مصنوعی بپردازد و حالا بعد از گذشت تنها چند روز خبر انحلال این شورا منتشر شده است.
فناوران - TechSpot- چند روز پیش گوگل به شورای مشاوران خارجی فناوریهای پیشرفته اعلام کرد که این شورا را منحل خواهد کرد. دلیل این امر نیز اعتراضات گسترده نسبت به عضویت برخی افراد در این شورا است.
این هیات نظارت که Advanced Technology External Advisory Council یا به اختصار (ATEAC) نام داشت، مسوول بررسی اخلاقیات در رابطه با هوش مصنوعی، آموزش ماشین و تشخیص چهره بود و گوگل آن را برای ارایه راهنمایی درباره مسایل اخلاقی هوش مصنوعی، خودکارسازی و فناوریهای مرتبط با آن راهاندازی کرده بود. از جمله اعضای این شورای هشت نفره، میتوان به قائم مقام سابق وزیر امور خارجه ایالات متحده آمریکا و یک دانشیار دانشگاه Bath اشاره کرد. این شرکت گفته بود که گروه مورد نظر به برخی از پیچیدهترین چالشهای گوگل رسیدگی خواهد کرد. این در حالی بود که گوگل چندی پیش زیر فشارهای داخلی و خارجی درباره چگونگی برنامهریزیاش برای استفاده از فناوریهای در حال ظهور قرار گرفته بود. از جمله این فناوریها میتوان به تشخیص چهره و سوگیری الگوریتمی اشاره کرد.
در ژوئیه ۲۰۱۸ این شرکت اعلام کرد که قراردادش با پنتاگون در حوزه فناوری هوش مصنوعی برای هدایت پهپادها را تمدید نخواهد کرد. پروژه Maven در میان کارمندان گوگل نامحبوب بود و موجب شد تا برخی از کارمندان این شرکت استعفا دهند. در واکنش به این اتفاق گوگل مجموعهای از اصول هوش مصنوعی را منتشر کرد که گفته شده آنها را مد نظر قرار میدهد. این اصول، تعهداتی چون مفید برای جامعه و پاسخگو به مردم را شامل میشوند. گوگل در مورد منحل کردن این شورا در بیانیهای اعلام کرد: معلوم شد که در فضای کنونی، ATEAC قادر نیست مطابق انتظار ما عمل کند. بنابراین آن را منحل کردیم و به سراغ گروه طراحی رفتیم. ما مسوولیت اقدامات خود را در رابطه با مسائل مهمی که در مورد هوش مصنوعی پیش میآید بر عهده میگیریم و شیوه جایگزینی را برای دریافت نظرات خارجی درباره این موضوعات بهکار میبریم.
یک وب سایت اینترنتی استفاده از هوش مصنوعی را برای تولید و نمایش تعداد انبوهی از چهره های قلابی آغاز کرده است. این چهره ها هیچ تفاوتی با چهره های واقعی انسان ها ندارند.
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از انگجت، فیلیپ ونگف یک توسعه دهنده و برنامه نویس تحت وب است که سایتی به نام «این شخص وجود ندارد» را به آدرس thispersondoesnotexist.com راه اندازی کرده است. با ورود به این سایت هر بار چهره انسانی به نمایش درمی آید که کاملا واقعی است، اما در عمل وجود ندارد. با هر بار تازه کردن یا رفرش کردن صفحه نیز چهره جدیدی به کاربر نشان داده می شود.
سایت یادشده هر بار زن یا مردی را نشان می دهد که هر یک از آنها از نظر سن، نژاد و غیره با یکدیگر تفاوت دارند. اما کاربر نمی تواند تشخیص دهد چهره ای که در حال مشاهده آن است غیرواقعی است.
در سایت مذکور از یک شبکه هوش مصنوعی تولید شده توسط شرکت ان ویدیا استفاده شده که از الگوریتمی خاص برای ارتقای نتایج به نمایش درآمده استفاده می کند. این الگوریتم از قابلیت خود آموزی برای ارتقای توانایی های خود برخوردار است.
در برخی موارد تعدادی از چهره های به نمایش درآمده در بخش هایی از صورت و به خصوص چشم ها دارای مشکلاتی هستند، اما طراح این سایت می گوید مشکل یادشده با استفاده از پردازنده های گرافیکی قدرتمندتر و گران قیمت تر ان ویدیا قابل حل است. از این فناوری می توان برای طراحی و نمایش انواع ابزار و اقلام قلابی دیگر هم استفاده کرد
نسترن صائبی - کارشناسان و سیاستمداران چین اظهار نگرانی کرده اند که مبادا یکپارچه شدن هوش مصنوعی با تسلیحات و تجهیزات نظامی تصادفا آنها را به جنگ ناخواسته بین المللی بکشاند.
براساس گزارش اندیشکده سازمان امنیت ملی آمریکا(CNAS)، مقامات چینی معتقدند که استفاده از هوش مصنوعی در سلاحهای نظامی تهدیدی جدی برای صلح جهانی به شمار میرود. چین معتقد است که بیم آن میرود کشورهایی که در تلاش برای به دست آوردن مزایای استفاده از هوش مصنوعی در زمینههای مختلف از جمله ارتش هستند، در نهایت بر گفتمان بینالمللی آنها تاثیر بگذارد و منجر به نزاع و کشمکشهای جهانی میشود.
گریگوری آلن، عضو ارشد سازمان امنیت آمریکا و نویسنده این گزارش، میگوید: در سالهای اخیر، اپراتوری پهپادها چه از نوع بزرگ آنها و چه از نوع کوچک، روز به روز به سمت خودران شدن پیش میرود. در آمریکا، پهپادها اساسا به صورت خودران طراحی میشوند و کارهای سادهای مانند پرواز حول یک هدف را به صورت خودکار انجام میدهند. اما چین همیشه سعی دارد از آخرین حد یک دستاورد استفاده کند و در این مورد نیز از هوش مصنوعی به صورت خطرناکتری استفاده میکند و برخی از پهپادهای این کشور قادرند تا به هدف خود تیراندازی کنند و آنها را از پا در بیاورند. به عنوان مثال پهپاد Blowfish A2 که چین آن را به کشورهای دیگر صادر میکند قادر است به اهدافی که برای آن تعیین میشود، حمله کند.
از آنجا که هواپیماهای بدون سرنشین از راه دور کنترل میشوند، نیروهای نظامی تمایل بیشتری نسبت به استفاده از آنها دارند و چون هیچ خطر و تلفات جانی برای انسانها ندارند، تمایل بیشتری برای شلیک کردن به آنها دارند و سعی میکنند که نخستین تلاش آنها برای ایجاد جنگ و نزاع، جنگ آسمانی با این پهپادها باشد. این نگرش حتی در جنگافزارهای سایبری نیز به چشم میخورد؛ جایی که کشورها به گونهای یکدیگر را تحت تاثیر قرار میدهند که دخالت و حضور خود انسانها در آن ضروری نباشد و در واقع خود را پشت حصارهای مجازی پنهان میکنند.
