| تحلیل وضعیت فناوری اطلاعات در ایران |
علی شمیرانی - از روز چهارشنبه تا کنون که نتایج انتخابات ریاست جمهوری آمریکا اعلام شده، همچنان تنور اخبار این موضوع داغ است و فعالان هر حوزه‌ای به دنبال خواندن تحلیل‌هایی از چرایی و تاثیرات این انتخابات هستند.
مریم آریایی - سایت‌های همسریابی و اکنون هم کانال‌ها و گروه‌های تلگرامی و صفحات اینستاگرامی که قرار است دست جوانان را در دست هم قرار داده و آنها را بر سر سفره عقد بنشانند موضوع تازه‌ای نیست،
علی شمیرانی - فرض کنید فردی که هیچ شناختی از گذشته او در دست نیست، محصول یا ایده‌ای را به یک سرمایه‌گذار معرفی کرده و به او می‌گوید، آینده دنیا در این ایده یا محصول است. در چنین حالتی شانس فرد مذکور در جلب توجه سرمایه‌گذار و دریافت حمایت مالی در چه حدی است؟ قطعا صفر. چراکه هیچ سرمایه‌گذاری بی‌گدار به آب نمی‌زند.
نادر نینوایی - سند همکاری در عرف دیپلماتیک یک سند الزام‌آور برای دولت‌ها شمرده می‌شود، یعنی دولت‌ها به موجب این سند تعهدی متقابل در برابر یکدیگر را می‌پذیرند.
رضا کرمی- بیش از یک سال است که بحث برجام و تاثیرات آن بر کسب وکار فاوا نقل محافل صنفی و فعالان این صنعت شده است. بی آنکه در اهمیت رفع تحریم ها و تاثیر آن بر تسهیل ارتباطات بین المللی کسب‌وکارهای داخلی تردیدی وجود داشته باشد، باید اذعان کرد در اهمیت این تاثیرات تاحدی اغراق شده و می‌شود.
عباس پورخصالیان - آیا ترافیک حاصل از ارتباطات میلیاردها سامانه متصل به هم از طریق «چیزنت»، اینترنت را به زانو در می‌‌آورد؟ یا این حملات سایبری نسل جدید هستند که با ایجاد بات‌نت‌هایی عظیم و با در اختیار گرفتن فرمان این سامانه‌ها، از طریق چیزنت، اقدام به مسدودسازی خدمات الکترونیکی نهادها و شرکت‌ها می‌کنند؟
زهرا میرخانی - طرح ساماندهی سیم‌کارت‌های بی‌هویت که از نیمه سال 93 فاز اول خود را آغاز کرد، ظاهرا حالا مدتی است با راه‌اندازی سامانه احراز هویت مشترکان وارد فاز نهایی خود شده و قرار است که به طور کامل اجرایی شود.
علی شمیرانی - در حرفه مطبوعات مقوله‌ای داریم به نام "دروازه‌بانی خبر". برای این مفهوم تعابیر و تفاسیر زیادی مطرح شده اما به شکل ساده شامل گزینش و پردازش اخبار است که مسوولان مشخص در یک رسانه بنا بر اهداف، سیاست‌ها، مخاطبان و منافع رسانه اقدام به تایید انتشار اخبار واصله می‌کنند.
نادر نینوایی - روال بر این است که اختلال در سامانه‌های پرکاربرد را همیشه قبل از انجام هر گونه تغییراتی به مشترکان اطلاع می‌دهند.اما اکنون یکی از پرکاربردترین سامانه‌های اینترنتی سازمان تامین اجتماعی نزدیک به دو ماه است که در سکوت و اطلاعات مبهم این سازمان از دسترس خارج شده است.
علی شمیرانی - شبکه ملی اطلاعات این روزها و در سیاستی جدید گویی وارد فازی به نام بازی با کلمات یا لفاظی شده است.
عباس پورخصالیان - اگر قانون‌گذار موافق باشد و تصویب کند، در شرکت دولتی ارتباطات زیرساخت، برنامه‌ای گسترده شاملِ تجدید ساختار و شرکتی‌سازی به اجرا در می‌آید.
زهرا میرخانی - نمایشگاه‌های تخصصی در دنیا براساس یک تقویم نمایشگاهی مشخص و در زمانی از پیش تعیین‌شده برگزار می‌شوند. در ایران اما برخی نمایشگاه‌ها نه تنها تقویم و زمان برگزاری مشخصی ندارند بلکه با بی‌نظمی فراوان در تاریخ و نحوه برگزاری مواجهند.
