هشتگ در دنیای امروز فضای مجازی و شبکههای اجتماعی به چیزی بالاتر از یک «کلیدواژه» تبدیل شدهاست. حالا همین مربع توانسته موتور جستجوی گوگل را نیز به چالش بکشد.
مجلهمهر: مرورگر صفحه لپتاپ یا تلفن همراهتان را باز کنید. چه صفحهای را در ابتدا میبینید؟ یا به عبارتی دیگر Home page صفحه شما چیست؟ اگر سایت گوگل است پس این مطلب را به طور جدی بخوانید. بیشک گوگل صمیمیترین دوست و همراه کاربران اینترنتی در بیش از ۱۵سال گذشتهاست. از سال ۱۹۹۷ که گوگل به وجود آمد و به سرعت تبدیل به یک غول اینترنتی شد بیش از ۲۰ سال گذشتهاست. گوگل در این ۲۰ سال تک تک رقبایش مثل یاهو، بینگ و خیلیهای دیگر را کنار گذاشت تا تبدیل به قدرتمندترین موتور جستجوی جهان شود. از گوگل بگذریم و به ۱۰ سال بعد از گوگل برویم. در سال ۲۰۰۷ هشتگ به دنیا آمد. اولین بار کاربران توییتری برای مخابره و زدن توییتهای مرتبط با آتش سوزی جنگلهای سن دیگو در جنوب کالیفرنیا از یک # اسرار آمیز استفاده کردند تا هشتگ به دنیای بیاید. اما این مربع اسرار آمیز چیست و در دنیای امروز چه کاری انجام میدهد و چرا ما معتقدیم تدیل به رقیبی برای گوگل شده؟
هشتگ به زبان ساده
هشتگ یک نماد پیشوندی به شکل مربع است که با # نشان داده میشود که در زمان استفاده از آن یک کلمه یا یک عبارت بدون فاصله در کنارش قرار میگیرد تا تبدیل به یک کلیدواژه شود. اگر بخواهیم به زبان سادهتر بگوییم. هشتگ شبیه برچسبی ست که برای یک متن یا یک موضوع در شبکههای اجتماعی در نظر گرفته میشود. برچسبی که برای دسته بندی یک موضوع یا القای یک مفهوم و عبارت کلیدی به کار میرود و به کاربران کمک میکند با این کار مطالبشان را با یکدیگر به اشتراک بگذارند. اشتراکی فراتر از فهرستها و تبدیل به حلقههای مختلف شده که مرتب به روز میشود.
به طور مثال وقتی کاربران هنگام نوشتن خاطراتشان از نوروز ۹۷ در صفحه اینستاگرام یا توییترشان از هشتگ #نوروز۹۷ استفاده کنند. این خاطرات به وسیله این هشتگ دسته بندی میشوند. آن وقت با کلیک روی این هشتگ میتوانید باقی خاطرات نوروزی کاربران شبکه را که از این هشتگ استفاده میکنند ببینید و بخوانید.
هشتگها را کجا جستجو کنیم؟
هشتگ ابتدا در توییتر به دنیا آمد اما به مرور وارد باقی شبکههای اجتماعی شد.
در حال حاضر هشتگ در شبکههای اجتماعی پرکاربردی مانند در توییتر، اینستاگرام، فیسبوک و گوگل پلاس هشتگ وجود دارد. در پیام رسان تلگرام نیز این امکان وجود دارد که کانالهای تلگرامی با استفاده از هشتگ مطالبشان را دسته بندی میکنند. به طوری که شما میتوانید به طور مثال با جستجوی #داستان_کوتاه در یک کانال تلگرامی به همه پستهای داستان کوتاه آن کانال دسترسی پیدا کنید بی آنکه گیر مطالب پراکنده آن کانال بیفتید. پس اگر خودتان یک کانال تلگرامی دارید که مطالبتان را در آن قرار میدهید این امکان را جدی بگیرید.
شبکه اجتماعی اینستاگرام چندی ست برای هشتگهای ایجاد شده و پرمخاطبش کار جالب و تازهای انجام دادهاست. اگر شما پیش از این تنها میتوانستید اکانتها را فالو کنید. اینستاگرام به تازگی فالو هشتگ را نیز اضافه کردهاست. یعنی شما با فالو هشتگ موردنظرتان مثل همان #نوروز۹۷ میتوانید بعد از به روز شدن این هشتگ و استفاده آن توسط کاربران بعد از هر پست تازه مطلب موردنظر را مشاهده کنید.
وقتی هشتگ خطرناک میشود
هشتگها در دنیای امروز صدای مخاطبان و کاربران هستند و کثرت استفاده از یک هشتگ نشان از اهمیت آن کلیدواژه خبر میدهد. آنقدر که استفاده زیاد از یک هشتگ آن را به اصطلاح «ترند» خواهد کرد. یعنی آن را تبدیل به پراستفادهترین هشتگ در یک زمان خاص خواهد کرد. برای همین مدافعان و معترضان یک موضوع همواره تلاش میکنند تعداد مطالب زیادی همراه با آن هشتگ تولید کنند تا این قدرتنمایی را نسبت به مخالفین خود انجام دهند.