آلن در این مورد میگوید: در این نزاعها، روشن نیست که چگونه هر یک از طرفین رفتار میکنند. ممکن است یک کشور یک هواپیمای بدون سرنشین به کشوری بفرستد و با خود فکر کند که این مساله مهمی نیست، زیرا هیچ ریسک و تلفات جانبی برایش ندارد، ولی مشخص نیست که در طرف دیگر چه اتفاقی رخ میدهد و حتی ممکن است جان کسی گرفته شود. با این حال هیچ چارچوب توافقی در این مورد وجود ندارد که هدف ارسال یک پهپاد توسط یک طرف مشخص شود. خطرات چنین سناریویی زمانی بیشتر میشود که عامل خودمختاری در ابزارها پیشرفتهتر میشود. برای مثال، اگر یک پهپاد یا یک روبات برای اعلام هشدار به نیروهای دشمن شلیک کند چه واکنشی نسبت به این موضوع نشان داده خواهد شد؟ چگونه این عمل تفسیر میشود؟ آیا سربازان آن را به عنوان پاسخی خودکار درک میکنند یا فکر میکنند که این تصمیم یک فرمانده انسانی است؟ چگونه در هر کدام از این موارد باید واکنش نشان دهند؟
درک استراتژی چین در قبال هوش مصنوعی
در ادامه گزارش مرکز اندیشکده سازمان امنیت ملی آمریکا مسالهای تحت عنوان «درک استراتژی چین در قبال هوش مصنوعی: سرنخهایی برای شناخت استراتژی چین در مورد هوش مصنوعی و امنیت ملی» مطرح شده است که در مورد بخشی از نگرانیهای سطح بالا و رفتارهای دولت چین در قبال هوش مصنوعی میپردازد.
در جایی از این گزارش عنوان شده که مسوولان چین بر این عقیدهاند که آنها و ایالات متحده تنها ابرقدرتهای جهان هستند که توانایی بهرهبرداری از هوش مصنوعی در تجهیزات نظامی را دارند. اما تفاوتهایی در میان داشتههای این دو کشور وجود دارد. مثلا کشور چین دسترسی گستردهتری به اطلاعات دارد و میتواند در یک چشم به هم زدن گامهای بلندی در زمینه تکنولوژی بردارد. زیرا بسیاری از شهروندان چینی بدون اینکه خط تلفن ثابت داشته باشند، از گوشی موبایل استفاده میکنند و این یعنی دریای عظیمی از اطلاعات.
این در حالی است که آمریکا پیشگام بلامنازع فناوری تراشه است و پیشرفتهای این فناوری تمام و کمال در دستان این کشور است. تراشه قطعهای حیاتی در پردازش اطلاعات محسوب میشود که میتواند دادههای عظیمی را برای هوش مصنوعی تحلیل و پردازش کند. و بر همین اساس چین تمام سعی خود را میکند تا این شکاف را پر کند. شرکتهای چینی مثل بایدو، علیبابا و هواوی در سالهای اخیر پروژههای جدیدی برای توسعه شتابدهندهها و سختافزارهای هوش مصنوعی تعریف کردهاند و دولت این کشور نیز سرمایه هنگفتی را برای ابداعات در این زمینه هزینه کرده است. این صنعت تلاش میکند تا روش های دیگری برای کسب تخصص در خارج از کشور پیدا کند که پیشنهاد خرید شرکت تراشهساز کوالکوم توسط شرکت سنگاپوری برودکام از این دست است که البته توسط دونالد ترامپ، رییس جمهور آمریکا به کلی مسکوت ماند.
در واقع، آمریکا میخواهد با حفظ کوآلکوم همچنان برتری خودش را در دنیا تراشهها به خصوص بخش موبایل حفظ کند، چیزی که چینیها به شدت نگران آن هستند و در صورت فروش کوآلکوم، آمریکا نمیتوانست در شبکه نسل پنجم که کوآلکوم یکی از پیشروان آن است، حرفی برای گفتن داشته باشد؛ در حالی که ترامپ در حال ساخت شبکه کاملا امن 5G برای دولت آمریکا با استفاده از مشارکت با کوآلکوم است و افتادن چنین شبکه ای به دست سنگاپوریها و گاها چینیها، همه چیز را خراب میکرد.
اما با همهی این رقابتها، کارشناسان معتقدند که این دو ابرقدرت جهان نیاز است که برای جلوگیری از وقوع جنگهای ناخواسته در دنیا با هم همکاری کنند. در حال حاضر چینیها اطلاعات کامل و بسیار دقیقی از تجهیزات ایالات متحده دارند در حالی که عکس این موضوع صادق نیست چراکه بسیاری از پروندههای علمی چین اصلا به زبان انگلیسی ترجمه نمیشوند.
چشمانداز چین در مورد اهمیت هوش مصنوعی
در گزارش CNAS در بخش چشمانداز چین در مورد اهمیت هوش مصنوعی چندین مورد ذکر شده تا درک درستی از استراتژی چین در قبال این فناوری به دست دهد. سرفصلهای چشماندازهای چین در این گزارش به شرح زیر آمده است:
رهبران چین از جمله شی جین پینگ، رییس جمهور این کشور معتقد است که پیشرو شدن در فناوری هوش مصنوعی برای رقابت بر سر قدرت اقتصادی و نظامی جهانی امری ضروری است. شی جین پینگ بر این باور است که چین باید در حوزه فناوری هوش مصنوعی پیشگام جهانی باشد و وابستگی آسیبپذیر خود را در زمینه واردات فناوری بینالمللی روز به روز کاهش دهد.
اخیرا مقامات و دولتمردان چینی در انجمنهای دیپلماتیک در مورد تجهیزات نظامی مجهز به هوش مصنوعی اظهار نگرانی کردهاند و خواستار هنجارهای جدید بینالمللی برای کنترل این فناوری شدهاند.
برخلاف اظهار نگرانیهای چین در قبال تجهیزات مجهز به هوش مصنوعی، بیشتر مقامات این کشور در پی افزایش کاربری هوض مصنوعی در تجهیزات نظامی خود هستند و در این زمینه نیز به دستاوردهای بزرگی رسیدهاند. این کشور در حال حاضر تجهیزات نظامی مبتنی بر پلتفرمهای خودمختاری و هوش مصنوعی به عنوان ابزار کنترل و نظارت به کشورهای دیگر صادر میکند.
وزارت دفاع ملی چین به تازگی دو سازمان تحقیقاتی جدید دایر کرده است که هر دوی این سازمانها روی هوش مصنوعی و سیستمهای خودمختار متمرکز شدهاند و زیر نظر دانشگاه ملی فناوریهای پدافند (NUDT) کار میکنند.
دولت چین به هوش مصنوعی به مثابه یک پیشرفت چشمگیر در ارتش خود نگاه میکند و امیدوار است که ابزاراهی جنگی مبتنی بر این فناوری را به آمریکا بفروشد.
دولت و صنعت چین معتقد است که در حال پر کردن شکاف میان این کشور و آمریکا در زمینه تحقیق و توسعه هوش مصنوعی و محصولات مبتنی بر هوش مصنوعی تجاری هستند. چین به هوش مصنوعی به عنوان یک گوی رقابت بین خود و آمریکا مینگرد.
موقعیت قوی چین در زمینه تحقیق و توسعه هوش مصنوعی و کاربردهای تجاری آن را قادر به دسترسی به بازارهای بینالملل، فناوری و همکاریهای بینالمللی تحقیقاتی خواهد کرد.
علیرغم قدرت چین در زمینه تحقیق و توسعه هوش مصنوعی و کاربردهای تجاری آن، رهبران چین هنوز تصور میکنند که ضعف شدیدی در دسترسی به نخبگان، استانداردهای فنی، پلتفرمهای نرمافزاری و صنعت نیمههادی همانند آمریکا دارند.
رهبران چینی به دنبال راهی برای دسترسی به فناوریهای کشورهای خارجی آن هم در کوتاه مدت دارند و معتقدند که میتوانند در دراز مدت وابستگیهای خود به کشورهای دیگر را مرتفع سازند و این امر به هدف اصلی چین تبدیل شده است.