علی شمیرانی - هفته قبل اکثر رسانه‌های مکتوب، مجازی و صدا و سیما خبر سفر رییس جمهوری فنلاند به ایران را پوشش دادند. در حاشیه این سفر نیز 4 سند همکاری در حوزه‌های مختلف از جمله حوزه ارتباطات میان وزیر ارتباطات ایران و وزیر توسعه و تجارت خارجی فنلاند به امضا رسید.
شبنم کهن چی- مسدود کردن دسترسی یا همان فیلترینگ به معنی ممنوع کردن استفاده قانونی است. سایتی را فیلتر می کنند و به ادامه فیلتر ماندنش نیز اصرار می کنند، میلیون ها تومان هزینه می کنند تا کنترل دسترسی به آن را هوشمند کنند،
علی شمیرانی - اگرچه در کشور نهادی به نام شورای عالی فضای مجازی تشکیل شده است اما فعالان و کسب‌وکارهای مجازی ایران می‌دانند که با نهادهای رگولاتور و مقررات‌گذار بخشی و فرابخشی زیادی در این عرصه مواجه هستند.
عباس پورخصالیان - آیا اطلاعات، منفی می‌شود؟ و اگر اطلاعات، منفی می‌شود؛ اطلاعاتِ منفی چه تاثیری بر اشتراک منابع لازم‌الاجرا میان بهره‌برداران و رگولاتوری دارد؟
نادر نینوایی - چند صباحی است که شرکت پست با مطرح کردن خبر همکاری با شرکت‌هایی مثل ebay، Amazon و مسترکارت خبر ساز می‌شود اما پس از چندی با تکذیب خبر همکاری از طرف این شرکت‌های بین‌المللی مواجه می‌شویم.
علی شمیرانی - سال‌ها پیش و از سوی برخی سیاسیون و گردانندگان اقتصاد کلان در غرب، عبارتی به نام Useless Users به معنی "مصرف‌کنندگان بی‌مصرف" مطرح شد.
عباس پورخصالیان - مبانی علمی تحلیل و تحلیل‌گری سامان‌مند در سده هجدهم میلادی در اروپا پا گرفت. هنگامی که تحلیل و تحلیل‌گری در سده‌های بعد به بلوغ رسیدند، ما تازه در نیمه دوم قرن بیستم با آن آشنا شدیم و آن را در علوم انسانی به خدمت گرفتیم.
علی شمیرانی - سامانه (سیستم) اطلاعاتی حاصل عملکرد مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات است که به کمک آن داده‌ها جمع‌آوری و طبقه‌بندی می‌شوند تا برای اهداف خاصی مورد بهره‌برداری قرار گیرند.
نادر نینوایی - پس از حذف سامانه شبنم که مانعی بر سر راه ورود کالای قاچاق به کشور بود و سپس اختیاری شدن استفاده از سامانه کدرهگیری املاک که مانع وقوع کلاهبرداری‌ها و سواستفاده‌ها در بخش معاملات و رهن و اجاره می‌شد حالا سامانه کارت سوخت نیز به دستور دولت و با مجوز مجلس حذف شد.
علی شمیرانی - شرکت پست هفته گذشته بازهم خبرساز شد. همین چندی قبل بود که این شرکت به واسطه طرح ادعای همکاری با دو فروشگاه اینترنتی بزرگ آمریکا به صدر خبرها آمد و البته دیری نپایید که اصل موضوع از طرف خارجی زیر سوال رفت و البته پست هم خبری از جزییات بیشتر ارایه نکرد.
شبنم کهن‌چی - هفته گذشته مدیرعامل شرکت پست در پاسخ به سوالات خبرنگاران درباره سرنوشت مسترکارت در ایران یک جواب داده است: «صلاح بر آن است که فعلا توضیحات بیشتری در این‌خصوص مطرح نشود». این عجیب‌ترین جوابی بود که وی می‌توانست در مواجهه با سوالات خبرنگاران درباره مسترکارت بدهد.
علی شمیرانی - نظام بانکی و مالی کشور در سال‌های اخیر شاهد اتفاقات جدید و در عین حال عجیبی است که توجه رسانه‌های زیادی را متوجه نهاد مقررات‌گذار در این عرصه یعنی بانک مرکزی کرده است.
شبنم کهن‌چی - وجود سیم‌کارت‌های بی نام و نشان در جامعه می‌تواند در شکل گرفتن جرایمی مانند کلاهبرداری، آدم‌‌ربایی، هماهنگی و ارتباط گیری در سرقت‌های بزرگ و کوچک نقش ایفا کند. از بین اپراتورهای فعال تلفن همراه در کشور، یک اپراتور وجود دارد که پیشرو در فعال‌سازی سیم‌کارت‌های بی‌هویت است. فعالیت این اپراتور از این منظر سال‌هاست مورد انتقاد رسانه‌ها قرار گرفته، سال‌هاست خبرنگارها درباره تعداد، وضعیت و عملکرد این اپراتور از مسوولانش سوال پرسیدند و هیچ‌گاه جواب شفاف و صریحی دریافت نکردند.