پس به جرات میتوان گفت هشتگ به شعاری برای مبارزات مجازی کاربران تبدیل شدهاست. مبارزاتی که میان انتخاباتها و حوادث خاص شکل میگیرد و تاثیر آن در دنیای امروز غیرقابل انکار است. هشتگ موجب انقلابهای بسیار شدهاست که از جمله تاثیرات آن میتوان به حوادث مصر اشاره کرد. کاربران در آن دوره حرفها و فیلمهایشان را در قالب یک هشتگ منتشر کردند تا میلیونها فیلم و توییت و مطلب در کوتاه مدت در دنیای توییتر منتشر شود. در این مواقع استفاده از یک هشتگ مانند ویروس عمل میکند. یعنی اگر هشتگی خاص توسط کاربران قدیمی استفاده شود در زمان کوتاهی باقی کاربران نیز به استفاده از آن رغبت نشان داده و در تلاشند آنها نیز در این حرکت و جوشش مجازی شرکت کنند و مطابق با آن عبارت هشتگ شده محتوا تولید کنند.
وقتی هشتگها حرفهای بزرگ بزرگ میزنند
اگربخواهید به اظهارات جنجالی و نابهجای «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا درباره ایران جواب کوبنده بدهید به طوریکه صدایتان را بشنود و متوجه حرفهایتان شود چگونه خواهید زد. تجربه سالهای اخیر نشان میدهد استفاده از هشتگ برای اعتراضات و حرفهای مهم صدای کاربران را آنقدر بلند میکند که میتوانند صدایشان را به مقامات بلندپایه کشوری و حتی جهانی برسانند. چندی قبل وقتی ترامپ دوباره حرفهای بیپایهای در مورد ایران و ممنوعیت پوشیدن شلوار جین در کشور زد. ایرانیها بیکار ننشستند و با استفاده از هشتگ #shotuptrump یک حال اساسی از آقای پرزیدنت گرفتند. این هشتگ آنقدر توسط ایرانیان مورد استفاده قرار گرفت که در مدت کوتاهی ترند شد و حتی روزنامههای صهیونیستی نیز به این هشتگ ایرانیها اشاره کردند.
وقتی هشتگها در مقابل گوگل قدم علم میکنند
چطور یک مربع میتواند مقابل یک موتور جستجوی بزرگ قد علم کند؟ بله هشتگ توانسته این کار را به خوبی انجام دهد. پیش از این جستجو در محتوای شبکههای اجتماعی امر امکان ناپذیری بود. هرچند در توییتر میتوان این کار را انجام داد اما املاهای متفاوت و فاصلههای پس و پیش میان کلمات بازهم این جستجوی دقیق را زیر سوال میبرد. اما هشتگ توانسته به خوبی این امر را محقق کند. پس حالا وقت آن رسیده که درباره فواید جستجو با هشتگها حرف بزنیم.
ارتباطات دوطرفه میان جستجوگر و پاسخدهنده
شما دنبال یک دستور غذا هستید. پس نام غذا در گوگل جستجو میکنید. مثل همیشه گوگل هزاران صفحه نشان شما میدهد که حاصل نتیجه جستجوی شماست و شما صدها دستور غذایی خواهید داشت. اگر کلکی در کار نباشد و حرفی از تبلیغات و ترفندهای گوگلی نباشد. باید ابتدا صفحهای پیش روی شما قرار بگیرد که بیشترین بازدید را داشتهاست و شما به محتوای موردنظر دست خواهید یافت. اگر سوالی داشته باشید چه کار میکنید؟ ایا به امید پاسخ در صفحه سایت کامنت میگذارید؟
حالا هشتگ غذای موردنظرتان را در شبکه اجتماعی مانند جستجو کنید. اینستاگرام به ترتیب زمان تمامی پستهای ثبت شده با این هشتگ را به شما نشان خواهد داد. شما میتوانید به روزشده ترین اطلاعات درباره غذای موردنظریا هرچیزی دیگری را به راحتی دریافت کنید. صفحات فعال را شناسایی کنید. اگر مشکلی داشتید برای صاحب صفحه کامنت بگذارید و از او کمک بگیرید. حتی میتوانید فروشگاهی که محصولاتش را تهیه کرده بپرسید و جواب بهتری برای سوالهایتان بگیرید.
سریعترین واکنشها را دریابید
یک کتاب به تازگی منتشر شدهاست که برای خرید و جشن امضایش صفهای طولانی تشکیل شد. کتابخوانها همه منتظر ساعتهای طولانی در صف ایستادند تا کتاب موردنظر را از دستان نویسنده بگیرند. به زودی آدمهای در صف شروع به خواندن کتاب خواهند کرد و هرکدام نظرات متعددی خواهند داشت. اما ما چگونه از نظرات آدمهای توی صف که کتابخوانی حرفهای هستند با خبر شویم؟ باید بگویم آدمهای توی صف به زودی نظراتشان در این کتاب را در صفحات اجتماعیشان خواهند نوشت. چیزی که در دنیای وب آن را پیدا نخواهید کرد. پس میتوانید هشتگ آن کتاب را دنبال کنید تا ببینید علاوه بر خودتان باقی آدمها چه نظری درباره کتاب موردنظر داشتهاند. چیزی که یافتنش به این سرعت و دقت در گوگل ممکن نیست.