منبع: The Verge
(منبع:فناوران)
فناوران- هوش مصنوعی علم برنامه ریزی ماشین و کامپیوتر به منظور بازسازی یا شبیه سازی فرایندهای انسانی مثل یادگیری و تصمیم گیری است. پیشرفت های اخیر فنی مثل الگوریتم هوشمند که خود تصمیم می گیرد برای رسیدن به هدف چه کاری انجام دهد، باعث شده هوش مصنوعی نرم نرم و آرام آرام وارد زندگی روزمره ما شود. تلفن های هوشمند، هوشمندتر می شوند و خودروهای خودکار به زودی می تواند سلامت رانندگی در جاده ها را بیشتر کرده و بالقوه خطر اشتباهات انسانی را حذف کند.
هوش مصنوعی وعده دنیایی را می دهد که در آن روبات ها از بیماران مراقبت، یخچال ها را از مواد غذایی پر و برای تعطیلات ما برنامه ریزی می کنند.
روبات ها، دوست یا دشمن نیروی کار انسانی؟
توان بازی کردن یکی از معیارهای حیاتی پیشرفت در هوش مصنوعی است که نشان می دهد آیا ماشین می تواند برخی اعمال فکری مشخص را بهتر از انسان به انجام برساند.
توانایی کامپیوتر در بازی استادانه شطرنج و اخیرا بازی گو Go که عالی ترین فرم بازی روی سطح دو بعدی است به منزله دستیافت های بزرگی در راه رسیدن به ماشین های هوشمند تلقی می شود. امروز در پزشکی نرم افزارهایی وجود دارد که قادرند مثل پزشک بیماری هایی مثل سرطان را تشخیص بدهند.
هوش مصنوعی با این همه مزایا، مشکلاتی نیز به همراه داشته است: چگونه نیروی کار انسانی می تواند خود را با انقلاب چهارم صنعتی تطبیق دهد؟ روبات ها میلیون ها شغل را در سراسر جهان تهدید می کنند.
از نظر عده ای، کسانی که نسبت به پیشرفت فناوری های نوین بدبین هستند، هوش مصنوعی می تواند توانایی ها و هوش انسانی را دستکاری کند.
ابرهوش ؛ همچنان در دوردست
گرچه ممکن است روبات های جراح و انسان نماهای نظامی به زودی واقعیت پیدا کنند، تا دستیابی به هوش فوق العاده (ابرهوش، فوق هوش) که بتواند با مغز انعطاف پذیر انسان برابری کند یا از آن بهتر باشد، هنوز خیلی مانده است. باید کارهای خیلی بیشتری انجام شود تا به روبات ها هوش اجتماعی داده شود و آنها بتوانند ظرایف تصمیم گیری های روزمره را دریابند.
پدیده ای به نام روبات آزاری
به تازگی با اخباری از سرتاسر جهان مواجه می شویم که نشان از پدیده ای به نام آسیب به روبات ها دارد. اگر اخبار ماه گذشته را مرور کنیم، تیتر خبرها اینها بودند: سر روباتی را کنار جاده ای (هیچ بات) در فیلادلفیا بریدند؛ به روبات نگهبان در سیلیکون ولی حمله کردند؛ افرادی در سانفرانسیسکو به روبات نگهبان حمله کردند و سرتاپایش را با سس تنوری پوشاندند.
سوالی که پیش می آید این است: چرا مردم به روبات ها، به ویژه روبات های انسان نما حمله می کنند؟ این پدیده مختص ایالات متحده آمریکا نیست؛ بلکه در همه نقاط جهان دیده می شود. برای مثال، در یکی از مراکز خرید در اوزاکا ژاپن، سه پسر با تمام توان به جان روبات انسان نما افتاده بودند. در مسکو نیز، مردی با چوب بیس بال به روباتی آموزگار به نام آلان تیم حمله کرد و روبات در حالی که روی زمین افتاده بود، تقاضای کمک می کرد.
اما واقعا چرا این رفتار از ما سر می زند؟ آیا مخفیانه از این موضوع می ترسیم که روبات ها شغل هایمان را بگیرند؟ آیا از این می ترسیم که جوامع ما را دگرگون کنند؟ از این می ترسیم که روبات ها در آینده تک تک حرکات ما را با توانایی های رو به رشدشان و حس شرورانه ای کنترل خواهند کرد؟ شاید همینطور باشد.
توهم شورش به نوعی در خود کلمه روبات نهادینه شده است.
کارل کاپک، نمایش نامه نویس اهل چک، این کلمه را برای اولین بار به منظور توصیف آدم های مکانیکی استفاده کرد. پیش از آن و در گذشته، از کلمه روبات برای اشاره به «سیستم بردگی قراردادی» استفاده می کردند. از همان زمان های دور، ترس از شورش بردگان در هنگام ادای کلمه روبات احساس می شد. سپس، این ترس به استفاده از خدمتکارهای مکانیکی نیز کشیده شد و اکنون نگرانی ها درباره قیام روبات ها در آینده، بیش از هر زمان دیگری احساس می شود.
آریستوتل جورجسون، کمدین شبکه های اجتماعی می گوید: ویدیو هایی که او از حمله مردم به روبات ها آپلود می کند، در میان محبوب ترین پست های اینستاگرامی اش قرار دارد. به گفته جورجسون، بیشتر بازخوردهای مخاطبان در بخش دیدگاه ها، بازتابی از ترس آنها از شورش روبات ها است.
جورجسون می افزاید: برخی افراد در بخش دیدگاه ها می گویند با کتک زدن روبات ها موافق هستند:
بعضی ها می گویند ما باید آنها را کتک بزنیم تا هیچ وقت خیال شورش به سرشان نزند. با این حال، گروه دیگری هستند که می گویند نباید این کار را بکنیم؛ چون وقتی روبات ها این ویدیو ها را ببینند، عصبانی می شوند.
آگنیشکا ویکوفسکا، دانشمند علوم اعصاب و رفتارهای شناختی و عضو هیات تحریریه مجله بین المللی روباتیک اجتماعی (International Journal of Social Robotics) معتقد است مخالفت انسان مقابل روبات انگیزه ها و شکل های مختلفی دارد، اما همه آنها بازتابی از همان روشی هستند که انسان ها به یکدیگر صدمه می زنند. بدرفتاری با روبات ها شاید از همان روان شناسی قبیله ای نشات گرفته باشد؛ یعنی همان مفهوم خودی ها و غیرخودی ها.
ویکوفسکا می گوید: شما مأموری دارید؛ روباتی که در شاخه ای جداگانه از انسان ها قرار گرفته است. بنابراین، ممکن است خیلی راحت درگیر مکانیزم روان شناختی طرد شوید؛ چون فکر می کنید آنها خودی نیستند. این موضوعی است که باید درباره اش بحث کرد: غیرانسانی کردن روبات ها حتی درحالی که آنها انسان نیستند.
آنچه باعث تناقض می شود، این است که چرا ما باید هر روز سعی کنیم شکل و شمایل روبات هایمان را شبیه خودمان کنیم و آنها را انسان نماتر کنیم، ولی از سوی دیگر از این بترسیم که روبات ها به ما نزدیک تر شوند؟ در واقع، تمایلمان برای غیر انسانی کردن روبات ها از غریزه ما برای قایل شدن صفات انسانی به آنها سرچشمه می گیرد.
ویکوفسکا می گوید: این دشمنی با روبات ها که از تمایل به نسبت دادن صفات انسانی نشات گرفته ممکن است بازتاب دهنده سندرم فرانکشتاین باشد. ما از روبات ها می ترسیم، چون آنها را به خوبی درک نمی کنیم و چون کمی شبیه ما هستند، اما کاملا مثل ما نیستند.
سه سازمان استرالیایی روز پنجشنبه اعلام کردند که بنا دارند با مشارکت یکدیگر نسبت به راه اندازی «سازمان گرادینت» به عنوان یک نهاد غیرانتفاعی اقدام کنند. این سازمان ابعاد اخلاقی هوش مصنوعی را مورد پژوهش قرار خواهد داد.