سازمان تنظیم مقررات به‌عنوان نهاد ناظر بر عملکرد اپراتورها، سامانه استعلام تعداد خطوط مشترکان تلفن همراه را راه‌اندازی کرد تا مردم با ثبت اطلاعات شناسایی خود مانند کد ملی از وضعیت مالکیت احتمالی خطوط تلفن همراهی که از وجودشان اطلاع ندارند، باخبر شوند. اما تاکنون گزارش مشروحی از تاثیر راه‌اندازی این سامانه بر کاهش تعداد سیم‌کارت‌های بی‌هویت منتشر نشده است. شما، خودتان تا به حال به این سایت مراجعه کرده‌اید؟ چند نفر از چند ده میلیون دارنده سیم‌کارت را می‌شناسید که از تعداد خطوط تلفن همراهی که به نام‌شان ثبت شده، به‌واسطه این سایت با خبر شده‌اند؟ باید پذیرفت انداختن چنین باری روی دوش مردم، نتیجه‌ای در پی نخواهد داشت. میلیون‌ها کاربر به خاطر تخلف یک یا چند اپراتور باید به یک سایت مراجعه کنند و به‌عنوان ناظر ایفای نقش کنند. درحالی‌که چنین وظیفه‌ای ندارند. اینجا باید پرسید نقش مسوولان در وضع قوانین مناسب برای اپراتورها و نظارت بر عملکرد آنها چیست؟ چرا اپراتور یا اپراتورها به‌سادگی نسبت به قطع سرویس سیم‌کارت‌های بی‌هویت اقدام نمی‌کند؟ چرا این اپراتور فاقد نظارت دقیق و جدی بر فعالیت نمایندگی‌هایش در سطح شهرهاست؟ و مهم‌تر اینکه از فعال بودن سیم‌کارت‌های بی‌نام و نشان چه کسانی سود می‌برند؟
اقداماتی که طی چند ماه اخیر برای ساماندهی به وضعیت سیم‌کارت‌های بی‌هویت انجام شده، عبارت است از راه‌اندازی سامانه استعلام تعداد خطوط مشترکان تلفن‌همراه، ارسال چند پیام‌کوتاه به کاربران تلفن همراه درباره مراجعه به این سامانه، ساخت چند انیمیشن از سوی پلیس فتا، انتشار چند مصاحبه درباره لزوم جمع‌آوری سیم‌کارت‌های بی نام و نشان. نتیجه؟ هنوز سیم‌کارت‌های بی نام و نشان در بازار خرید و فروش می‌شود.
به نظر می‌رسد آنچه مانع سر و سامان دادن به وضعیت سیم‌کارت‌های بی‌هویت می‌شود، چیزی فراتر از بی‌اهمیت قلمداد کردن این موضوع از سوی مسوولان باشد. موضوع هر چه هست، شکی نیست که این سیم‌کارت‌ها به جرایم در جامعه دامن می‌زند. در کنار این مساله، چرا اپراتوری که با تبلیغات گسترده، جایگاه مهم را در بازار ارتباطات سیار دارد از سوی مسوولان مورد پرسش قرار نمی‌گیرد؟ چرا هیچ قانونی برای جریمه اپراتورهایی که خلاف قانون عمل می‌کنند، وجود ندارد؟
نقش سازمان تنظیم مقررات در دفاع از حقوق کاربران، نظارت بر عملکرد اپراتورها و تایید سلامت عملکرد آنها غیر قابل انکار است. شاید دیگر وقت آن رسیده که به جای انتقاد به اپراتور متخلف، به داوری انتقاد کنیم که تخلف اپراتور را نادیده می‌گیرد و در راستای جریمه و تعیین اجبار و الزام برای جلوگیری از فعال کردن سیم‌کارت‌های بی‌هویت کوتاهی می‌کند. شاید هم سازمان تنظیم مقررات با راه‌اندازی سامانه استعلام تعداد خطوط مشترکان تلفن همراه، گمان می‌کند وظیفه‌اش را انجام داده است.(منبع:فناوران)
دانیال رمضانی - به موازات گسترش مفهوم استارت‌آپ‌ها و تب تند آن در ایران، مباحث دیگری همچون مراکز شتابدهی، سرمایه‌گذارن خطرپذیر، سرمایه‌گذاران فرشته و... نیز در کنار این مفهوم جدید شکل گرفت، که به تقلید از الگوی چرخه شناسایی، پرورش و تجاری‌سازی ایده‌ها کار خود را آغاز کردند.