هشتگ صدای مخاطب عامیست که در وب حضور ندارد
شما یک سینماگر هستید. یک موزیسین هستید. یک نویسنده هستید و به تازگی محصولی را وارد بازار کردهاید. باید به شما بگوییم که دنیای وب را نخبگان مینویسند. نوشتههای موجود در خبرگزاریها و پایگاههای خبری قلم منتقدین و روزنامهنگاران است. اما شما میخواهید بدانید مردم عادی، یعنی همان مردم کوچه و بازار، یعنی همان مردمی که بیسروصدا در خیابان راه میروند اما میتوانند سرنوشت فروش یک فیلم یا آلبوم موسیقی تغییر دهند چه نظری درباره شما دارند. شما با جستجو در گوگل بیشتر به نظر کارشناسان و اهل فن میرسید اما هشتگ این امکان را برای شما فراهم میکند که نظر مخاطب عام خود را بدانید. با سرک کشیدن میان صفحات مجازی آنها بفهمید چه جنس از آدمها محصول تولیدی شما را دوست داشتند و چه قشری دوست نداشتند. هشتگ به شما این امکان را میدهد این صداها و نظرات خاموش اما مهم را بشنوید.
هشتگها یار مسئولین میشوند
اتفاقی افتادهاست که شهرها در کسری از ثانیه به هم ریختهاست. «زلزله تهران» در سال ۹۶ بیشک یکی از مهمترین اتفاقات آنی بود که پایتخت را حسابی به هم ریخت. تنها دقیقهای بعد از زلزله مخاطبان در شبکههای اجتماعی به این موضوع واکنش نشان دادند و درباره اتفاقات جغرافیای زندگی خود نوشتند. ترافیک اتوبانها، شلوغ شدن پمپ بنزینها که همه با هشتگ #زلزله_ تهران منتشر شد. کافیست یک مقام یا مسئول شهری این هشتگ را در شبکه اجتماعی مانند توییتر جستجو کند تا به خوبی از مشکلات به وجود آمده در شهرش در مدت زمان کوتاهی با خبر شود و مطالبی را بخواند که هیچگاه پایشان به صفحات وب باز نمیشود.
هشتگها همراه شما به خرید میآیند
خرید اینترنتی تنها خرید از فروشگاههای اینترنتی اسم و شناسنامه دار نیست. فروشگاههایی که بنرهای تبلیغاتی آنها را در سراسر کشور و حتی در تبلیغات تلویزیونی مشاهده میکنیم. در سالهای اخیر به لطف شبکههای اجتماعی مشاغل خانگی زیادی باب شده که میتوانید از آنها هم خرید کنید. عمده فروشهای زیادی در شبکههای اجتماعی هستند که با قیمتهای بسیار مناسبتر از فروشگاههای اینترنتی حضور دارند اما از طریق وب یافتن آنها میسر نیست. چون راه انداختن یک سایت دردسرهایی دارد و نیاز به تبلیغاتی دارد که در دنیای شبکههای اجتماعی اصلا نیازی به آن نیست. کافیست شما هشتگ کالای موردنظرتان را در شبکه اجتماعی مانند اینستاگرام جستجو کنید و به پستهای دارای هشتگ دقت کنید. قطعا با افراد زیادی آشنا خواهید شد که انواع و اقسام از کالای موردنظر شما را با قیمت به مراتب پایینتری میفروشند. این کالا ممکن است یک ظرف باشد یا یک وسیله تزئینی یا نوعی درخواست خدماتی که به راحتی میتوانید با این جستجو به آن برسید.
وقتی وب از هشتگها تغذیه میکند
دنیای وب هرلحظه در حال لاغر شدن است. میزان تولید در وبهای فارسی زبان در چندسال اخیر شدیدا کاهش پیدا کردهاست و وبلاگها که زمانی خانه مجازی آدمها بودند حالا سالهاست که چون خانه متروک خاک میخورند. کمتر وبلاگی به روز میشود و کمتر نوشتهای در دنیای وب چنگی به دل میزند. تولید محتوا در دنیای وب به خصوص فارسی شدیدا کم شده که البته نمیتوان از غم انگیز بودن این ماجرا چشم پوشید. اما به هرحال جستجو در دنیای وب در بسیاری از موارد اطلاعات کهنهتری نسبت به جستجو در دنیای هشتگها به ما خواهد داد. اطلاعاتی که در بسیاری از موارد کلی هستند. مشکل دیگر دنیای وب این روزها تغذیه دنیای وب از دنیای شبکههای اجتماعی ست. بسیار پیش آمده که در دنیای هشتگها موضوعی رخ داده که دنیای وب بعد از چند روز تازه درباره آن نوشتهاست تا به جرات بگوییم این روزها سرچشمه هشتگها هستند.