فناوران- این سازمان با سرمایه گذاری مشترک سازمان تحقیقات علمی و صنعتی کشورهای مشترک المنافع، دانشگاه سیدنی و گروه بیمه گذار استرالیا تاسیس شده و مدیر اجرایی آن بیل سیمپسون یوانگ خواهد بود. سیمپسون معتقد است که آثار هوش مصنوعی این روزها در گوشه و کنار زندگی روزانه ما دیده شود. وقتی مردم از هوش مصنوعی حرف می زنند، اغلب درباره یادگیری ماشینی حرف می زنند. اما یادگیری ماشینی تنها یک کاربرد هوش مصنوعی است. با این حال، سیستم ها در خلال تجربه می آموزند و رشد می کنند، بی آنکه توسط کاربران انسانی برنامه ریزی شده باشند.
هوش مصنوعی این روزها هر لحظه در مقاله جدید و محصولی که به مصرف کننده توصیه می شود، به چشم می خورد. خیلی از شرکت ها از هوش مصنوعی برای فیلتر کردن نیروی متقاضی کار و خیلی از بانک ها از آن برای تصمیم گیری درباره نحوه وام دادن بهره می برند.
با در نظر گرفتن روند رو به رشد نفوذ هوش مصنوعی در همه جوامع، کارشناس بر این باورند که ایجاد دستورالعمل اخلاقی برای هوش مصنوعی ضروری به نظر می رسد. اهمیت این دستورالعمل ها این است که نوع بشر مجاب شود ماشینی شدن همه چیزها و رشد بی وقفه هوش مصنوعی در راستای منافع انسانی قرار دارد.
سیمپسون یوانگ می گوید: انسان ها هر روز تصمیم می گیرند و این تصمیم گیری های روزمره نیز بر بنیاد چارچوب اخلاق استوار است. ما هم اکنون در وضعیتی قرار گرفته ایم که این ماشین ها هستند که برای ما تصمیم می گیرند که روزانه باید چه خبری بخوانیم یا با چه کسی ملاقات کنیم. اما در حال حاضر هیچ چارچوب اخلاقی برای همین ماشین ها ترسیم نشده است.
از رسیدن به یک اجماع اخلاقی در این حوزه که بگذریم دانشمندان مسیر طولانی و دشواری برای تنها فرموله کردن دستورالعمل های اخلاقی و کدنویسی و برنامه نویسی و اجرای آن پیش رو دارند.
مایکل هار، استاد ارشد دانشگاه نیز می گوید: یکی از سوال های کلیدی پیش روی ما این است که چگونه به طور اخلاقی انسان باشیم. ما به واقع نمی دانیم چه پاسخی به این سوال بدهیم. حالا اینکه بخواهیم هوش مصنوعی برای همه این سوال ها پاسخی داشته باشد هم بسیار سخت است.
به گفته هار، گام نخست خلق مجموعه داده های بزرگ است از آنچه مردم از اخلاق انتظار دارند و گام بعدی می تواند شکل دادن به یک رویکرد باشد. هوش مصنوعی گفت وگوهای ما را کنترل می کند و در تلاش است تا بتواند به سوال هایی پاسخ دهد که ما به عنوان نوع بشر سال های سال دنبال پاسخی برای آن بوده ایم.
سازمان گرادینت بنا دارد تا داده های مختلفی از شاخه های علمی متنوع از حقوق و علوم انسانی گرفته تا مهندسی و تحلیلگران داده را جمع آوری کرده و سامان دهد.
استراتژی های استفاده از هوش مصنوعی
برای رفع نگرانی دنیا بابت سواستفاده های محتملی که به واسطه حضور پررنگ هوش مصنوعی در آینده وجود دارد، تنها در صورتی برطرف خواهد شد که کشورها قوانین و راهبردهای مناسبی برای به کارگیری این فناوری تصویب و تعیین کنند. برای نمونه در چین مرکزی برای تصویت و تدوین قوانینی در حوزه فناوری وجود دارد که وظیفه آن تعیین چهارچوب های عملی تکنولوژی است. موضوعات متعدد و متنوعی در حوزه فناوری و هوش مصنوعی وجود دارند که از نقطه نظر اخلاق قابل بررسی هستند.
برای مثال، حفظ حریم خصوصی به واسطه فناوری های تازه بیش از پیش حائز اهمیت خواهد شد. داده مهم ترین ابزار برای پیشبرد بهترین استارتاپ های فناوری و هوش مصنوعی است. در نتیجه شرکت های بزرگ برای رشد و توسعه فعالیت های خویش روی لبه باریکی راه می روند. لبه باریکی حفظ اخلاق و توسعه بیشتر در دو طرف آن قرار گرفته اند.
باید دید که کشورهای فعال در این زمینه چطور پایه و بنیان بهره مندی از هوش مصنوعی را پیش خواهند برد. برنامه هایی که چین برای شراکت و همکاری با سیلیکون ولی و سایر شرکت ها و استعدادهای مهم دنیا طراحی کرده است تا حد زیادی باعث امیدواری در این زمینه می شود اما آیا رقابتی که بر سر مزایای متعدد به کارگیری و رهبری هوش مصنوعی در جهان وجود دارد، اجازه تداوم دوستی ها و همکاری ها را به دولت های مختلف می دهد؟ باید همچنان صبر کرد. زیرا اقتصاد و سیاست همیشه بازی هایی پیش بینی نشده در آستین دارند. پیش بینی ها می تواند به وقوع نپیوندد. تنها نگاهی که می توان به آینده داشت، در نظر گرفتن سناریوهای مختلف برای پرهیز از غافل گیری است.
چین به عنوان یکی از پیشگامان هوش مصنوعی، در نظر دارد تا در زمینه هوش مصنوعی به برترین فناوری ها در زمینه تولید خودروهای هوشمند بپردازد و قرار است ارزش هوش مصنوعی در این زمینه تا سال ۲۰۳۰ به بیش از ۵۰۰ هزار میلیارد برسد. این ارقام و آمارها نشان می دهد که چین به زودی تبدیل به یکی از اثرگذارترین و مهم ترین کشورهای جهان در حوزه هوش مصنوعی خواهد شد. نکته بسیار مهمی که نباید از ذهن ها دور بماند، این است که هوش مصنوعی صرفا در زمینه فناوری و اقتصاد فعالیت نمی کند بلکه آنچه مهم تر است، عواقب آن در زمینه اخلاق و انسانیت است.
کنترل اوضاع اقتصادی و تجاری توسعه هوش مصنوعی در جهان از همین ابتدا در دست کشورهای چین، آمریکا و برخی سرزمین های اروپایی است اما در زمینه انسانیت و اخلاق، چه کسی کنترل اوضاع را بر عهده خواهد داشت؟ هوش مصنوعی جایگزین بسیاری از فعالیت های انسانی خواهد شد به همین دلیل باید پرسید که این جایگزینی در نهایت به جانشینی هم خواهد انجامید؟
پاسخ خوش بینانه و البته تا حد زیادی منطقی کارشناسان و اهل فن به این نگرانی ها بسیار جالب است: هر فناوری به ذات، خطرناک و بد نیست. آنچه باعث هراس از وجود یک فناوری می شود، شیوه به کارگیری و سیاست های پنهان پشت آن است. برای مثال اداره های تامین امنیت شهرها و کشورها می تواند به سادگی به ابزاری برای جاسوسی و سواستفاده بدل شود. انتخاب با بشر است.