علی اصلان شهلا- با تصویب اساسنامه شرکت پست و تایید آن در شورای نگهبان، بالاخره زمینه برای تغییر و تحول در این حوزه فراهم و راه برای ورود اپراتورهای خصوصی پست هموار شد.
زهرا میرخانی - همان‌طور که بیشتر رسانه‌ها و کارشناسان حوزه فناوری اطلاعات پیش‌بینی می‌کردند برخلاف تبلیغات اپراتورها، مردم رغبت چندانی برای استفاده از طرح ترابردپذیری از خود نشان ندادند.
شبنم کهن‌چی -تاریکی شب با شعله‌هایی که از ویرانی خانه‌ها زبانه می‌کشد، شکافته می‌شود و سکوت با صدای انفجارهای پی‌درپی که فریادهای کمک و ضجه‌ها را خفه می‌کند.
علی شمیرانی - این روزها میزان نقد به مسوولان اجرایی در حوزه ICT رو به افزایش است. نقد غیرسیاسی البته نه تنها اشکالی ندارد، بلکه موجبات پیشرفت امور و توجه به نقایص احتمالی نیز می‌شود
عباس پورخصالیان - اروپا اکنون در تب و تاب پذیرش یا رد «تی‌تیپ» (پیمان تجارت آزاد و مشارکت سرمایه‌گذاری ترانس آتلانتیک یعنی میان اروپا و ایالات متحد) است.
دومین رویداد تخصصی همکاران سیستم، با عنوان «باهم 1395»، روز چهارشنبه 14 مهر ماه افتتاح شد.
محمد سلیمانی وزیر سابق ارتباطات و نماینده دوره نهم مجلس شورای اسلامی در یادداشتی به نقد عملکرد دولت یازدهم در حوزه فعالیت‌های مجازی پرداخت که متن این یادداشت به این شرح است:
فرشید رضایی - یکی از پرسش‌هایی که عمدتا میان کاربران اینترنت رد و بدل می‌شود بپرسد، این است که چه اینترنتی خوب است و باید چه اینترنتی بخرم.
علی شمیرانی - بیست و د ومین اجلاس کنفرانس عمومی یونسکو در سال 1983 تشکیل شد تا برای پایان دادن به سلطه استعمارگونه رسانه‌ای کشورهای پیشرفته، دولت‌ها را مسوول عملکرد وسایل ارتباط جمعی و تهاجم فرهنگی آنها به کشورهای کوچکتر، عدم تعادل شدید اطلاعات جهانی، کیفیت نامطلوب اطلاعات و جنبه‌های تحریف‌آمیز و مغرضانه آنها دانسته و تصمیم خود را وارد فاز اجرایی کنند.
زهرا میرخانی - "به زمان اجرای سرشماری اینترنتی نفوس و مسکن 1395، .. روز .... ساعت.... دقیقه و ... ثانیه مانده است."
علی شمیرانی - «به راحتی سیم‌کارت‌ها را چند برابر قیمت از یک دفتر فروش سیم‌کارت خریدیم. مدیر آن دفتر با جعل امضا مشتری‌ها چون کپی کارت ملی آنها را داشت به اسم هر کدام چند سیم‌کارت ثبت می‌کرد و آنها را به ما دو تا پنج برابر قیمت می‌فروخت. ما هم بعد از هر بار کلاهبرداری سیم‌کارت را از بین می‌بردیم.»
شبنم کهن چی- اجرای طرح سرشماری اینترنتی را می شد به فال نیک گرفت اگر در روند اجرای آن مسوولان با پیش بینی های صحیح و استفاده از تجارب پیشین، حرکت می کردند.
نادر نینوایی - حتما برای شما هم پیش آمده که از یک سایت اینترنتی رسمی و مورد تایید مرکز تجارت الکترونیک وزارت صنعت، کالا یا خدمتی را دریافت کنید و بعد از مشاهده کیفیت پایین محصول یا خدمت یا منطبق نبودن آن با آنچه نمایش داده شده، بخواهید آن را پس بدهید اما فروشگاه اینترنتی حاضر به پس‌گرفتن جنس خود نباشد.
علی شمیرانی - چند سالی می‌شود که بحث حمایت از تولید محتوا به عنوان یکی از ارکان و پایه‌های شبکه ملی اطلاعات مطرح شده است و در این اثنا نام چند بازیگر انگشت‌شمار نیز از سوی دولتمردان به کرات مطرح می‌شود.