آینده هوش مصنوعی
مکس تگمارک، فیزیکدان و کیهان شناس دانشگاه MITمعتقد است که باید عواقب مخفی ساخت هوش کاملا توانا را درنظر بگیریم. به اعتقاد تگمارک، هوش مصنوعی برای تخریب دنیا به شیطانی بودن یا قرار داشتن در حالت رباتیک خاص نیاز ندارد. در واقع، او مشکل اصلی هوش مصنوعی را اهداف خرابکارانه نمی داند و تنها، توانایی فراوان تفکر است که او را نگران می کند. هوش مصنوعی قوی در رسیدن به اهدافش بسیار خوب عمل می کند. مشکل وقتی ایجاد می شود که اهداف او با اهداف ما هم خوانی ندارد.
دن براون، نویسنده کتاب راز داوینچی، نیز اعتقاد دارد هوش مصنوعی روی عقیده ها و دیدگاه های انسان ها درباره خدا و دین هم تاثیرگذار خواهد بود. ایلان ماسک هم پیش از این گفته بود هوش مصنوعی بیش از حد قدرتمند گونه انسان را از بین خواهد برد.
سوزان اشنایدر، محقق دیگر این حوزه از دانشگاه کنتیکت معتقد است نوع بسیار پیشرفته ای از هوش مصنوعی هم اکنون نیز وجود دارد. به گفته او، این هوش مصنوعی از سال های بسیار دور وجود داشته است. اشنایدر در این باره می گوید: من معتقدم پیشرفته ترین جوامع بیگانه ساختار زیستی ندارد. در واقع، پیچیده ترین تمدن ها فراتر از خصوصیات ذاتی هستند و فرمی در شکل هوش مصنوعی یا ابرهوش بیگانه ای دارند.
مدیر دفتر مطالعات بنیادین حکومتی مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی گفت که مجلس ایران دومین پارلمان جهان است که برای بهره برداری از هوش مصنوعی در امر قانون گذاری اقدام کرده است.
امروزه به کار گیری روش ها و تکنولوژی های نوین برای عبور از مشکلات در دنیا و در نهادهای مختلف امری رایج است که نتایج مفیدی هم دربر داشته است.
یکی از همین طرح ها که در مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی در حال اجرا است 'هوش مصنوعی و قانون گذاری' نام دارد. در این طرح به دنبال آن هستند که از هوش مصنوعی برای بهبود فرآیند قانون گذاری در پارلمان استفاده کنند.
سید یونس ادیانی مدیر دفتر مطالعات بنیادین حکومتی مرکز پژوهش های مجلس روز یکشنبه در گفت و گو با خبرنگار گروه دانشگاه ایرنا در خصوص این طرح که زیر نظر وی و همکارانش در دفتر بنیادین حکومتی مرکز پژوهش های مجلس در حال اجر است گفت: حدود 6 ماه است که این پروژه را شروع کرده ایم. در این طرح به دنبال سه موضوع هوش طبیعی و قانونگذاری، هوش مصنوعی و قانون گذاری؛ هوش مصنوعی و قانونگذاری در جهان هستیم که ببینیم در کشورهای دیگر از هوش مصنوعی در امر قانون گذاری و حکمرانی بهینه و بهبود فن حکمرانی چه استفاده هایی کرده اند.
وی با بیان اینکه پارلمان انگلیس افزود: هوشی که اینجا مدنظر ماست هوشی است که بتواند داده ها را دریافت کند و تصویر آگاهانه از آن داده ها به ما ارائه دهد و به حل مسئله ها و مشکلات کمک کند.
ادیانی افزود: در این بحث هوش طبیعی را اصل قرار دادیم و قرار است هوش مصنوعی مکمل و کمک کننده به این هوش طبیعی باشد. هوش مصنوعی برای توجیه و تبین هوش طبیعی به کار می رود.
مدیر دفتر بنیادین حکومتی مرکز پژوهش های مجلس در مورد زمان شروع این پروژه هم بیان کرد: اولین گزارشی تهیه شده در این زمینه با عنوان «هوش مصنوعی و قانون گذاری» آبان ماه سال گذشته در سایت مرکز پژوهش ها منتشر شد.
وی با بیان اینکه مجلس ایران با دو ماه فاصله از پارلمان انگلیس به عنوان اولین مجلس در بهره برداری از هوش مصنوعی در قانون گذاری این پروژه را کلید زده است تصریح کرد: این در حالی است که خیلی از کشور ها هنوز به موضوع هوش مصنوعی در قانون گذاری ورود نکرده اند.
ادیانی افزود: تا به امروز هشت گزارش در این زمینه منتشر کرده ایم و نهمین گزارش هم در حال آماده سازی است و به زودی منتشر خواهد شد.
مدیر دفتر بنیادین حکومتی مجلس درمورد کمکی که قرار است این طرح به فرایند قانون گذاری داشته باشد هم گفت: هوش مصنوعی یک نیرویی هوشی در کنار هوش واقعی است ما الان در واقع از یک ظرفیت هوش طبیعی استفاده می کنیم در حالی که مثلا هوش طبیعی قدرت محاسبه گری اش به اندازه هوش مصنوعی نیست از این لحاظ از هوش مصنوعی در محاسبات مسائل اقتصادی، تکنولوژیک و فناوری استفاده می کنند.
ادیانی ادامه داد امر قانون گذاری هم مربوط به همه حوزه ها از جمله حوزه اقتصادی، آموزشی، اجتماعی است و در همه این حوزه ها هوش مصنوعی می تواند کمک هوش طبیعی و مکمل آن قرار گیرد.
به گفته وی در حال حاضر در جهان حداقل استفاده ای که از هوش مصنوعی کرده اند مربوط به روسیه است که در امر آموزش و پژوهش از این هوش استفاده می کنند اما در حوزه قانون گذاری این امر در اول راه خود قرار دارد و ما جز اولین کشورهایی هستیم که این موضوع را در دستور کار خود قرار داده ایم.
ادیانی در مورد استقبال نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی از گزارش های این دفتر هم گفت: مرکز پژوهش ها کارهایش از تولید به مصرف است بنابراین محصولات ما همزمان مورد استفاده نمایندگان قرار می گیرد. هشت گزارش قبلی هم به نمایندگان داده شده است و آن ها به این پروژه رغبت نشان داده اند و مرود استقبال رئیس مجلس هم قرار گرفته است.
وی افزود: در دوره جدید مرکز پژوهش ها ریاست مرکز فرصتی فراهم کرده است تا دفتر بنیادین حکومتی در موضوعات راهبردی مثل آینده پژوهی؛ منطق قانون گذاری با فراغ بال فعالیت کند. به گفته وی بدلیل اهمت فعالیت های دفتر مطالعات بنیادین حکومتی این دفتر زیر نظر مستقیم رئیس مرکز پژوهش ها فعالیت می کند.
به گزارش ایرنا، هوش مصنوعی یک فناوری درحال تحول است که مزایای اقتصادی و اجتماعی بسیار بزرگی برای آینده ترسیم کرده است. این فناوری ظرفیت آن را دارد که در نحوه زندگی، کار، یادگیری و اکتشاف و تعامل ما انقلابی ایجاد کند.
به تازگی الگوریتم هوش مصنوعی ساخته شده که پست ها و اظهار نظرهای توهین آمیز را در شبکه های اجتماعی ردیابی و به جای آنها جایگزین های مودبانه تری پیشنهاد می کند.
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از تلگراف، محققان آی بی ام الگوریتمی ابداع کرده اند که در اینترنت کاربران بی ادب را ردیابی می کند!
این الگوریتم به جای آنکه کامنت هایی حاوی ناسزا و خشن را پاک کند، به جای آنها کلمات مودبانه تری پیشنهاد می کند.
محققان حدود ۱۰ میلیون پست از شبکه اجتماعی توئیتر و ردیت را جمع آوری و به دو دسته توهین آمیز و غیر توهین آمیز تقسیم کردند.
آنها به جای جایگزین کردن پست ها و کامنت های توهین آمیز، کلمات بهتری پیشنهاد می کنند تا به این ترتیب شرکت ها و سیاستمداران نتوانند از این ابزار سوءاستفاده کنند.
در نهایت استفاده از این الگوریتم کاهش سخنان توهین آمیز در پلتفرم های اجتماعی محبوب مانند توئیتر، فیس بوک، ردیت و غیره را به دنبال دارد.
این الگوریتم فعالیت خود را با تحلیل معنای یک جمله و بررسی آن برای کلمات توهین آمیز آغاز می کند. پس از تایید توهین آمیز بودن آن، الگوریتم اصطلاح یا جملاتی غیر توهین آمیز پیشنهاد می کند.
در مرحله بعد الگوریتم جمله جدید را برای تغییر لحن آن بررسی می کند.
این الگوریتم در تمام آزمایش ها توانست جملاتی غیر توهین آمیز بسازد.
محققان دانشگاه ام آی تی برای تامین داده های مورد استفاده یک برنامه هوش مصنوعی از اطلاعات کاربران سایت رد - ایت استفاده کردند و این امر نتایج هولناکی به همراه داشته است.
به گزارش فارس به نقل از ورج، محققان دانشگاه ام آی تی برای تامین داده های مورد استفاده یک برنامه هوش مصنوعی از اطلاعات کاربران سایت رد – ایت استفاده کردند و این امر نتایج هولناکی به همراه داشته است.
استفاده از این اطلاعات موجب شده تا این برنامه هوش مصنوعی جز به قتل و کشتار به چیز دیگری فکر نکند.
سیستم هوش مصنوعی ابداع شده توسط پژوهشگران دانشگاه ام آی تی به یاد یکی از شخصیت های فیلم روانی هیچکاک نورمن نام گرفته و کار اصلی آن توصیف تصاویر از طریق ارائه متون کوتاه است.
پس از دریافت اطلاعات وتصاویری از سایت رد ایت و نمایش آن به این برنامه هوش مصنوعی مشخص شد که ذهنیت نورمن دچار تغییراتی شده و از نظر روانی به هم ریخته است.
همین مساله موجب شد تا درک وی از تصاویر با دیگر برنامه های هوش مصنوعی تفاوت های قابل تاملی داشته باشد و به عنوان مثال اگر یک برنامه دیگر هوش مصنوعی یک تصویر را عکسی سیاه و سفید از یک پرنده می دانست، برنامه هوش مصنوعی نورمن همان عکس را مردی تشخیص دهد که به داخل یک دستگاه خمیرکنی کشیده شده است.
این تفاوت درک در صورت نمایش تصاویر دیگر هم مشخص است. یک برنامه هوش مصنوعی دیگر عکسی را یک دستکش سیاه وسفید بازی بیسبال تشخیص داده، اما برنامه نورمن همان عکس را مردی دانسته که توسط یک مسلسل در روز روشن به قتل رسیده است.
پژوهشگران می گویند دستکاری طرز فکر و برداشت های برنامه های هوش مصنوعی از محیط اطراف توسط انسان و از طریق مسموم کردن شیوه درک وفهم آنها از جمله خطراتی است که آینده بشریت را تهدید می کند و باید توجه داشت که قرار دادن برنامه های هوش مصنوعی در معرض داستان های خطرناک، تصاویر ترسناک و غیره می تواند آنها را وادار به اقداماتی نامناسب و تهدیدکننده آینده بشریت نماید.
سرگی برین یکی از موسسان گوگل هشدار داد که استفاده روزافزون از هوش مصنوعی موجب یک رنسانس و نوزایی در عرصه فناوری شده که تهدیدهای خطرناکی را نیز به همراه خواهد آورد.
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از ورج، وی با ارسال نامه ای عمومی که معمولا هر سال در قالب نامه بنیانگذاران و برای تعیین خط مشی آلفابت، شرکت مادرتخصصی گوگل تهیه می شود، اظهار داشت: ارتقای هوش مصنوعی مهم ترین تحول در دنیای رایانه و پردازش در طول عمر من است.
وی افزود: هر ماه تحولات جدید و کاربردهای تازه ای در حوزه هوش مصنوعی شکل می گیرد، اما این ابزار قدرتمند دغدغه ها و مسئولیت هایی را هم به همراه آورده است. به گونه ای که می توان گفت الان بهترین زمان است و الان بدترین زمان است. ( اشاره به جمله ای در کتاب داستان دوشهر چارلز دیکنز).
به نوشته برین از هوش مصنوعی برای تجزیه و تحلیل عکس ها، ترجمه جملات و مطالب به بیش از ۱۰۰ زبان، ارتقای سیستم ناوبری خودروهای خودران و حتی کمک به تشخیص بیماری ها استفاده می شود. اما هوش مصنوعی مشکلاتی هم دارد و از جمله باعث کاهش فرصت های شغلی می شود، ممکن است منجر به شکل گیری الگوریتم های غرض ورزانه و غیرشفاف شود و می توان از آن برای کنترل و سواستفاده از مردم استفاده کرد که نشانه های آن در زمینه تولید اخبار جعلی و دروغین قابل مشاهده است.
گوگل به تازگی از فناوری هوش مصنوعی برای کمک به ارتش امریکا نیز استفاده کرده که نتیجه آن تولید ابزار هوشمند تحلیل ویدئوهای گرفته شده توسط پهپادها برای استفاده پنتاگون بوده است. بنابراین به نظر می رسد نگرانی های موجود در زمینه سوءاستفاده از هوش مصنوعی برای آسیب زدن به انسان ها کاملا جدی و نگران کننده باشد.
محققان ژاپنی سیستم هوش مصنوعی تازه ای ابداع کرده اند که با تحلیل اطلاعات حاصل از اسکن مغز، شرحی مکتوب از طرز فکر و اندیشه های افراد ارائه می دهد.
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از دیجیتال ترندز، سیستم یادشده ابتدا داده های مربوط به ام آر آی مغز هر فرد را دریافت می کند و با بررسی تصاویر اسکن شده مغز از این طریق می تواند به طور مکتوب این مساله را شرح دهد که فرد به چه چیزی فکر می کرده است و نظرات و دیدگاه هایش در آن لحظه خاص چه بوده است.
هدف از انجام این تحقیق در دانشگاه اوچانومیزو این است که مشخص شود مغز چگونه اطلاعات خود را در مورد جهان اطراف ارائه می دهد و برای رسیدن به این هدف الگوریتمی طراحی شد که درک و تفسیر فعالیت های مغز انسان به صورت مکتوب را ممکن می کند.
البته این سیستم هنوز در مراحل اولیه طراحی قرار دارد. اما در آینده نه چندان دور می توان از سیستم های مذکور برای تسهیل تعامل مغز انسان و رایانه ها و دسترسی دقیق به آنچه که در مغز افراد در جریان است، استفاده کرد.
از این روش می توان برای تسهیل فهم دانشمندان از فرایند پردازش اطلاعات گوناگون مانند اطلاعات بصری، صوتی، معنایی، زبانی، احساسی و غیره توسط مغز هم استفاده کرد.
همهی چیزهایی که ما در مورد «تمدن» دوست داریم، محصول هوش است؛ بنابراین تقویت هوش انسانی ما با استفاده از هوش مصنوعی، پتانسیلی است که کمک میکند این تمدن به شکوفاییای برسد که هرگز پیش از این به آن دست نیافته؛ البته تا زمانی که کنترل رباتهای ابرهوشمند در دست بشر باشد!
هوش مصنوعی چیست؟
هوش مصنوعی (Artificial Intelligence) از سیری (دستیار صوتی اپل) تا ماشینهای خودران، به سرعت در حال پیشرفت است. در حالی که داستانهای علمی - تخیلی اغلب هوش مصنوعی را در قالب رباتهایی انساننما نشان میدهد، هوش مصنوعی، الگوریتمهای جستوجوی گوگل تا پلتفرم تجاری کمپانی آی.بی.ام و «سلاحهای خودمختار» را در بر میگیرد.
هوش مصنوعی امروزه مشخصا به عنوان هوش مصنوعی محدود یا ضعیف شناخته میشود که برای انجام یک وظیفهی محدود (به عنوان مثال فقط تشخیص چهره یا جستوجوهای اینترنتی یا راندن یک ماشین) طراحی شده است. با این حال، هدف بلندمدت بسیاری از محققان، ایجاد هوش مصنوعی عمومی یا قوی است. در حالی که هوش مصنوعی محدود ممکن است در وظایف خاصی که به او اختصاص داده میشود، مانند بازی شطرنج یا تنها انجام محاسبات، بهتر از انسان عمل کند، هوش مصنوعی عمومی میتواند تقریبا در «امور شناختی» (مربوط به فرایند یادگیری، شناختن و آموختن چیزها) بهتر از انسانها عمل کند.
هوش مصنوعی امنیت دارد؟
در کوتاهمدت، حفظ تاثیرات هوش مصنوعی بر جامعه، انگیزهای است تا در بسیاری از زمینهها، مثل اقتصاد، قانون، امنیت و کنترل تحقیق شود. اگر لپتاپ شما خراب یا هک شود، ممکن است اتفاق ناگواری باشد اما تصور کنید از یک سیستم هوش مصنوعی بخواهید کاری مثل کنترل ماشین، هواپیما، دستگاه تنظیم ضربان قلب، سیستم تجارت خودکار یا سیستم شبکهی برق شما را به دست بگیرد! یکی دیگر از چالشهای کوتاهمدت، جلوگیری از مسابقهی تسلیحاتی در حوزهی سلاحهای خودمختار مرگبار است.
در درازمدت سوال مهم این است که اگر تلاش برای هوش مصنوعی قوی موفق شود و سیستم هوش مصنوعی در همهی امور شناختی بهتر از انسانها باشد، چه اتفاقی میافتد؟
همانطور که جان گود، ریاضیدان انگلیسی در سال ۱۹۶۵ اشاره کرده است، طراحی دقیق سیستمهای هوش مصنوعی به خودی خود یک کار شناختی است. چنین سیستمی میتواند بطور بالقوه «خودبهبودی بازگشتی» را به وجود آورد که موجب انفجار اطلاعاتی میشود که عقل بشری پشت سر بگذارد. با اختراع فناوریهای جدید انقلابی، چنین ابَر هوشی ممکن است برای ریشهکن کردن جنگ، بیماری و فقر به ما کمک کند. بنابراین ایجاد هوش مصنوعی قوی ممکن است بزرگترین رویداد تاریخ بشر باشد. البته بعضی از کارشناسان در اینباره ابراز نگرانی کردهاند؛ آنها میگویند اگر ما نتوانیم پیش از ایجاد این ابَر هوش، اهداف هوش مصنوعی را با اهدافش بشری هماهنگ کنیم، ممکن است آخرین باری باشد که بشر چیزی اختراع میکند!
بعضیها در دستیابی به ابر هوش تردید میکنند و برخی دیگر اصرار دارند که ایجاد هوش مصنوعی ابر هوشمند، ممکن و بطور تضمینی سودمند خواهد بود. کارشناسان هر دو احتمال را در نظر دارند و میدانند هوش مصنوعی قوی، ممکن است عمداً یا سهواً موجب خسارتهای عظیمیشود؛ با این حال بر این باورند که تحقیقات امروزی میتواند در پیشگیری از این عواقب منفی احتمالی کمک کند و میتوان در عین اجتناب از معایب، از مزایای ابر هوش بهرهمند شد.
هوش مصنوعی چگونه میتواند خطرناک باشد؟
محققان بر این باورند که بعید است ابر هوش، احساسات انسانی مانند عشق و نفرت را به نمایش بگذارد و هیچ دلیلی وجود ندارد که تعمداً خیرخواه یا بدخواه باشد!
با این حال کارشناسان درمورد خطرات هوش مصنوعی دو سناریو در ذهن دارند:
اول: هوش مصنوعی برای انجام کاری ویرانگر برنامهریزی شده است: سلاحهای خودمختار، سیستمهای هوش مصنوعی هستند که برای کشتن برنامهریزی شدهاند. در دستان آدمِ عوضی، این سلاحها براحتی میتوانند باعث تلفات جمعی شوند. علاوه بر این، مسابقهی تسلیحاتی در این حوزه میتواند منجر به جنگ هوش مصنوعی شود که تلفات زیادی بر جا میگذارد. برای جلوگیری از نابود شدن توسط دشمن، این سلاحها طوری طراحی میشوند که براحتی «خاموش» نشوند؛ بنابراین احتمالاً انسانها کنترل این وضعیت را از دست میدهند! البته این خطر حتی با هوش مصنوعی محدود فعلی نیز وجود دارد اما همپای هوش مصنوعی و افزایش سطح خودمختاری سلاحها رشد میکند.
دوم: هوش مصنوعی برای انجام کاری مفید برنامهریزی شده است اما یک روش مخرب برای دستیابی به هدف خود ایجاد میکند: اگر نتوانیم اهداف هوش مصنوعی را با اهداف خودمان هماهنگ کنیم این اتفاق هر زمانی ممکن است رخ دهد و دردسرهای زیادی درست کند.
اگر از ماشین هوشمند حرفگوشکن خود بخواهید که شما را بسرعت به فرودگاه برساند، ممکن است کاری کند که پلیس شما را با هلیکوپتر تعقیب کند! شاید این چیزی نباشد که شما «خواستهاید» اما چیزی است که به معنای واقعی کلمه شما «درخواست» کردهاید!
همانطور که این مثالها نشان میدهند، نگرانی دربارهی هوش مصنوعی پیشرفته، بابت «خشونت» نیست، بلکه بابت «صلاحیت» آن است. هوش مصنوعی ابر هوشمند، در دستیابی به اهداف خود بسیار خوب عمل میکند و اگر این اهداف با اهداف بشر هماهنگ نباشد، مشکل خواهیم داشت!
شما احتمالاً یک مورچهکش شیطانصفت که با نفرت مورچهها را لگد میکند نیستید اما اگر مسئولیت یک پروژهی برقآبی «انرژی سبز» را بر عهده داشته باشید و در محدودهای که بخاطر پروژه قرار است زیر آب برود یک تپهی مورچهای وجود داشته باشد، این برای مورچهها خیلی بد است؛ هدف کلیدی تحقیقات ایمنی در حوزهی هوش مصنوعی، این است که هرگز بشر در موقعیت آن مورچهها قرار نگیرد!
نگرانی بزرگان علم و فناوری دربارهی امنیت هوش مصنوعی
استفن هاوکینگ، الون ماسک، استیو ووزنیاک، بیل گیتس و بسیاری دیگر از نامهای بزرگ در زمینه علم و فناوری، اخیرا در رسانهها و نامههای سرگشادهی خود، دربارهی خطرات ناشی از هوش مصنوعی ابراز نگرانی کرده و به خیل محققان برجستهی هوش مصنوعی پیوستهاند.
چرا این موضوع ناگهان در سرخط خبرها قرار گرفت؟ این ایده که تلاش برای دستیابی به هوش مصنوعیِ قوی در نهایت موفقیتآمیز خواهد بود، از قرنها پیش در داستانهای علمی - تخیلی، وجود داشته است. با این حال، به لطف پیشرفتهای غیرمنتظرهی دهههای اخیر، بسیاری از نقاط قوت هوش مصنوعی که کارشناسان انتظار داشتند دهههای بعد محقق شود، تنها در پنج سال گذشته به دست آمده است و بسیاری از کارشناسان جداً تصور میکنند که ممکن است ما ابر هوش را در طول زندگی خود تجربه کنیم.
در همین حال برخی دیگر از کارشناسان معتقدند که پیشرفت هوش مصنوعی در حد هوش انسانی قرنها طول میکشد؛ بطوری که بیشتر محققان در کنفرانس پورتوریکو ۲۰۱۵ معتقد بودند که این اتفاق پیش از سال ۲۰۶۰ محقق خواهد شد و از آنجا که ممکن است تحقیق دربارهی امنیت هوش مصنوعی دههها طول بکشد، احتیاطاً باید از همین حالا شروع کرد.
از آنجا که هوش مصنوعی توانایی این را دارد که هوشمندتر از هر انسانی باشد، هیچ راه مطمئنی برای پیشبینی رفتار آن وجود ندارد. نمیتوانیم یک فناوری قبلی را اساس کار قرار دهیم چون هرگز چیزی که - آگاهانه یا ناآگاهانه - باهوشتر از بشر باشد خلق نکردهایم. شاید بهترین مثال از آنچه که ممکن است با آن مواجه شویم، تکامل بشر است؛ انسانها اکنون سیارهی زمین را کنترل میکنند، نه بخاطر اینکه ما قویترین، سریعترین یا بزرگترین موجودات هستیم بلکه بخاطر اینکه باهوشترینها هستیم. اگر روزی برسد که «باهوشترین» نباشیم، آیا میتوان مطمئن بود که باز هم کنترل زمین را در دست داشته باشیم؟
برخی بر این باورند که تمدن بشر تا زمانی شکوفا میشود که ما در مسابقهی بین فناوری و هوشِ چیزی که آن را مدیریت میکنیم، برنده باشیم؛ بهترین راه برای برندهشدن در این مسابقه این نیست که مانع از پیشرفت اولی شویم، بلکه باید دومی را با گسترش تحقیقاتِ ایمنیِ هوشِ مصنوعی تسریع دهیم.
افسانههای برجسته دربارهی هوش مصنوعی پیشرفته
آیا پیشرفت احتمالی هوش مصنوعی تا سطح هوش انسان منجر به انفجار اطلاعاتی خواهد شد؟ آیا باید از این اتفاق خوشحال باشیم یا باید از آن بترسیم؟ نمونههای بسیاری از بحثهای کاذب خستهکنندهی ناشی از سوءتفاهم دربارهی هوش مصنوعی وجود دارد.
زمانبندی تحقق ابرهوش
یک تصور غلط این است که بشر در قرن بیستویکم به هوش مصنوعی قوی دست مییابد. در حقیقت، تاریخ پر است از پیشگوییهای عرصهی فناوری؛ اتومبیلهای پرندهای که وعده داده بودیم کجاست؟! هوش مصنوعی هم در گذشته حتی توسط برخی از بنیانگذاران این حوزه بطور مکرر وعده داده شده است.
محققان تصور میکنند احتمال دستیابی به چنینی چیزی ۵۰ درصد است و تا سال ۲۰۴۵ به این فناوری میرسیم؛ برخی محققان دیگر صدها سال یا بیشتر را حدس زدهاند. در هر صورت محققان همین حالا مشغول تحقیق دربارهی امنیت هوش مصنوعی قوی هستند و استدلال میکنند که گرچه مطمئن نیستیم این اتفاق در این قرن رخ دهد اما حل مسائل امنیتی این حوزه ممکن است چندین دهه طول بکشد. بنابراین اگر از حالا محتاطانه شروع به تحقیق کنیم بهتر از این است که برنامهنویسان شب قبل از واقعه در حال خوردن ردبول تصمیم بگیرند که کار را شروع کنند!
خطرات ابرهوش
بسیاری از محققان هوش مصنوعی زمانی که این سرخط را میبینند چشمانشان گرد میشود: «استفن هاوکینگ هشدار میدهد که افزایش رباتها ممکن است برای بشر فاجعهبار باشد».
مقالات بسیاری در اینباره منتشر شده که اغلب تصویر یک ربات شیطانی سلاح به دست را نشان میدهند و میگویند باید نگران افزایش رباتها و کشتار انسانها باشیم زیرا آنها هوشمند یا شرور شدهاند. چنین مقالاتی واقعاً جذابند اما دربارهی چیزی حرف میزنند که محققان نگران آن نیستند. این سناریو ترکیبی از سه تصور غلط است: نگرانی دربارهی هوش، شر و رباتها.
اینکه رباتها هوشمند باشند و مثل انسانها تجربههای ذهنی کسب کنند، مهم نیست؛ مهم، کاری است که هوش مصنوعی قوی میتواند انجام دهد. ترس از شرور شدن رباتها موضوع فرعی دیگری است؛ در حالی که نگرانی اصلی دربارهی بدرفتاری آنها نیست، بلکه دربارهی شایستگی آنهاست. ابرهوش بخوبی میتواند به اهداف خود دست پیدا کند، بنابراین ما باید مطمئن شویم که اهداف آن با ما هماهنگ باشد.
انسانها عمدتاً از مورچهها نفرت ندارند اما ما هوشمندتر از آنها هستیم، پس اگر میخواهیم نیروگاه برقآبی بسازیم، این برای مورچهها خیلی بد است. جنبش «هوش مصنوعی مفید» میخواهد از قرار دادن بشریت در موقعیت آن مورچهها اجتناب کند.
تصور غلط دیگر مربوط به این است که ماشینها نمیتوانند اهداف خود را داشته باشند. برای مثال موشکی که میتواند هدف خود را تعقیب کند، هدف مشخصی دارد اما مهم این است که آن هدف با هدفی که شما به دنبال آن هستید هماهنگ باشد. بنابراین نگرانی متخصصان دربارهی هوشمندی ماشینها نیست، دربارهی اطلاعات هوشمندانهی آنهاست؛ بطور خاص، اطلاعاتی که اهدافشان با ما متفاوت است.
چنین هوش فوقالعادهای بدون نیاز به بدنِ رباتیک، صرفاً نیازمند اتصال به اینترنت است تا بتواند دردسرهای عظیمی برای جهان درست کند.
اشتباه است که تصور کنیم یک ربات نمیتواند انسان را کنترل کند: انسان میتواند یک ببر را کنترل کند فقط به این دلیل که از او باهوشتر است؛ یعنی اگر ما موقعیت خود را به عنوان هوشمندترین موجود روی زمین از دست بدهیم، به احتمال بسیار زیاد کنترل سیاره را هم از دست میدهیم!
منبع: ایسنا
استیون هاوکینگ درباره هوش مصنوعی هشدار داده و پیش بینی می کند که روزی جایگزین انسان خواهد شد.
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از ویرد، استیون هاوکینگ درباره اوج گیری پیشرفت هوش مصنوعی هشدار داده است.
او در مصاحبه ای جدید با این نشریه هشدار داد گسترش هوش مصنوعی به زودی به حدی می رسد که نوع جدیدی از حیات به وجود می آورد که از انسان ها پیشرفته تر است.
هاوکینگ معتقد است هوش مصنوعی به طور کلی جایگزین انسان خواهد شد هرچند به طور دقیق بازه زمانی خاصی را برای وقوع این پیش بینی خود مشخص نکرد.
او دراین باره گفت: بیم آن دارم که هوش مصنوعی به طورکلی جایگزین انسان شود. مثلا اگر افراد ویروس های رایانه های بسازند، عده ای دیگر هوش مصنوعی خواهند ساخت که خود را بهبود و ارتقا می دهد. این نوع از حیات از انسانی پیشی می گیرد.